تبیان، دستیار زندگی
در این مدارس،تعلیم و تربیت جریان دارد و صورت می‏پذیرد.اما دارای خصوصیات و ویژگیهای آشکار و بارزی نیست که بتوان آن را به سادگی تشخیص داد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مدرسه ای بدون دیوار  و در


در این مدارس،تعلیم و تربیت جریان دارد و صورت می‏پذیرد.اما دارای خصوصیات و ویژگیهای آشکار و بارزی نیست که بتوان آن را به سادگی تشخیص داد،در حقیقت، مدارس نامرئی،فرزندان یک کشور از طریق ارتباط با یکدیگر اطلاعات را دریافت می‏کنند و در جریان تعلیم و تربیت خاصّی که‏ معمولا برنامه‏ریزی نشده و از پیش تعیین نشده است،قرار می‏گیرند.

مدرسه

مدرسه جایگاهی برای رشد و تربیت همه جانبه فرزندان یک‏ جامعه است و مدارس،بنابر ضرورتی که در زمینهءتعلیم و تربیت‏ کودکان و نوجوانان احساس می‏شود،تأسیس شده‏اند.هر مدرسه علاوه بر داشتن امکانات مادی،اعم از فضای آموزشی و فضاهای مناسب برای تعلیم و تعلّم ابزارهایی از قبیل تخته و گچ، دارای عناصر دیگری است که آن را به عنوان یک محیط مناسب‏ برای تعلیم و تربیت شکل می‏دهد.

وجود معلم،مدیر،کتاب‏ درسی،برنامه آموزشی و اهداف تعلیمی و تربیتی از جمله عناصر بسیار مهم در کار تعلیم و تربیت در مدرسه است.مدرسه برای‏ اکثریت قریب به اتفاق انسانهایی که در سنین تعلیم و بعد از آن قرار دارند،شناخته شده است و همه از وجود چنین نهادی در سراسر جهان مطلع هستند.اما آنچه که ما در اینجا قصد تجزیه و تحلیل آن‏ را داریم،مدرسه‏ای است درون مدارس رسمی که آن را مدرسه‏ نامرئی نامیده‏ایم.

در این مدارس،تعلیم و تربیت جریان دارد و صورت می‏پذیرد.اما دارای خصوصیات و ویژگیهای آشکار و بارزی نیست که بتوان آن را به سادگی تشخیص داد،در حقیقت، مدارس نامرئی،فرزندان یک کشور از طریق ارتباط با یکدیگر اطلاعات را دریافت می‏کنند و در جریان تعلیم و تربیت خاصّی که‏ معمولا برنامه‏ریزی نشده و از پیش تعیین نشده است،قرار می‏گیرند.

مدرسه نامرئی ، مدرسه‏ای درون‏ مدارس رسمی ماست.در این مدرسه ممکن است دانش‏آموزی‏ گاه در نقش معلم و گاهی در جایگاه دانش‏آموز قرار گیرد.این‏ مدرسه نقطه خاصی را برای تبادل اطلاعات در نظر نمی‏گیرد.این‏ کارگاه در حیاط مدرسه،گاه در راهروها و زمانی نیز در کلاس‏ صورت می‏گیرد.مطالبی که در این مدرسه ردوبدل می‏شود، چندان مقید به مطلب یا برنامه خاصی نیست.هرچیزی که در این‏ مدرسه ردوبدل می‏شود به تجارب و وقایع روزمره دانش‏آموزان‏ بستگی دارد.ممکن است تماشای یک فیلم در شب قبل موضوع‏ بحث«مدرسه نامرئی»باشد و ممکن است مطالبی که بین چند نوجوان در یک میهمانی ردوبدل شده است،موضوع بحث و تحلیل در این مدرسه باشد،حتی لطیفه‏ها،تخیلات و خلاقیت‏های دانش‏آموزان نیز موضوع بحث و تبادل اطلاعات قرار می‏گیرد.

مدرسه نامرئی فقط دارای نقش تبادلی در زمینه‏ اطلاعات نیست.بلکه این کار تربیت دانش‏آموزان را نیز به عهده‏ دارد.یعنی هم اطلاعات ردوبدل می‏کند،هم تشویق و تنبیه‏ می‏کند و هم عواطف و احساسات دانش‏آموزان را شکل می‏دهد

با این توصیف به این دو نکته می‏پردازیم که چرا این مدرسه‏ وجود دارد و چرا اطلاعات در آن ردوبدل می‏شود.از آنجا که‏ مدرسه نامرئی عمدتا در دوره نوجوانی،یعنی در سنین راهنمایی و دبیرستان،دارای کارکرد و نقش حساس‏تری است،باید به تحلیل‏ این مدرسه در سنین نوجوانی بپردازیم.اما بر این نکته تأکید می‏کنیم که مدرسه نامرئی فقط دارای نقش تبادلی در زمینه‏ اطلاعات نیست.بلکه این کار تربیت دانش‏آموزان را نیز به عهده‏ دارد.یعنی هم اطلاعات ردوبدل می‏کند،هم تشویق و تنبیه‏ می‏کند و هم عواطف و احساسات دانش‏آموزان را شکل می‏دهد .

خلاصه آنکه در کنار و حتی در مقابل برنامه رسمی،دست به ایجاد تغییر در شخصیت دانش‏آموزان می‏زند.

ما انسانها دایما در حال جذب و انتقال اطلاعات در محیط هستیم و جذب و انتقال اطلاعات،در حقیقت در حیات روانی‏ انسان نقش بسیار اساسی بازی می‏کند.انسان در صورتی که مدّتی‏ از دریافت اطلاعات و انتقال آن به دیگران محروم بماند،دچار رکود فکری می‏گردد،به مرور حیات روانی او از شکل طبیعی‏ خارج می‏شود و حتی دچار مرگ روانی می‏شود.

وقتی که انسان به موضوعی می‏اندیشد،مایل است اطلاعاتی‏ درخور توجه از آن موضوع در ذهن داشته باشد.اطلاعاتی که به‏ نوعی موضع او را در مقابل آن موضوع مشخص کند.اگر این‏ اطلاعات به شکل درست در اختیار او قرار بگیرد،آنها را خواهد پذیرفت،در غیر این صورت،ناگزیر است اطلاعاتی بسازد و از طریق حدس و گمان آنها را بپذیرد و به دیگران منتقل کند.

نوجوانان هم دارای نیازهای خاصّی در زمینه کسب اطلاعات‏ هستند و این نیاز طبیعی بشر در سنین نوجوانی به شکل خاصّی‏ تجلی می‏یابد. به همین دلیل یک مدرسه ی نامرئی با یک زبان مخصوص بین نوجوانان رواج دارد.

در مقاله ی بعد  به عواملی که سبب می‏شود تبادل اطلاعات در سنین نوجوانی دارای ویژگی خاصی باشد،اشاره می‏کنیم. با ما همراه باشید.

فرآوری : داوودی

بخش خانواده ایرانی تبیان


منبع: کتاب : مدرسه نامرئی – علی اصغر احمدی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.