آموزش گام به گام بسکتبال (12)
دفاع
دفاع فردی می‌تواند بزرگترین مبارزه برای مربیان بسکتبال و بازیکنان آنها باشد. این شامل پیشرفت در مهارتهای اساسی است که وابستگی آن به توانایی کمتر از ارتباط آن با عزم مصمم است. بعلاوه دفاع می‌تواند بخش جدایی ناپذیر از بازی هر بازیکن باشد. به یاد داشته باشید که برای رسیدن به مهارتهای دفاعی، مبارزه فکری و فیزیکی در انتظار بازیکنان شماست.
مهارتهایی که باید در دفاع فردی در آن پیشرفت حاصل شود عبارتند از: حالت ایستادن، گام برداشتن، دفاع بازیکن با توپ و بازیکن دور از توپ ، سد کردنهای دفاعی ، ایجاد تله دفاعی (دفاع 2علیه یک) و گرفتن خطای شارژ از حریف. این مهارتهای دفاعی فردی زیربنای دفاعهای تک به تک، منطقه‌ای و ترکیبی هستند.
اصول زیربنایی دفاع: دفاع به همان اندازه که یک مهارت فیزیکی است یک مهارت فکری نیز هست. بازیکنان باید برای داشتن روحیه پیشقدم بودن در حرکت به جای واکنش نشان دادن به حرکت حریف، مورد تشویق قرار گیرند. این منظور با تاکید بر عوامل فعّال بودن دفاع که در ادامه مطلب آمده است حاصل می‌شود.
روش و رفتار : نقطه آغازین همه دفاعها تصمیم فرد برای تبدیل شدن به یک مدافع تهاجمی و باهوش است ،هر بازیکن باید روش بازی خود خصوصاً در دفاع را بهبود بخشیده و حفظ کند.
کارتیمی : مجموعه تلاش 5 بازیکن عظیم‌تر از 5 تلاش فردی جداگانه است.
ابزار دفاعی : 3 وسیله فیزیکی اصلی چشمها، بدن و پاها هستند.
پیش‌بینی: بازیکنان باید از طریق دیدن، هوش و قوه تشخیص خود را مورد استفاده قرار دهند. آنها باید همواره توپ را زیر نظر داشته باشند و از چشم‌هایشان برای تشخیص موقعیتها و پیش‌بینی رویدادها بهره ببرند.
تمرکز حواس : بازیکنان باید همواره برای انجام دفاع، هوشیار و آماده باشند. آنها باید موقعیتها را تشخیص دهند و قادر باشند قدرت حریف را دفع کنند. آنها باید هنگام دفاع از استراحت کردن اعم از فیزیکی یا فکری اجتناب کنند.
حفظ حالت ایستادن مناسب: مدافعان باید حالت ایستادن مناسب خود را همواره حفظ کنند. آنها باید بندرت مرتکب اعمالی مخاطره‌آمیز شوند که نتیجه آن خارج شدن آنها از حالت مناسب بدن باشد و همه باید بطور مداوم آماده بهره‌برداری از اشتباه‌های حریف باشند ، در این میان حفظ حالت بدن باید مهمترین هدف مدافعان باشد.
نکته‌های اصلی در دفاع
علاوه بر موارد قبلی برای پیشگام بودن مدافعان در عمل بازیکنان باید 9مطلب اساسی در دفاع را بدانند: انتقال، هدف، فشار، حالت بدن، جلوگیری از نفوذ، حرکت، خط توپ، سد کردن راه سبد و ارتباط.
انتقال : اولین وظیفه پیش‌بینی و آماده بودن برای انتقال از حمله به دفاع است. این کار نیازمند یک انتقال سازماندهی شده با ارتباط بین هر 5 بازیکن است. بازیکنان باید با حداکثر سرعت به محل دفاع خود در انتهای زمین بدوند اما ممکن است که به پشت بدوند تا مهاجمان را زیر نظر داشته باشند.
هدف : هدف از دفاع جلوگیری از گل زدن آسان حریف و به دست آوردن مالکیت توپ از راه ریباند یا ربودن توپ است آنها باید یاد بگیرند تا از به وجود آمدن موقعیتهایی که منجر به گل زدن آسان حریف می‌شود، جلوگیری کنند.
فشار : نقشه‌های تهاجمی دارای آهنگ و نظم اساسی است که در اثر فشار روی توپ، درهم می‌ریزد. نقشه‌های دفاعی تیم باید فشار فیزیکی و فکری خود را روی بازیکنی که مالک توپ است، حفظ کند. همچنین هر شوتی نیز باید فیزیکی وعملی زیر فشار قرار گیرد.
وضعیت بدن: بازیکنان را تمرین دهید تا هنگام دفاع، حالت ایستادن صحیح خود را حفظ کنند چون اغلب خطاها زمانی اتفاق می‌افتد که مدافع از حالت خود خارج شده باشد.
جلوگیری از نفوذ
بازیکنان حمله کننده سعی خواهند کرد توپ را با پاس یا دریبل به طرف سبد ببرند دراین میان مدافعان باید از این نفوذ جلوگیری کنند. یک مدافع همواره روی مالک توپ فشار می‌آورد در حالی که 4 بازیکن دیگر دفاع منطقه‌ای خود را در مسیر مهاجمان به سبد، به اجرا در می‌آورند و مدافع روی توپ را حمایت می‌کنند. مدافعان باید از نفوذهای میانه زمین به طرف سبد با استفاده از دریبل یا پاس هوایی مستقیم به این منطقه (هنگام دفاع روی توپ انجام می‌دهند) ممانعت کنند.(خصوصاً منطقه قدرت که در شکل 1-12 نشان داده شده است) دفاع دور از توپ به معنای جلوگیری از پاس دادن به نوار مرکزی زمین (خصوصاً منطقه قدرت) با دفاع منطقه‌ای در نواحی واقع در مسیر رسیدن به سبد است. این مدافعان باید دفاع منطقه‌ای کنند و از مدافع روی توپ حمایت کنند.
(شکل 1-12)
حرکت: بازیکنان باید یاد بگیرند هر زمان توپ پاس داده شد، حرکت کنند. هر 5 بازیکن روی زمین باید با هر پاس، جای خود را در زمین با موقعیت توپ، تطبیق دهند. مدافع روی توپ، پس از پاس فوراً به سمت توپ و سبد حرکت می‌کند که این کار پریدن در جهت توپ نامیده می‌شود. در دفاع دور از توپ نیز مدافع، مکان خود را با هر پاس تنظیم می‌کند.
خط توپ: اصل خط توپ بیان می‌کند که بازیکنان باید، یار خود را فقط بعد از عبور از خط توپ و نزدیک شدن به سبد دفاع کنند. خط توپ خطی است که از مکان مالک توپ به 2 خط طولی طرفین زمین، عمود شده است.
سدکردن راه سبد: هر مدافع همزمان با انجام شوت، مسوول سد کردن راه مهاجم به سبد و به دست آوردن ریباند دفاعی است. مربیان موفق به اهمیت ریباند دفاعی به عنوان یک بخش مهم دفاع آگاه هستند و زمان مناسب برای آموزش آن اختصاص می‌دهند.
ارتباط : ارتباط همواره برای موفقیت در کارهای گروهی، لازم است. همه بازیکنان باید بطور جسمی و عملی با دیگر بازیکنان همکاری داشته باشند تا بتوانند دفاع تیمی موثری به وجود آورند. در واقع 5 بازیکن باید به عنوان نیرویی واحد عمل کنند.
(شکل 2-12)
دفاع روی توپ
مدافعی که مهاجم مالک توپ را دفاع می‌کند باید حالت ایستادن صحیحی داشته باشد و آن را حفظ کند. مدافعان باید یاد بگیرند تا محل قرار گرفتن خود را بین بازیکن مالک توپ و سبد حفظ کنند (توپ،مدافع وسبد) همانگونه که در شکل 2-12 نشان داده شده است. سرمدافع باید پایین‌تر از سرمهاجم با توپ نگاه داشته شود، معمولاً حد ارتفاع سینه مهاجم محدوده مناسبی است.
منبع: کتاب مهارت‌ها و تمرین‌های بسکتبال
