تبیان، دستیار زندگی
نگاهش خیره به كفش‌هایی مانده بود كه امتداد جاده را با خستگی می‌پیمود، از همه رنگ. او عاشق تمام رنگ‌ها بود، اما كفش‌ها غریب بودند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ما در این شهر غریبیم

معلول

نگاهش خیره به كفش‌هایی مانده بود كه امتداد جاده را با خستگی می‌پیمود، از همه رنگ. او عاشق تمام رنگ‌ها بود، اما كفش‌ها غریب بودند. آرزو داشت دستانی آنها را به او هدیه دهد كسی كه آن كفش‌ها را دوباره برای او معنی كند. همه داستان و غصه او از درك این تفاوت بود. عابری خسته به او رسید برایش ارمغانی آورد، كفش‌هایی كه معنی شده بودند. حالا می‌توانست برود، اما نه جاده خسته بود و نای نفس نداشت.

«معلولیت یك عیب نیست، یك تفاوت است.»

مشكل معلولان در جامعه ما داستانی تكراری است تیری كه به آسمان شلیك می‌شود، اما داستان آنجا رنگ تلخی به خود می‌گیرد كه با عدم درك این تفاوت تبدیل به یك تراژدی می‌شود. «من تا حالا مترو را ندیده‌ام» این گفته یك شهروند تهرانی است. او از طبقه متوسط جامعه است. البته این مساله تنها منحصر به او نیست؛ چرا كه روزانه 500 هزار نفر با این مساله دست و پنجه نرم می‌كنند. بدرستی می‌توان گفت كه آنها بزرگ‌ترین اقلیت جامعه هستند.

«معلولیت یك عیب نیست، یك تفاوت است.» این شعار یكی از NGO هاست كه در حوزه توان‌یابی معلولان جسمی حركتی غیرذهنی فعالیت می‌كند. درك این تفاوت هنوز بدرستی در میان عامه مورد پذیرش قرار نگرفته است و این ابتدای داستانی است كه ناخوانسته جامعه معلولان را وادار به خانه‌نشینی كرده است. باز هم داستان آنجا تلخ‌تر می‌شود كه مسوولان شهری نیز چندان این موضوع را جدی نگرفته‌اند.

افراد معلول مشكلات مضاعفی نسبت به دیگر اقشار جامعه دارند؛ مثل اشتغال، ازدواج، نگرش منفی دیگران و ترحم مردم و تردد كه موجب بازماندن این بخش از جامعه در عرصه عمومی شده است.

بسیاری از مكان‌های عمومی برای تردد معلولان نامناسب است. این در حالی است كه به تصریح ماده 2 قانون حمایت از حقوق معلولان، تمامی نهادها، سازمان‌ها، اداره‌ها و وزارتخانه‌ها موظفند در طراحی، تولید و احداث ساختمان‌ها، امكانات دسترسی برای معلولان را فراهم كنند، اما تا به حال تصویب چنین قانونی در عرصه اجرایی چندان محسوس نیست.

عدم بسترسازی محیطی برای رفت و آمد معلولان موجب شده است آنها از بسیاری امكانات شهری و عمومی محروم شوند. كدام فرهنگسرا و كدام پارك در تهران سراغ دارید كه مناسب استفاده و تردد معلولان باشد؟ حتی در بیشتر دستشویی‌های سطح شهر نیز باید بیش از 20 پله پایین رفت كه بتوان از آنها استفاده كرد.

برخی اوقات، نداشتن تدابیر لازم به مشكلات این قشر از مردم اضافه می‌كند. اگر فرد معلول با استفاده از خودروی شخصی خود بتواند در تمام ساعات شبانه روز در سطح شهر تردد كند، به مشكلات كمتری در زمینه رفت و آمد برخورد می‌كند، اما سهم این گروه در برخورداری از مزیت طرح ترافیك بسیار اندك است.

معلول

در خانه نمانید

در باب مشكل معلولان مطالب زیادی درباره وظایف و نقش ارگان‌های دولتی منتشر شده كه تنها به بایگانی سپرده شده است. این بار باید از خود معلولان پرسیده شود كه چرا با تمام موانع شهری در جامعه حضور نمی‌یابند. شاید دیده شدن آنها وجدان عمومی را به تامل وادارد تا در بهبود وضعیت شهری اقدامی عملی و مشهود شود، به بانك بروید و امور شخصی خود را انجام دهید، به پارك بروید و تفریح كنید، به كتابخانه مراجعه كنید پیگیر و درگیر باشید. «ما با دوستان و NGO ها در این خصوص فعالیت می‌كنیم، اما با روند موجود، این بسترها برای ما مهیا نخواهد شد در واقع ما امیدواریم نسل‌های بعد بتوانند زندگی بهتری داشته باشند» این را فرشته جمشیدی می‌گوید. او 40 سال دارد. جمشیدی می‌گوید در كنكور پذیرفته شده، اما به دلیل تردد و انجام برخی واحدهای عملی از تحصیل باز مانده است. به همین سادگی تنها به دلیل نبودن سطح شیب‌دار در معابر و استفاده نكردن از وسایل عمومی همچون مترو و اتوبوس. او حالا در خانه مانده است. هیچ مسوول و غیرمسوولی به سراغش نیامد و جامعه در اثر این غفلت یك پتانسیل و سرمایه اجتماعی را از دست داد.

اگر ما معلول نیستیم، شهر ما معلول است. اگر معلول بتواند در جامعه حضور یابد، می‌تواند در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نقش فعالی داشته باشد.

اجرا نشدن دقیق قانون حمایت از حقوق معلولان، ناآگاهی مردم از توانمندی‌های آنان و نحوه برخورد با این قشر و همچنین عدم احساس نیاز برای تحقق مطالبات طبیعی آنها به عنوان بخشی از مردم جامعه، موجب خانه‌نشینی معلولان شده است. نباید از یاد برد كه معلولان به لحاظ اقتصادی، از طبقه متوسط اجتماع هستند و بسیاری از آنها زیر خط فقر قرار دارند كه این موضوع پیامدهای روحی و روانی بسیاری را به دنبال داشته و باعث حذف آنها در عرصه عمومی شده است.

بیایید به خانه همسایه سری بزنیم، نه از سر ترحم كه از سر تعهد و باور داشته باشیم كه معلولیت عیب نیست تنها تفاوت است.

منبع : سایت معلولان

تنظیم برای تبیان :داوودی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.