من اسبا ب بازی می خوام
انتخاب اسباب بازی مناسب موضوعی است كه باید مورد توجه خانواده‌ها قرار گیرد. هیچ چیز برای كودك جای اسباب بازی را نمی‌گیرد. او با اسباب بازی خود تنها بازی نمی‌كند، بلكه اسباب بازی را تبدیل به موجودی جاندار می‌كند كه با او دوست می‌شود، دعوا می‌كند، درد دل می‌كند، نصیحت می‌كند، نگرانی‌هایش را در میان می‌گذارد و استرس خود را تخلیه می‌كند. طبیعی است كه در این بین اسباب بازیهای مورد استفاده كودك نیز اهمیت زیادی دارد. یادآوری دوران کودکی خاطره اسباب بازی های دلخواه را برای ما زنده می کند، چرا که اسباب بازی ها از عوامل عمده شادی و نشاط در کودک و همچنین ابزاری برای یادگیری و رشد هستند.
یكی از فرضیه های روان شناسی این است كه بازی رشد هوشی را تسریع می كند در تایید این فرضیه نتایج پژوهشها نشان می دهد كودكانی كه فاقد هر گونه اسباب بازی می باشند و یا امكانات اندكی برای بازی دارند، از لحاظ شناختی از همسالان خود عقب تر هستند. علاوه بر این فرزندان خانواده های كم در آمد نسبت به كودكان طبقه متوسط كمتر در بازی «نقش بازی كردن» شركت می كنند.
بنابراین، بعضی از روانشناسان معتقدند یكی از دلایلی كه كودكان طبقه كم در آمد پس از ورود به مدرسه با مشكلات یادگیری روبرو می شوند این است كه كمتر بازی می كنند بازیهای آنان چندان پیچیده نیست و نسبت به بازیهای كودكان طبقه متوسط از تنوع كمتری برخوردار است. اگر بپذیریم كه بازی برای رشد هوشی اهمیت دارد در این صورت آشنا كردن كودكان با بازی یكی از عواملی است كه رشد شناختی را تسهیل می كند.
فیلیس لونستاین، برنامه ای ترتیب داد تا كودكان خانواده های كم درآمد به اسباب بازی دسترسی پیدا كنند به مادران نیز آموخته شد كه چطور با فرزندانشان و اسباب بازی آنها بازی كنند. در این برنامه اسباب بازی وسیله ای است برای تحریك و تشویق کنش متقابل بین مادر و كودك. از آنجا که تحریك كلامی و روابط محبت آمیز رشد شناختی را تسهیل می كند، شاید نتایج موفقیت آمیز این برنامه بیشتر ناشی از این جنبه بازی باشد تا صرف وجود اسباب بازیها.
نتایج پژوهشها نشان می دهد كودكانی كه فاقد هر گونه اسباب بازی می باشند و یا امكانات اندكی برای بازی دارند، از لحاظ شناختی از همسالان خود عقب تر هستند
اسباب بازیهای مناسب به کودکان قبل دبستان کمک می کند تا رفتار اجتماعی مطلوب را بیاموزند. كودكان خانواده های محرومی که در «برنامه های سر آغاز» شرکت کرده بودند در تلویزیون برنامه ای را تماشا کردند که رفتارهای مطلوب مثل کمک کردن، مشارکت و همکاری را تشویق می کرد. در بعضی از کلاسها اسباب بازیها، آدمکها و عروسکهایی بودند که به شخصیت های آن برنامه تلویزیون شباهت داشتند، در سایر کلاسها اسباب بازیهایی بود که ارتباطی با آن برنامه تلویزیون نداشتند. هنگامی که اسباب بازیها مکمل برنامه تلویزیون شد کودکان آن دسته از رفتارهای اجتماعی را که آموخته بودند به کار بستند، ظاهرا اسباب بازیها به آنان کمک کردند، تا رفتارهای را که آموخته بودند به کار بندند.
ژان پیاژه معتقد است که در گزینش اسباب بازی برای کودک باید دقت شود، چرا که در شکل دادن به تمایلات عاطفی و روانی او نقش مهمی ایفا می کند و چنانچه در انتخاب آنها دقت و توجه کافی نشود، تمایلات کودک ناخواسته به گونه ای دیگر شکل می گیرد.
اسباب بازی هایی که برای کودکان انتخاب می کنید باید:
1- متحرک وقابل انتقال باشند.
2- برای کودک تازگی داشته باشند.
3- کودک را در رشد و تکامل حواس، ادراک، فاصله، اندازه، شکل و صدا یاری دهند.
برای اینکه کودکان در بازی با اسباب بازی راحت باشند باید اسباب بازی های ارزان قیمت در اختیار آنها گذاشت. در ضمن در خرید اسباب بازی ها به تمایلات کودک توجه کنید نه خوشایند خود یا زیبایی اسباب بازی .
در تمام اقسام بازی نباید از تربیت اجتماعی کودک غافل شد و بهترین راه استفاده ازاسباب بازی هایی است (اسباب بازیهای سرگرم كننده و آموزشی مثل كارتهای رنگارنگ، مهره و كتابهای آموزشی برای شناخت اعداد ،حروف و كلمات، ساخت کاردستی های کاغذی، خمیر بازی، پازل، لگو و مكعب های ساختمان سازی) که با سرهم کردن آنها می توان وسایل مختلفی ساخت و امکانات زیادی برای خلق کردن واظهار وجود به کودک می دهند. ماشین های کوچک، قطارهای برقی واسباب بازی هایی ازاین قبیل روحیه تقلید از کار بزرگترها را در کودکان بیدار می کنند و محرک خلاقیت و ابتکار درکودک هستند بازی با توپ طبق نظریه ای پیش درآمدی برای تقسیم کار درآینده است و به کودک امکان می دهد که در یک زمان هم بدهد وهم بگیرد هم خودش باشد وهم دیگری. عروسک ویا حیوانات برای کودک ازهمراهانی محسوب می شوند که به وی اطمینان داده و از او حمایت می کنند و به کودک امکان می دهند تا جدایی از مادر را بپذیرد و این گونه اسباب بازیها باعث رشد قدرت تكلم در كودكان می شود. اسباب بازیهای موزیكال كه دارای صدای ملایم باشد برای كودكان لذت بخش است زیرا باعث شور و نشاط در آنان می شود.
بعضی از اسباب بازی ها شبیه اسلحه بوده وگرایش های خود آزاری ودیگر آزاری را در کودکان رشد می دهند و دادن این قبیل اسباب بازی ها به کودکان کاری بیهوده وخطرناک است. در مورد انتخاب اسباب بازی های پسرانه و دخترانه نباید زیاده روی کرد چرا که پسران به این شکل قلدر و دختران نازک نارنجی بار می آیند. در هنگام خرید وسایل نقلیه هم یکی از مهمترین اصل ها اصل ایمنی است بنابراین قطعات ریز وقابل بلع را در دسترس او نگذارید. اسباب بازی شکستنی شی خطرناک است. رنگ های روی اسباب بازی ها هم نباید از انواع معمولی ومسموم کننده باشد. اسباب بازی ها را همیشه تمیز نگه دارید تا کودک شما کمتر بیمار شود.
کدام بازی بهتر است ؟
همه بازی ها اهمیت خاص خود را دارند وهر یک به نوعی در پیشرفت فیزیکی، حسی، هوشی یا اجتماعی کودک نقش موثری دارند. کم ارزش دانستن یک بازی به نسبت دیگری کاردرستی نیست. اگر او ترجیح می دهد به جای ساختمان بازی با ماشین، بازی کند نگران نشوید که چیزی نخواهد آموخت قوه، تخیل کودک تا بدان حد است که از هر نوع بازی مطلب می آموزد و لذت می برد و در نهایت همان طور که غزالی می نویسد: سزاوار است که فرزندان پس از بازگشت از درس به بازی مشغول شوند. این عمل خستگی پی درپی درسی را ازآنان می زداید و نشاط جسمی وفکری به بار می آورد. هرگز پدران ومادران نباید فرزندان خود را از بازی باز دارند و آنها را با پافشاری بی جا به تحصیل وادار کنند این روش ثمری جز کشتن روح سرشار از نشاط کودک ، دلزدگی او نسبت به دانش افسردگی دایمی در زندگی و رکورد هوش وعقل ندارد هر گاه ما والدین وقتی شاد شویم که فرزندان ما آرام وساکت باشند حرکت نکنند وسخن نگویند، پوشاک وسر وصورت آنها در تمام روز تمیز باشد دراین صورت نیازمندیم که خودمان را تغییر دهیم نه کودکان را. چرا که ما از ایشان انتظار داریم که خلاف طبیعت انسانی باشند و این هم فوق توانایی آنهاست.
گروه خانواده و زندگی سایت تبیان - تهیه و تنظیم: نسرین صفری
مطالب مرتبط
راهنمای انتخاب اسباب بازی برای کودکان
چه کسی باید اسباب بازی ها را جمع کند؟
نقش عروسك درمانی در بهداشت روانی كودك
