10 فناوری که فنا شد (1)

هر فناوری و ایده جدیدی، برای اینکه ایده های مشابه را کنار بزند و خود را در دل مردم جا کند، کار سختی در پیش دارد. در دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات هر روز شاهد جدال سختی بین فناوری های رقیب هستیم. از کل کل همیشگی پلی استیشن و ایکس باکس و رقابت ویندوز و مکینتاش گرفته تا نبرد بین بلو – ری سونی و HD DVD توشیبا، بعضی از فناوری ها رقیب خود را ضربه فنی می کنند و به راحتی به انتخاب شماره یک مصرف کنندگان تبدیل می شوند. گاهی هم یک فناوری زیر سایه دیگری همچنان به حیات خود ادامه می دهد؛ به امید آنکه روزی رقیب را از تخت پادشاهی پایین بکشد. از این گذشته دنیای رقابت، دنیای بی رحمی است و همیشه فناوری های برتر باقی نمی مانند و گاهی زیر پای حریف به ظاهر کوچک خود له می شوند. در این گزارش به بررسی 10 فناوری، نرم افزار و سخت افزار می پردازیم که در طول زمان تاب نیاوردند و قافیه را به رقبا باختند.

10- نشانه گذاری لهستانی معکوس (RPN)

توضیح: یک سیستم نشانه گذاری حسابی که عملیات ریاضی مورد نظر (جمع، ضرب، تفریق...) را «در انتهای» دو عدد قرار می دهد. برای مثال در این سیستم جمله ریاضی سه به علاوه پنج به صورت (3+5) نوشته می شود. این سیستم نشانه گذاری در کامپیوترهای رومیزی و ماشین حساب های جیبی HP در دهه 70 و 80 میلادی محبوبیت فراوانی یافت.

ویژگی: زمانی که کار با سیستم نشانه گذاری لهستانی معکوس را شروع می کردید، نوشتن جملات ریاضی در آن آسان و بی دردسر می نمود و به پرانتز هم نیازی نبود. RPN همچنین در زبان های برنامه نویسی کاربرد داشت.

دلیل باخت؟ نشانه گذاری میان وندی. هر چند احتمالا تا به حال این اصطلاح به گوش تان نخورده اما همه در ریاضی از این سیستم استفاده می کنند که در آن نشانه عملیات ریاضی "بین" دو عدد قرار می گیرد: (5+3)

چرا باخت؟ نامانوس بودن این سیستم نشانه گذاری پاشنه آشیل آن شد. همان طور که کیبورد کوورتی برتر و فراگیرتر بود، اما این کوورتی است که الان روی هر صفحه کلیدی جا باز کرده است.

9- کیبورد دووراک

توضیح: دووراک (Dvorak) یک چینش صفحه کلید است که از سوی آگوست دووراک و ویلیام دیلی در سال 1936 به ثبت رسید.

ویژگی: دووراک طراحی شده بود تا راحت تر از کوورتی (QWERTY) باشد و طرفداران دووراک به این موضوع اذعان دارند. البته اگر دووراک و کوورتی امروزه هر دو سهم مشترکی داشتند، در نهایت سلیقه کاربران در انتخاب نهایی آنها بیشترین تاثیر را داشت.

دلیل باخت؟ کوورتی. چینش صفحه کلیدی که کریستوفر شولز در سال 1873، یعنی بیش از 60 سال قبل از صفحه کلید دووراک به وجود آورد و امروزه به کیبورد بیشتر ابزارهای الکترونیکی تبدیل شده است.

چرا باخت؟ کوورتی را شاید دوست نداشته باشید، اما حالا دیگر چینش صفحه کلید تمام دستگاه ها شده. یاد گرفتن آن آسان است. هر چند امروزه سیستم های عامل از دووراک هم پشتیبانی می کنند، اما برای استفاده از آن باید یک کیبورد دووراک پیدا کنید یا کلا چینش صفحه کلیدتان را به هم بریزید و تک تک کلیدها را از اول بچینید. حتی بعضی ها قفل آیفون شان را می شکنند تا کیبورد دووراک را روی آن فعال کنند. در کوتاه مدت باید تلاش زیادی به خرج دهید تا دست تان در دووراک راه بیفتد.

8- ورد پرفکت

توضیح: واژه پرداز ورد که به وسیله آلن اشتون و برایان باستین ساخته شد و از اواسط دهه 80 میلادی تا اوایل دهه 90 واژه پرداز فراگیر صنعت کامپیوتر بود.

ویژگی: نسخه 1/5 ورد پرفکت یکی از بهترین واژه پردازهایی بود که برنامه های کامپیوتری در تاریخ به خود دید. هنوز هم تک و توک آدم هایی پیدا می شوند که با ورود پرفکت کار کنند. این نرم افزار تسلط زیادی به کاربران روی اصلاح اسناد متنی می بخشید. ورد پرفکت سال های سال جایگزین ارزان قیمت ورد مایکروسافت محسوب می شد.

دلیل باخت؟ این نرم افزار در دوره واژه پرداز ورد استار ظهور کرد، اما سال ها زیر سایه سنگین ورد مایکروسافت قرار داشت.

چرا باخت؟ زمانی که یک محصول برتر و پرفروش بازار خود را از دست می دهد، به آن بازنده می گویند. ورد پرفکت در سراسر دهه 90 به تصمیمات اشتباه صاحبانش سوخت؛ این واژه پرداز زمانی برای ویندوز منتشر شد که دیگر کار از کار گذشته بود  مدت ها طول کشید تا از یک نرم افزار مستقل به صورت یک بسته نرم افزاری (مانند آفیس) درآید. از سوی دیگر ورد پرفکت ظرف دو سال به شرکت Novell و سپس به کورل فروخته شد، اما این نرم افزار باز هم احیا نشد. با انتظار ورد مایکروسافت برای کامپیوترهای خانگی مجهز به ویندوز عمر ورد پرفکت به سر رسید.

7- مکینتاش

توضیح: یک پلات فورم کامپیوتری که بر خلاف اکثر پلات فورم های دهه 80 میلادی هنوز زنده و سرحال است.

ویژگی: نخستین پلات فورم کامپیوتری محبوب با ماوس و رابط کاربری گرافیکی، طراحی متفاوت و جذاب، سازگاری زودهنگام با فناوری هایی چون وای فای نسخه های اول مکینتاش اپل معمولا از نسخه های اول ویندوز مایکروسافت بهتر بود.

دلیل باخت؟ کامپیوترهای خانگی (PC) در هر شکل و قواره ای؛ از BMPC قدیمی گرفته تا سیستم های مجهز به ویندوز 7.

چرا باخت؟ دوره اساسی باخت مک به اواخر دهه 90 بر می گردد، زمانی که اپل با سیلی صورت خود را سرخ می کرد و سهم بازارش داشت آب می رفت و به صفر نزدیک شده بود. حتی آن زمان هم طرفداران دو آتشه ای بودند که پشت مکینتاش را خالی نکردند و به استفاده از آن ادامه دادند. امروزه مک یک دستگاه شیک و با کلاس است و هر کسی به سیستم عامل اپل فکر نمی کند، اما پلات فورم پر زرق و برق آموز، همان پلات فورمی است که 25 سال برابر ویندوز مایکروسافت لب بسته بود و حرفی برای گفتن نداشت.

6- OS/2

توضیح: سیستم عامل جانشین داس از سوی IBM که در سال 1987 منتشر شد. مایکروسافت در ابتدا در تولید آن شریک بود.

ویژگی: معماری و زیر ساخت با ثبات و کم نقص در مقایسه با داس و ویندوز. برخورداری از امکاناتی مانند نمایش نام طولانی فایل ها، پشتیبانی از برنامه های ویندوز 0/3.

دلیل باخت؟ ویندوز. ویندوزی که خودش زمانی بازنده بود، با انتشار نسخه 0/3 کارش گرفت و ناگهان OS/2 از چشم مایکروسافت افتاد.

چرا باخت؟ OS/2 به سیستم قوی تری نسبت به کامپیوترهای دهه 80 میلادی نیاز داشت؛ هیچ گاه درایورها و برنامه های لازم برایش منتشر نشد (پشتیبانی ضعیف) و IBM هم به جز چند تا تبلیغ بی ربط برای OS/2 با استفاده از شخصیت چارلی چاپلین، بازاریابی مناسبی برای پلات فورم خود انجام نداد. دست آخر مایکروسافت تمام زورش را به کار گرفت تا تولید کنندگان کامپیوترهای خانگی را از نصب پیش فرض OS/2 روی سیستم های خود باز کرد.

ترجمه: علی ارسلان شهلا

منبع: PCWorld

تنظیم برای تبیان: فاطمه مجدآبادی