تبیان، دستیار زندگی
sp; ( قسمت دوم ) در قسمت قبل به این عناوین پرداخته شد: آنچه نوزاد حس می كند ، وزن هنگام تولد ، آزمون آپگار . اینك در ادامه می خوانیم... شما وقتی نوزاد خود را می بینید ،  می خواهید مطمئن شوید كه در بهترین وضعیت است . در ط...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

چگونگی معاینه ی نوزاد در نخستین ساعت های تولد

روند تكامل كودك  ( قسمت دوم )

در قسمت قبل به این عناوین پرداخته شد: آنچه نوزاد حس می كند ، وزن هنگام تولد ، آزمون آپگار . اینك در ادامه می خوانیم...

شما وقتی نوزاد خود را می بینید ،  می خواهید مطمئن شوید كه در بهترین وضعیت است . در طی نخستین ساعات بعد از تولد ، یك پزشك اورا به طور كامل معاینه می كند. پزشك اطفال ابتدا از شما سؤالاتی در مورد نحوه شیر خوردن و الگوی خواب  نوزاد می پرسد . سپس نوزاد شما وزن شده و قد  وی اندازه گیری می شود و معاینات زیر از وی به عمل می آید : ضربان قلب و تنفس نوزاد كنترل می شود ؛ سقف دهان او برای اطمینان از عدم وجود شكاف كام بررسی می شود ؛ شكم او برای اطمینان از اندازه و محل ارگانهای داخلی مثل كبد و كلیه ها لمس می شود و نبض كشاله ران كنترل می شود.

ستون مهره ها برای اطمینان از این كه هر مهره در جای خویش قرار دارد ، معاینه می گردد . اندامها چك شده و مفصل لگن كودك  برای احتمال در رفتگی مادرزادی ران معاینه می شود.

بررسی رفلكس های نوزاد

متخصص اطفال همچنین برخی پاسخهای رفلكسی ( غیر ارادی ) نوزاد  را معاینه می كند . سلامت این عكس العمل ها  نشان می دهد كه نوزاد در وضعیت خوبی است و سیستم عصبی مركزی وی سالم است .رفلكسها ، پاسخهایی بازتابی و غیر ارادی هستند كه طی هفته های اول به بقای كودك در محیط خارج از رحم كمك می كنند و زمانی كه مهارت های فیزیكی وعقلی كودك تكامل یابند و كودك قادر به انجام اعمال ارادی و هوشیارانه باشد، ناپدید می شوند. اگر نوزاد نارس باشد پاسخ های رفلكسی وی  با پاسخ های یك نوزاد سر موعد ، متفاوت خواهد بود و این نكته باید در نظر گرفته شود .

چنگ زدن

پزشك این رفلكس را به وسیله قرار دادن انگشت خود در كف دست كودك چك می كند ، با این كار نوزاد انگشتان خود را به دورانگشت معاینه كننده حلقه كرده و آن را می گیرد . در برخی كودكان این رفلكس بسیار قوی است . همچنین ممكن است این رفلكس در كف پا نیز وجود داشته باشد و با قرار دادن شیئی یا انگشت در كف پای كودك ، انگشتان كودك به دور آن حلقه شود . رفلكس چنگ زدن معمولاً  در پنج  ماهگی از بین می رود اما رفلكس كف پایی ممكن است تا یك سالگی باقی بماند .

مكیدن ، جستجو برای غذا  و بلعیدن

اساسی ترین رفلكس نوزاد ، رفلكس مكیدن است كه كودك را قادر به تغذیه می كند. كودك انگشتان خود یا شما را با ولع می مكد و در صورت تماس انگشت یا نوك سینه با گونه اش ، خود به خود سرش را به سمت تحریك شده برمی گرداند و دهانش را باز می كند . این رفلكس، جستجو برای غذا نام دارد. عمل قورت دادن و بلعیدن كه به پاكسازی مجاری هوایی كودك كمك می كند نیز به طور رفلكسی انجام می شود.

رفلكس مورو

مورو یك رفلكس دفاعی است. پزشك ، با یك دست ، پشت و با دست دیگر سركودك را نگاهداشته ، سپس  ناگهان سر را كمی رها می كند تا سر پایین بیفتد، در این هنگام نوزاد بازوها و پاها را باز كرده و انگشتان دستش را می گشاید چنان كه گویی می خواهد به جایی چنگ بزند، سپس به آرامی بازوها و انگشتان را جمع كرده و پاها را به داخل شكم بالا می آورد . هر دو سمت بدن باید از نظر این رفلكس هماهنگ و مساوی باشند. رفلكس مورو در حدود دو ماهگی از بین می رود.

رفلكس راه رفتن

اگر زیر بازوهای كودك را نگه داشته و او را به وضعیت ایستاده در آورید ، كودك شروع به قدم برداشتن می كند . این رفلكس در حدود یك ماهگی ازبین می رود وهیچ ارتباطی با كسب مهارت راه رفتن در آینده ندارد. مهارت ایستادن و راه رفتن هنگامی ایجاد می شود كه عضلات ، مفاصل و حس تعادل وی كامل شده باشد كه این اتفاق در حدود دوازده ماهگی می افتد.

رفلكس خزیدن

وقتی كودك را روی شكم قرار می دهید، خود به خود وضعیتی شبیه خزیدن به خود می گیرد ، به این ترتیب كه باسن را بالا داده و زانوها را زیر بدن خم می كند و وقتی به كف پای او ضربه ملا یمی بزنید به طور مبهم شروع به خزیدن می كند . این رفتار هنگامی  كه كودك قادر شود به طور مستقیم بخوابد و دیگر پاها را خم نكند ( حوالی دو ماهگی ) از بین می رود .

كودكان نارس

هرچه كودك شما زودتر به دنیا آمده باشد، كوچكتر خواهد بود. اگر نوزاد خیلی نارس باشد ، پوست او شفاف به نظر می رسد زیرا پوست بسیار نازك است واین بدان معنی است كه كودك در فضای اطاق احساس سرما خواهد كرد. به همین دلیل این نوزادان بلافاصله پس از تولد داخل یك انكوباتور قرار می گیرند . انكوباتور دستگاهی است كه دمای داخل آن با نیاز كودك برای گرم شدن تطبیق داده می شود. گریه كودك ممكن است بسیار آهسته به گوش برسد و در تنفس كردن مشكل داشته باشد . دلیل این امر آن است كه سیستم تنفسی وی هنوز كامل نشده است . اگر نوزاد زودتر از دوماه به دنیا آمده باشد ، به سبب این مشكل تنفسی ممكن است سایر ارگانهای بدنش نیز به دلیل عدم دریافت اكسیژن كافی تحت تأثیر قرا ر گیرند. به همین دلیل لازم است به این كودكان اكسیژن اضافی داده شود. تكامل یك نوزاد نارس ممكن است دیرتر از دیگر نوزادان شروع شود.

اما باید توجه داشت كه این كودكان را نباید با كودكان سرموعد مقایسه كرد . برای بررسی تكامل این نوزادان باید اول سن صحیح آنها را به دست آورد. بدین ترتیب كه نخست محاسبه می كنیم كه اگر نوزاد سرموعد به دنیا آمده بود، حالا چه سنی داشت .  برای مثال اگر نوزاد دو ماه زودتر به دنیا آمده باشد، در سه ماهگی احتمال این كه به معیارهای تكاملی یك شیر خوار سه ماهه رسیده باشد بسیار كم است ، بلكه او در پنج ماهگی ( سن تقویمی + 2) به این معیارها خواهد رسید . سرانجام در حدود نه ماه تا یك سالگی ، كودك نارس به معیارهای تكاملی یك كودك سرموعد خواهد رسید.

دوقلوها وچند قلوها

امروزه به دلیل كاربرد بیشتر روش های درمان ناباروری ، بارداری های دو و چند قلویی در حال افزایش است . این نوزادان گاه زودتر از موعد به دنیا می آیند و كوچكتر بوده و وزن كمتری دارند، بنابراین در هفته های نخست پس از تولد ، اغلب نیاز به مراقبت های ویژه دارند.

گاهی دو قلوها همان الگوی تكاملی كودكان تك قلو را دنبال نمی كنند. درمورد برخی دوقلوها به نظر می رسد كه دو كودك جنبه های مختلف تكاملی را بین خود تقسیم كرده اند؛ مثلاً در حالی كه یك كودك از نظر مهارت های حركتی مثل استفاده از دست ها تكامل بهتری دارد ، قل دیگر در اعمال ارتباطی و روابط اجتماعی كامل تر است .

عمل وعكس العملهایی كه بین شما و كودك ایجاد می شود، سبب تكامل كودك می گردد. اما چون این اعمال بسیار وقت گیرند و بیشتر اوقات شما را اشغال می كنند، نمی توانید مطمئن باشید كه آیا برای هر دو قل وقت یكسانی جهت بازی و تماس فیزیكی اختصاص داده اید یا خیر.

به هرحال شما می توانید مثل تمام كودكان ، دوقلوها را برای بازی و گردش به طور مرتب بیرون ببرید ، تماس با مردم و مناظر جدید به خودی خود در تحریك تكامل كودكان بسیار مؤثرند.

در طی روز، زمان مشخصی را كه اطمینان دارید در طی آن می توانید تمام توجه خود را به یك اندازه به دو كودك بدهید ، صرف بازی و آموزش آنها كنید . حتی الامكان زمانی را انتخاب كنید كه فرد دیگری نیز بتواند حضور داشته باشد ، در این صورت می توانید به هر كدام از دوقلوها به طور جداگانه برسید.

ادامه دارد ...

در قسمت بعد به مراحل رشد كودك از یك ماهگی تا شش ماهگی می پردازیم.

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.