گودارد کیست؟

«گودارد» آدمی کم حرف و ساکت بود و از کار صحبت نمی کرد، مگر موقعی که به نتیجه ی سودمند برسد؛او در 15 اکتبر 1882 در ورستر ماساچوست (MASSAGHUSSETS) آمریکا متولد شد.

با مطالعات و دستاودهایی که این دانشمند داشته چنانچه زیولکوفسکی را پدر علم راکت بدانیم بدون شک گودارد را باید پدر مهندسی راکت خطاب کنیم؛ اگر چه این دو نابغه چندین دهه بدون اطلاع از هم بودند، ولی تحقیقاتشان عملاً به موازات یکدیگر بوده است.

گودارد که به دشت علاقه مند به پرواز بود، پس از پایان دوره ی دبیرستان به مؤسسه ی پلی تکنیک ورستر در بوستون رفت.

در سال 1908 یعنی در 26 سالگی از آنجا فارغ التحصیل شد. در این مدت او مطالعات خود را در مورد راکت به شدت دنبال کرد و به این نتیجه رسید که راکتهای با سوخت مایع، مزیّت بالاتری نسبت به راکتهای با سوخت جامد دارند. همانند زیولکوفسکی، او دریافتت که اکسیژن و هیدروژن مایع برای این نوع موتورهای مناسب است. او براین اساس، ساختمان موتور راکت حقیقی را – که پرواز در آسمان را میسر نمود – ساخت. گودارد مدرک فوق لیسانس خود را در سال 1911 از دانشگاه کلارک در رشته ی فیزیک دریافت نمود و به عنوان پروفسور فیزیک، در دانشگاه پرینستون، برای یک کار تحقیقی یکساله مشغول گردید و به طور جدی به کار موشک پرداخت. در سال 1914 پس از طی دوران نقاهت و مرضی، دوباره با عنوان معلم فیزیک به دانشگاه کلارک بازگشت و تصمیم گرفت محاسبات خود را با پول خود و هزینه ی کمی که واگذار می شد، عملاً تجربه نماید. گودارد که مطالعات خود را در زمینه ی راکت دنبال می نمود، در حقیقت پایه گذار راکتهای است که هم اکنون به شکل فعلی در قرن 20 شناخته شده است. او در سال 1919 کتابی تحت عنوان روشهای رسیدن به ارتفاعات فوق العاده بالا بیشتر منتشر ساخت.

گودارد همچنین اعلام نمود که با به کارگیری شکل خاص از نازل می توان با سوخت ثابت، سرعت پرتاب را 8 برابر بالا برد و با این کار نه تنها، سرعت 8 برابر بیشتر خواهد شد، بلکه برد راکت نیز به 64 برابر اولیه افزایش پیدا می کند. او دریافت که برای رسیدن به سرعت مافوق صوت، موتورهای سوخت مایع بر موتورهای با سوخت باروتی ارجحیت دارند.

گودارد سرانجام در سال 1926 راکت با سوخت مایع و نفت را آزمایش نمود؛ این راکت با سرعت 600 مایل در ساعت تا ارتفاع 184 پا صعود کرده و سپس توجه خود را به جای افزایش در ارتفاع، انعطاف پذیری در برد معطوف کرد و سرانجام طی آزمایشهای متعدد، سرعت مافوق صوت را در راکت به دست آورد.

چنانچه دولت آمریکا بودجه ی تحقیقاتی آقای گودارد را تأمین می نمود، چه بسا اولین کشور در توسعه و طراحی کارهای موشکی می شد. از جمله کارهای او پرتاب موشکی با سوخت مایع به طول 35/3 متر را در سال 1930 می توان نام برد. آزمایش این موشک کاملاً موفقیت آمیز بوده است. گودارد باری کنترل جریان سوخت به محفظه ی احتراق یک شیر کنترل طراحی و نصب نمود. از این طریق موشک قادر بود به طور اتوماتیک خاموش شود. او برای هدایت و کنترل، پره های متحرکش را در خروجی اکزوز نصب کرد.

این دانشمند، اولین کسی بود که تفکر راکتهای چند مرحله ای را به ثبت رسانید و از جایرسکوپ برای هدایت خودکار مسیر موشکها استفاده نمود. در 28 مارس 1935 اولین موشک مجهز به چایروسکوپ گودارد، 4800 پا به صورت عمودی پرواز کرد و سپس با کمک گرفتن از کنترلهای سطحی – افقی با سرعت حدود 550 مایل در ساعت هزار و سیصد پا پرواز نمود.

هنگامی که بعد از خاتمه ی جنگ جهانی دوم از کارشناسان موشکی آلمان که به آمریکا انتقال داده شده بودند، پرسیده شد چه اطلاعاتی پایه و اساس توسعه ی موشک در آلمان قرار گرفت؟ آنها گفتند: بهتر است این را از گودارد بپرسید، ما هر چه اطلاعات داریم از اوست.

او ضمن کار در نیروی دریایی آمریکا در مورد بهسازی سیستمهای هدایتی موشک در سال 1945 به عضویت هیئت مدیره ی مجمع راکتی آمریکا (AMERICAN ROCKET SOCIETY) انتخاب شده و سرانجام در ماه اوت همان سال در سن 62 سالگی پس از 42 سال تلاش تحقیقی و ثبت 214 فقره اختراع از دنیا رفت. با فوت این دانشمند، دنیا مخترع بزرگی را که کشورش قادر به تشخیص نبوغ او نشد، از دست داد.

تهیه کننده: محسن مرادی