بازیافت در ایران

بازیافت به آماده‌سازی مواد برای استفاده مجدد گفته می‌شود.موادی که معمولا قابل بازیافت می باشند عبارتند از آهن آلات، قراضه آهن، پلاستیک، شیشه، کاغذ، مقوا و برخی مواد شیمیایی زباله که به کود کمپوست تبدیل می‌شود.

بازیافت از به‌هدررفتن منابع سودمند و سرمایه های ملی جلوگیری می‌کند و مصرف مواد خام و مصرف انرژی را کاهش می‌دهد. با این کار، تولید گازهای گلخانه‌ای نیز کاهش می‌یابد. بازیافت مهم‌ترین مفهوم در مدیریت پسماند است.

در تعریفی دیگر می‏توان گفت بازیافت عبارت است از فرآیند پردازش مواد مصرف شده به محصولات و مواد تازه به منظوره جلوگیری از به هدر رفتن مواد سودمند بالقوه (ذخیره‏ای) ٬ کاهش مصرف مواد خام ٬کاهش مصرف انرژی ٬ کاهش آلودگی هوا حاصل از سوختن مواد و آلودگی آب‏ها حاصل از تدفین زباله‏ها در خاک به وسیله‏ی کاهش مقدار معمول زباله‏ها و کم کردن نشر گازهای گل‏خانه‏ای در مقایسه با تولید خالص.

در ایران بازیافت مواد، قدمتی طولانی  داشته و  به بخشی از  فرهنگ جامعه ما  تبدیل شده است  از طرف  دیگر با  توجه به معضلات و مشكلات زیست محیطی تولید زباله سازمان ها  و مراكز مختلف تلاش كرده اند  این  بخش از فرهنگ جامعه  را گسترده تر و عمیق تر نمایند به نحوی كه به سایر مواد نیز تعمیم داده شود  . از طرف دیگر مشكلات اقتصادی، كمبود  منابع طبیعی و افزایش جمعیت نیز باعث شده روند توجه به مسائل بازیافت در تمامی كشور ها سرعت بیشتری به خود بگیرد.

استفاده از مواد زائد گیاهی و انسانی از روزگاران گذشته برای كشاورزان و روستا ها بسیار معمول بوده است .  از این میان كشاورزان یزدی و اصفهانی بر ارزش فوق العاده این مواد در افزایش محصولات كشاورزی كاملاً آگاه بودند. فضولات روستایی كه در اصل مواد متشكله از مدفوع انسانی، حیوانی و مواد زائد گیاهی است، همراه با آب و خاك و هوا ۴ اصل اساسی كشاورزی را در روستاهای ایران را تشكیل می دهند.

ولی كارخانه كمپوست جدیدی در اصفهان در سال ۱۳۶۸ تاسیس شد كه هم اكنون مورد بهره برداری قرار گرفته است. كارخانه كمپوست در شهر های مشهد، كرج و تبریز در حال تاسیس است كه كارخانه كمپوست مشهد به بهره برداری رسیده است. سه كارخانه كمپوست در شهر های گرگان، بابل و نشتارود در دست طراحی و احداث است .

در سال  ۱۳۶۱ -  ۱۳۶۰  در شهر همدان با همكاری شهرداری و  دانشگاه بوعلی اقدام به تهیه كمپوست از فضولات  كشتار گاه ،  برگ های  درختان و  پس  مانده های گیاهی با روش حوضچه ای شد كه طی این عملیات بررسی جنبه های بهداشتی و كشاورزی كود حاصله نیز انجام  گرفته است. در سال ۱۳۶۸ یكسری مطالعات، در ارتباط با تهیه كمپوست از مخلوط زباله های شهری و كشتار گاه در شهر سمنان توسط دانشگاه تهران انجام شده كه طی این مطالعه خصوصیات كمپوست تولیدی از این روش مشخص شده و مورد ارزیابی اقتصادی قرار گرفته است. طرح و احداث كارخانه كمپوست كهریزك در سال ۱۳۷۲ با دو واحد ۱۰۰۰ تنی در یك مجموعه در دستور كار شهرداری تهران قرار گرفت. این كارخانه علاوه بر تولید كمپوست روزانه می تواند حدود ۳۰ تن اقلامی از قبیل  كاغذ،  مقوا، پلاستیك ها و انواع مصنوعات فلزی را جداسازی و آماده بازیافت می‌كند.

گردآوری: بخش دانش و زندگی