تبیان، دستیار زندگی
زشكی ( قسمت اول ) پیدایش انسولین در سال 1889 در استراسبورگ آلمان ، ژوزف فون مرینگ و اسكار مینكوفسكی ضمن بررسی نقش لوزالمعده در عمل گوارش ، لوزالمعده سگی را برداشتند. روز بعد یكی از دستیاران آزمایشگاه آنان را متوجه مگس ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اكتشافات تصادفی در پزشكی ( قسمت اول )


پیدایش انسولین

در سال 1889 در استراسبورگ آلمان ، ژوزف فون مرینگ و اسكار مینكوفسكی ضمن بررسی نقش لوزالمعده در عمل گوارش ، لوزالمعده سگی را برداشتند. روز بعد یكی از دستیاران آزمایشگاه آنان را متوجه مگس هایی كرد كه به دور ادرار این سگ جمع شده بودند. آنان كه كنجكاو شده بودند بدانند چرا مگس ها به سوی ادرار جمع شده اند آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند و متوجه شدند كه دارای قند بسیار زیادی است و وجود قند در ادرار از نشانه های شایع دیابت است.

فون مرینگ و مینكوفسكی برای اولین بار نشانه هایی را مشاهده كردند كه دلالت بر ایجاد دیابت تجربی در یك جانور است. نبود لوزالمعده در این حیوان نشان می داد كه باید رابطه ای میان این عضو و دیابت وجود داشته باشد. این دو دانشمند، ثابت كردند كه از لوزالمعده ، ماده ای ترشح می شود كه مصرف قند را تنظیم می كند و كمبود این ماده باعث اختلالاتی در سوخت و ساز قند می شود كه به صورت نشانه های دیابت ظاهر می شوند.


سال هایی كه انسولین مورد آزمایش قرار گرفت:

تا سال 1921 تلاش های بسیاری برای جدا سازی این ماده انجام گرفت ، اما موفقیت چندانی حاصل نشد. در آن سال یك پزشك جوان كانادایی به نام فردریك گ. بنتینگ و یك دانشجوی پزشكی به نام چارلز ه . بست در آزمایشگاه پروفسور جان . ج . ر. مك لئود در دانشگاه تورنتو مشغول پژوهش در این زمینه بودند. آنان ماده ترشح شده از لوزالمعده سگی را جدا كردند. و این را به سگ هایی تزریق كردند كه به سبب برداشت لوزالمعده دچار دیابت شده بودند؛ مقدار قندخون آنها به حالت طبیعی یا پایین تر از آن رسید، و ادرارشان عاری از قند شد و حال عمومی سگ ها نیز بهبود پیدا كرد.

پروفسور مك لئود علاقه زیادی به این طرح نشان داد و روش های استخراج هورمون و تعیین مقدار مناسب تجویز آن را بهبود بخشید. او همچنین نام انسولین را برای ماده ترشحی پیشنهاد كرد. امروزه به دنبال مشاهده این كه این ماده از گروه هایی از یاخته های مجزا یا جزیره ای در لوزالمعده به نام جزایر لانگرهانس ترشح می شود، آن را به عنوان یك هورمون می شناسند.

هنوز یك سال نگذشته بود كه نمونه های خالص استخراج شده از لوزالمعده گاو برای انسان های مبتلا به دیابت به كار رفت و مشاهده شد كه علائم بیماری را كاهش می دهند. یكی از نخستین افراد مورد آزمایش از همكلاسی ها و دوستان بنتینگ بود كه به دلیل وخامت بیماری اش داوطلب شد. حال او به نحو چشمگیری بهبود پیدا كرد و از آن پس برای انجام آزمون های تعیین مقدار مناسب برای تجویز، همكاری كرد.

تا قبل از سال 1922( كه انسولین برای نخستین بار مصرف بالینی پیدا كرد) درمان رژیمی دیابت به كاهش علامت های بیماری و افزودن طول عمر كمك كرده بود، اما نتایج به هیچ وجه رضایتبخش نبودند. دیابت بیماری سخت و ناتوان كننده ای بود كه در اغلب موارد به مرگ منتهی می شد. احتمال بروز انواع عفونت ها بسیار زیاد بود، جراحی خطر داشت و بارداری ، هم برای مادر و هم برای جنین ، خطرناك بود.

امروزه انسولین در اكثر موارد دیابت را مهار، و احتمال بروز خطرات ناشی از آن را كاهش یا حذف می كند، و طول عمر و فعالیت مفید را افزایش می دهد.


جایزه نوبل كشف انسولین

در ژانویه 1922 بنتینگ و مك لئود جداسازی و استفاده بالینی انسولین بر علیه دیابت را در مقاله ای كه در انجمن فیزیولوژی آمریكا قرائت شد اعلام كردند. آنها به طور مشترك جایزه نوبل در فیزیولوژی یا پزشكی را در سال 1923 از آن خود ساختند. زمان بسیار كوتاهی كه از هنگام كشف انسولین تا اعطای جایزه آن گذشت مؤید اهمیت آن در حرفه پزشكی است.

انسولین، پروتئین یا پولیمری طبیعی است كه از 51 اسید آمینه تشكیل شده كه با توالی خاصی در دو زنجیره متصل به هم به یكدیگر وصل شده اند. توالی اسیدهای آمینه زنجیره های انسولین گاوی را فردریك سنگر از دانشگاه كیمبریج در سال 1953 تعیین كرد و جایزه نوبل شیمی را در سال 1958 به خود اختصاص داد. توالی اسیدهای آمینه در گونه های خاصی از جانوران كمی متفاوت است. اما این اختلافات توالی بر فعالیت های تنظیم كنندگی آن در سوخت و ساز كربوهیدرات ها در انسان تأثیر مهمی ندارد؛ برای مثال كسی كه به انسولین گاو حساس باشد ، می تواند به جای آن از انسولین خوك استفاده كند. تا همین اواخر تمام انسولینی كه برای درمان دیابت انسان به كار می رفت از لوزالمعده گاو و خوك تهیه می شد . یك شركت بزرگ دارویی در نتیجه استفاده از مهندسی ژنتیك و براساس شناخت چگونگی نظارتDNA بر تولید پروتئین ، تهیه انسولین انسانی را با به كارگیری یك باكتری به نام اشریشیاكلی آغاز كرده است. با استفاده از این فرایند امید آن می رود كه بتوان مقدار فراوانی از انسولین را كه به منابع غیر قابل اطمینان جانوری بستگی نداشته باشد، به بازار عرضه كرد.

از فون مرینگ و مینكوفسكی نه تنها به خاطر نقششان در شناخت عمل گوارش، بلكه در اصل به سبب پژوهش پیشگامانه آنان در زمینه كشف علت و نحوه كنترل دیابت یاد می كنند. بنتینگ و بست به سبب نقشی كه در درمان این بیماری دهشتناك ایفا كردند شهرت بیشتری كسب كرده اند، اما دید اولیه كه موجب روشن شدن علت آن بود، از واكنش هوشیارانه ای نشأت گرفت كه فون مرینگ و مینكوفسكی با مشاهده مگس هایی كه در اطراف ادرار سگ بدون لوزالمعده ای پرواز می كردند از خود نشان دادند، چون بعید نبود این مشاهده به عنوان اتفاقی ناخوشایند و بی اهمیت به فراموشی سپرده شود.


مقالات مرتبط

خردل نیتروژن و شیمی درمانی سرطان

L S D چیست؟

آزمون پاپ چیست ؟

قرص ضدبارداری