تبیان، دستیار زندگی
یکی از موضوعات مورد توجه مردم به ویژه روانشناسان خواب و خواب دیدن است که گاهی دستمایه ساختن فیلم ها قرار می گیرد...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

این خواب یا آن خواب؟

خواب

یکی از موضوعات مورد توجه مردم به ویژه روانشناسان، خواب و خواب دیدن است که گاهی دستمایه ساختن فیلم ها قرار می گیرد و حتی گاهی ذهن فرد را تا مدت ها به خود مشغول می کند. در گذشته باور عمومی بر این بود که در هنگام خواب مغز استراحت می‌کند، اما امروزه پزشکان بر این باورند که مغز ما در دوره‌هایی از خواب حتی از زمان بیداری هم فعال‌تر است.

از نظر آنها به طور کلی دو نوع خواب داریم: REM و NonREM. مرحله REM زمانی اتفاق می‌افتد که فرد خوابیده و چشم‌ها بسته‌اند، ولی چشم در حدقه حرکت می‌کند. حتی با چشم غیر مسلح هم می‌توان این حرکت را متوجه شد. اگر فرد را در این مرحله از خواب بیدار کنیم، به طور عمده گزارش می‌دهد که در حال خواب دیدن بوده است. این مرحله بیشتر شارژ روانی بدن را در پی دارد. در مرحله دیگر خواب یا NonREM یعنی خوابی که چشم‌ها حرکتی ندارند، فرد کمتر گزارش خواب دیدن را دارد که این مرحله بیشتر شارژ بدنی را بر عهده دارد.

پژوهش ها نشان داده است که محرومیت از خواب REM تاثیرات و پیامدهای ناگوارتری را در پی داشته است. در آزمایشی روی یک استخر آب جزایر کوچکی درست شد که روی هر یک گربه‌ای می‌توانست به صورت ایستاده قرار بگیرد، ولی جای کافی برای دراز کشیدن نداشت. لازم به یادآوری است که گربه‌ها می‌توانند به صورت ایستاده در خواب NonREM باشند، ولی به محض رفتن به خواب REM به آب افتاده و بیدار ‌شدند. در چنین گربه‌های خانگی که از خواب REM محروم شدند به سرعت نشانه‌های بیماری‌های روان تنی، لاغری، بی‌اشتهایی و تحریک‌پذیری غیرعادی ظاهر شد و این گربه‌های دست‌آموز خانگی به گربه‌های وحشی تبدیل شدند.

اگر آزمایش ادامه یابد گربه‌ها بر اثر لاغری شدید می‌میرند. پس همان ‌طور که می‌بینید حذف یا محرومیت از خواب مخصوصا خواب REM به سرعت اختلالاتی را به وجود می‌آورد و مقاومت کامل در برابر بی‌خوابی کامل، حداکثر 6 روز است! بنابراین مقاومت انسان در برابر بی‌خوابی کمتر از مقاومت در برابر بی‌غذایی است!

در خواب REM ما خواب می‌بینیم و خواب دیدن در روان‌شناسی از اهمیت زیادی برخوردار است و از نظر آنها خواب حل تعارض‌های دوران گذشته فرد است. لذا فرد در خواب و با خواب دیدن سعی در تنظیم و تعدیل مسایل فکری و روحی، تعارضات و مشکلات خود دارد. به همین خاطر است که تعبیر خواب در روان‌‌شناسی از اهمیت خاصی برخوردار است.

البته تعبیر خواب روان‌شناسی با تعبیر خواب یک معبر خواب‌گذاری فرق دارد؛ از آن جهت که خواب‌گذار قصد پیشگویی آینده فرد را از روی خواب او دارد ولی یک روان‌شناس از روی تعبیر خواب به ریشه‌های برخی ناکامی‌ها و تعارض‌های زندگی گذشته فرد پی می‌برد و به عبارتی شخصیت فرد را مورد بررسی قرار می‌دهد.

روان‌شناسان نشان داده‌اند که امکان کنترل محتوای رویا تا حدودی وجود دارد. به این صورت که محیط آنها را عوض می‌کردند یا به افراد، پیش از خواب القاهایی می‌کردند و بعد محتوای رویاهایی را که در پی آن به وجود می‌آمد، تحلیل می‌کردند. در یک مطالعه، پژوهشگران تاثیر زدن عینکی با شیشه‌های قرمز به مدت چند ساعت پیش از خواب را آزمایش کردند. گرچه پژوهشگران هیچ گونه القای واقعی صورت نداده بودند و شرکت‌کنندگان نیز هدف آزمایش را نمی‌دانستند، گزارش بسیاری از شرکت‌کنندگان حاکی از آن بود که محتوای دیداری رویایشان ته رنگ قرمزی داشت.

برای شناختن بیشتر خواب این نعمت خدادادی دعوت می کنیم با ما در این بحث همراه باشید.


واحد امور کاربران سایت تبیان