تبیان، دستیار زندگی
اینترنت امكانات و ابزارهای متعددی را به منظور ارائه خدمات وسرویس ها در اختیار علاقه مندان  قرار می دهد . یكی از ویژگی های بسیار جذاب اینترنت ارائه سرویس ها و خدماتی است كه شما را قادر می سازد با مخاطبان خود ارتباطی پویا و مت...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

وبلاگ چیست ؟ ( بخش اول )


اینترنت امكانات و ابزارهای متعددی را به منظور ارائه خدمات وسرویس ها در اختیار علاقه مندان  قرار می دهد . یكی از ویژگی های بسیار جذاب اینترنت ارائه سرویس ها و خدماتی است كه شما را قادر می سازد با مخاطبان خود ارتباطی پویا و متقابل برقرار نموده و از نقطه نظرات آنان در رابطه با یك مطلب ، آگاه شوید . در این راستا هر یك از كاربران می توانند دانش و تجارب خود را در اختیار دیگران قرار داده و خود نیز به عنوان عضوی از یك جامعه شبكه ای مطرح گردند ( اشتراك دانش ) . فرض كنید  ابزاری  ارزان قیمت برای انتشار مطلب در اختیار هر نویسنده  و یا صاحب قلمی باشد كه بتواند با استفاده از آن عقاید، اخبار ، دیدگاهها و نقطه نظرات خود را در رابطه با موضوعات مورد علاقه ، بدون محدودیت های مرسوم بیان نماید.آیا شما علاقه مند به استفاده از چنین ابزاری می باشید ؟ آیا تمایل به داشتن یك روزنامه شخصی دارید كه در آن بتوانید مطالب خود را در ارتباط با موضوعات مورد علاقه ،  بیان نمائید؟ بشریت درطی چند سال گذشته قدم در دنیای جدیدی گذاشته است  كه بدون شك یكی از مهمترین دستاوردهای آن تحول و دگرگونی اساسی در ارتباط با نحوه  نشر اطلاعات است. وبلاگ ( Weblog ) و یا بلاگ ( Blog ) نمونه ای در این زمنیه بوده كه با توجه به ماهیت اینترنت ، ویژگی دو طرفه بودن وب و  تنوع خواسته استفاده كنندگان، در كانون توجه علاقه مندان قرار گرفته و ما امروزه شاهد رشد و گسترش چشمگیر آن می باشیم . وازه " بلاگ " ، از جمله واژه های جدیدی است كه قدم در عرصه ادبیات جهانی اینترنت گذاشته است .
در این مقاله قصد داریم به بررسی این پدیده جدید! اینترنت پرداخته و با ابعاد متفاوت آن بیشتر آشنا شویم .

تاریخچه وبلاگ و وبلاگ نویسی


برخی بر این عقیده هستند كه اولین وبلاگ توسط " تیم . برنرزلی " ( مخترع وب ) ایجاد  كه در آن وی به سایت های جدیدی كه در آن زمان ایجاد و بر روی اینترنت فعال می شدند ، اشاره می نمود (http://info.cern.ch ) . دومین وبلاگ توسط "Marc Andreessen's " درNCSA  ایجاد كه وی نیز در آن عملیاتی مشابه وبلاگ "برنرزلی " را انجام می داد( تا اواسط 1996 ) . (منبع  ) . در فاصله بین سال های 1996 تا 1997 كه از آن به عنوان " انفجار وب " ، نام برده می شود ، چندین وبلاگ جدید دیگر نیز ایجاد گردید . از وبلاگ های اولیه می توان به وبلاگ متعلق به Dave Winer (اخبار مربوط Scripting) ، وبلاگBarger وCameron Barrett  ، اشاره نمود . محتویات وبلاگ های اولیه اغلب شامل مجموعه ای از لینك ها و توضیحاتی بود كه متناسب با علاقه نویسنده ، ایجاد می گردید. در ادامه وبلاگ نویسان ، علاقه مند به  ایجاد وبلاگ هائی شدند كه در آن مطالبی را درج می نمودند كه خود تمایل به خواندن آن را در آینده داشتند ( نظیر دفترچه خاطرات شخصی ) . بدین ترتیب ، وبلاگ ها دارای شخصیتی خاص برای خود شدند كه این شخصیت را مستقیما" از مولف خود به ارث می بردند . ( شما با مطالعه دفترچه خاطرات شخصی هر فرد می توانید با ابعاد متفاوت شخصیتی وی نیز تا اندازه ای كه امكان دارد ، آشنا شوید ) .

گسترش و عمومی شدن وبلاگ ها :

اكثر وبلاگ های اولیه توسط طراحان وب و نرم افزار و به عنوان یك فعالیت جانبی كه در منزل دنبال می نمودند ، ایجاد و محتوی و ماهیت اطلاعاتی آنان در رابطه با توانمندی و پتانسیل های فن آوری هائی بود كه در آن زمان یكی پس از دیگری مطرح می شدند . تعداد وبلاگ ها در ابتدا بسیار اندك و محدود بود تا این كه در سال 1999 با راه اندازی چندین سرویس رایگان و یا ارزان قیمت دررابطه با وبلاگ و وبلاگ نویسی ، تعداد آنان رو به افزایش نهاد . سرویس هائی نظیر :Pitas,Livejournal ،Blogger  وEditThisPage.com ، نمونه هائی در این زمینه می باشند . استفاده از سرویس های فوق،مستلزم دانش فنی بالائی نبود و علاقه مندان به ایجاد وبلاگ می توانستند به سرعت اقدام به ایجاد وبلاگ مورد نظر خود نمایند . ( رشد چشمگیر وبلاگ و وبلاگ نویسی ) .
تا اواسط سال 2000 ، بیش از یكهزار وبلاگ ایجاد و این رقم تا اواسط سال 2002 به بیش از نیم میلیون رسید. بر اساس آمار موجود، تعداد وبلاگ های ایجا د شده توسط سیستم های وبلاگ نویسی به بیش از چندصدهزار رسیده و هر چهل ثانیه یك وبلاگ جدید ، ایجاد می گردد ( بیش از شصت هزار وبلاگ در هر ماه .منبع) .
یكی از مهمترین تحولات مهم در ارتباط با وبلاگ ها ، تبدیل آن به یك رسانه محاوره ای بود. تعداد زیادی از مولفین و نویسندگان وبلاگ ها از وبلاگ خود برای بحث در ارتباط با موضوعات  مورد علاقه  و یا موضوعات گفته شده توسط سایر نویسندگان در وبلاگ های دیگر استفاده و با بكارگیری لینك های متعدد،امكان  دنبال نمودن مباحث مورد نظر را در اختیار خوانند گان قرار می دهند. بدین ترتیت ، خوانند گان  علاقه مند ، می توانستند در مباحثه مورد نظر شركت  و علاوه بر آگاهی از سایر دیدگاههای موجود ،  نقطه نظرات خود را بیان و یا  شخصا" اقدام به ایجاد وبلاگ و دنبال نمودن مباحث مورد نظر در وبلاگ خود نمایند .
از لحاظ ظاهری ، شاید وضعیت فوق را بتوان مشابه ارتباطات  "چندین نفربا چندین نفر" در نظر گرفت كه  تاكنون به اشكال متفاوتی نظیر newsgroups ( گروه های خبری )  و یا mailing lists ( لیست های نامه ) ، پیاده سازی شده است . در این  رابطه یك تفاوت اساسی وجود دارد : با توجه به اینكه نطرات ارائه شده بر روی فصای متعلق به مولف وبلاگ ارسال می گردد ، پاسخ به سایر افراد ضروری نبوده و آنان پاسخ خود را با مراجعه به وبلاگ ، مشاهده خواهند كرد. یكی دیگر از تحولاتی  كه همزمان با رشد و گسترش وبلاگ ها محقق گردید ، مطالعه وبلاگ ها توسط سایر وبلاگ نویسان بود كه باعث ایجاد  پدیده ای با  نام blogrolling ، گردید . ( بخشی از یك وبلاگ كه لیست سایت هائی را كه مولف وبلاگ - بلاگر - ، آنان را بطور منظم و همیشه مطالعه و اصطلاحا" به آنان سر می زند را مشخص می نماید. این بخش معمولا" در بخش سمت راست و یا چپ صفحه بلاگر ویا در یك صفحه مجزاء قرار می گیرد ) . یكی از خصایص جالب این لینك ها ، ایجاد یك جامعه ارتباطی ( شبكه ای )  بین وبلاگ نویسان می باشد .

وضعیت اخیر وبلاگ و وبلاگ نویسی

: وبلاگ و وبلاگ نویسی همچنان روند توسعه و گسترش خود را ادامه داده  و هر روز بر تعداد وبلاگ نویسان افزوده می گردد .جامعه وبلاگ نویسان را اقشار متفاوت جامعه تشكیل می دهند .( پیاده كنندگان نرم افزار ، طراحان وب ، متخصصین و كارشناسان فن آوری های اطلاعات و ارتباطات ، معماران اطلاعاتی ، روزنامه نگاران ، وكلاء ، متخصصین آموزشی ، مشاوران و محققین فن آوری اطلاعات ، سیاستمداران و ... ) . با توجه به جایگاه بسیار مهم وبلاگ نویسی برای روزنامه نگاران ، دانشگاه MIT در پائیز سال 2002 ، اقدام به ارائه یكواحد خاصبرای  دانشجویان نموده است .

وبلاگ چیست ؟


وبلاگ ، یك صفحه وب ( مشابه یك روزنامه شخصی ) و با قابلیت دستیابی عموم كاربران به آن است . وبلاگ ها ، بر اساس یك نظم خاص بهنگام  و محتوی بلاگ نشاندهنده شخصیت مولف و یا مولفان آن می باشد . اولویت استقرار و یا نشر مطلب بر اساس یك ساختار زمانی شكل می گیرد. در این حالت خوانندگان بلاگ ها همواره  در ابتدا جدیدترین مطلب و یا مطالب منتشر شده را مشاهده و در صورت تمایل آن را مطالعه می نمایند .
اكثر وبلاگ ها دارای یك خط فكری خاص بوده و به نوعی آن را دنبال می نمایند . مثلا" در صورتی كه یك بلاگر علاقه مند به فن آوری باشد ، با جمع آوری مطلب از منابع متفاوتی نظیر : نمایشگاه ها ، سمینارها  و یا سایت های دیگر ، آنان را با فرمت مورد نظر در بلاگ خود ثبت و در اختیار مخاطبان خود قرار دهد . درصورتی كه یك بلاگر علاقه مند به یك بیماری خاص بوده و مسائل علمی آن را به نوعی دنبال می نماید ، می تواند مقالات و موضوعات جدید منتشر شده در رابطه با بیماری مورد نظر را بر روی بلاگ خود منتشر نماید . در صورتی كه یك بلاگر , علاقه مند به مسائل اقتصادی می باشد ، می تواند با جستجو و یافتن مقالات جدید در رابطه با اقتصاد، آنان را بر روی بلاگ خود منتشر نماید .
برخی از وبلاگ نویسان از بلاگ خود به منزله یك آلبوم عكس و یا بریده روزنامه ها ( شكل خاصی از یك حافظه online ) استفاده می نمایند. زمانی كه بلاگر یك لینك مناسب را در این خصوص پیدا نماید و یا  اطلاعاتی خاصی را كه قصد دارد آنان را بخاطر بسپارد ، آنان را بر روی بلاگ خود قرار می دهد .بلاگ یك محیط الكترونیكی قابل جستجو را فراهم كه علاقه مندان  می توانند با استفاده از یك مرورگر وب و در هر نقطه ای از جهان به محتویات آنان دستیابی داشته باشند. یكی از ویژگی هائی كه در تمامی بلاگ ها به نوعی رعایت می شود ، ماهیت انتشار و استقرار اطلاعات بر روی بلاگ بر اساس یك نظم زمانی خاص است ( تقویم اطلاعاتی ) . وبلاگ مشابه یك مجله و یا روزنامه online می باشد كه  مولف آن می تواند در ارتباط با موضوعات متفاوت  در زمان دلخواه ، در آن اطلاعاتی را درج و منتشر نماید. تعداد زیادی از بلاگ ها دارای مجموعه ای جالب و ارزشمند از لینك ها به سایر بلاگ ها ویا سایت هائی می باشند  كه مولف بلاگ  آنان را مثبت و مفید ارزیابی می نماید. برخی از ویژگی های وبلاگ ها عبارتند از :

سبك و شیوه بلاگ ها عموما" شخصی ، غیررسمی و یا خودمانی است . با استفاده از ابزارهای رایگان موجود بر روی وب می توان به سادگی  اقدام به ایجاد و نشر اطلاعات بر روی وبلاگ ، نمود.

وبلاگ ها از لحاظ كیفیت ، محتوی و اهداف دارای گونه های متعددی بوده و هر یك می توانند مخاطبان خاص خود را دارا باشند ( نظیر تیراژ روزنامه ) .

وبلاگ ها در اواسط دهه 90 مطرح و به سرعت و همزمان با ارائه ابزارهای ساده نشر و ایجاد وبلاگ ،نظیر Blogger.com  رشد و مورد استقبال قرار گرفتند. در این راستا  وبلاگ ها ی متعددی ، ایجاد گردیده است (از بلاگ هائی كه شامل دفترچه خاطرات online بوده كه منعكس كننده فعالیت ها و تجارب روزانه نویسنده بوده تا بلاگ هائی خصوصی و یا كوچك كه صرفا" شامل توضیحاتی اندك و لینك به سایر موضوعات است ) .اكثر وبلاگ ها مبتنی بر متن می باشند .در این رابطه  وبلاگ هائی نیز وجود دارد كه علاوه بر استفاده متن از سایر اقلام اطلاعاتی نظیر صوت ، تصاویر و كلیپ های ویدئوئی نیز استفاده می نمایند( بلاگ تصویری ( Photoblog ) ، بلاگ ویدئوئی ( Videoblogs ) ، بلاگ های صوتی ( Audioblog ) ) .

هر موجودیت در یك وبلاگ بنوعی به سایر اطلاعات ، اشاره می نماید. مولفین وبلاگ ها به سایر وبلاگ ها لینك  و بگونه ای آنان را بر اساس موضوعات متفاوتی تقسیم بندی  نموده  تا امكان استفاده مناسب و سریع از سایر وبلاگ ها باتوجه به موضوعات مربوطه در اختیار كاربران قرار گیرد. خوانندگان یك وبلاگ می توانند از هر نقطه ای در وبلاگ كه تمایل دارند ، مطالعه خود را شروع نمایند :در ابتدا مطالب و نوشته های جدید منتشر شده بر روی بلاگ را مشاهده نمایند و یا با استفاده از امكان جستجو و یا لینك به سایر بلاگ ها ، اطلاعات قدیمی منتشر شده را مطالعه نمایند . در زمان مطالعه یك بلاگ ، خوانندگان می تواند آن را با اولویت های متفاوتی مطالعه نمایند : زمانی ( مطالعه بر اساس زمان و تاریخ انتشار مطلب ) ، موضوعی و یا جستجو بر اساس كلید واژه های خاصی . وبلاگ ها ، اغلب شامل یك Blogroll بوده كه شامل لیستی از لینك ها به سایر وبلاگ هائی است كه مولف وبلاگ آنان را پیشنهاد ، می نماید  . تعداد زیادی از وبلاگ ها این امكان را برای خوانندگان خود فراهم می نمایند كه نقطه نظرات خود را در رابطه با موضوع منتشر شده بر روی سایت اعلام نمایند .

یكی از نكات جالب در رابطه با بلاگ ها ، سادگی آنان می باشد . وب سایت ها  معمولا" دارای یك صفحه اصلی به همراه مجموعه ای از لینك ها به سایر صفحات برای  مشاهده اطلاعات تكمیلی ،می باشند. سایت Srco به این سبك ایجاد شده است و ده ها  صفحه اطلاعاتی تحت یك صفحه اصلی سازماندهی ، می شوند. اكثر وب سایت ها  دارای چنین ساختاری می باشند . یك وبلاگ دارای ساختاری به مراتب ساده تر است :
- یك وبلاگ شامل صفحه ای مشتمل بر مجموعه ای از Entry ، است. یك وبلاگ ممكن است دارای آرشیو مطالب منتشر شده قدیمی نیز باشد، ولی  صفحه اصلی یك بلاگ دارای جایگاهی خاص بوده و توجه تمامی مخاطبان  را به خود جلب می نماید .
- یك وبلاگ معولا" حالت عمومی داشته و امكان مشاهده و مطالعه آن در اختیار عموم خواهد بود .
- موجودیت ها ی موجود در بلاگ معمولا" متعلق به یك و یا چندین مولف می باشد .
- موجودیت های منتشر شده در یك بلاگ از تفكری هوشمندانه ، تبعیت می نمایند. مثلا" در صورتی كه مولف یك بلاگ،  لینك مناسبی را پیدا نماید ، می تواند در صورت تمایل آن را در وبلاگ خود معرفی نماید .
- ابزارهای استفاده شده توسط مولفین وبلاگ ها ،عموما" ساده بوده و امكان افزودن موجودیت های متفاوت در زمان دلخواه ، وجود خواهد داشت .
- یك وبلاگ بر اساس اولویت و نظم زمانی خاصی  سازماندهی می شود ( از جدید ترین مطالب منتشر شده به سمت قدیمی ترین مطالب منتشر شده )

در حال حاضر وبلاگ های متعدد  و  در زمینه هائی گوناگون نظیر : سیاسی ، حقوقی ، اجتماعی ، فرهنگی ، علمی و سایر موارد وجود دارد .

ایجاد وبلاگ متعلق به یك قشر خاص از جامعه نبوده و اقشار متفاوت جامعه با موقعیت شغلی متفاوت اقدام به ایجاد وبلاگ می نمایند ( رئیس جمهور برخی كشورها ، دانشجویان ،اساتید دانشگاه، هنرمندان ، روزنامه نگاران  )

شاید این سوال مطرح گردد كه چرا وبلاگ ها تا این اندازه متدوال شده اند ؟ یكی از تولید كنندگان نرم افزار بلاگر در این رابطه می گوید كه " من فكر می كنم علت این موضوع به این مطلب برمی گردد كه آنان چیزی برای گفتن دارند. در دنیائی كه شاید فرصتی برای گفتن به آنان داده نمی شود و یا امكان بیان عقاید و نقطه نظرات خود را ندارند ولی می دانند كه می بایست بگویند. شاید وبلاگ بهترین گزینه در این رابطه باشد."

وبلاگ ها بسرعت متدوال و برخی از وبلاگ ها  دارای صدها هزار خواننده در طی یك روز می باشند. خوانند گان متعددی اخبار مورد نظر خود را قبل از مطالعه روزنامه از طریق وبلاگ ها بدست می آورند .  مثلا" می توان با مراجعه به یك وبلاگ از آخرین اخبار مربوط به چاپ كتب جدید و دنبال نمودن آخرین پیشرفت ها و اكتشافات ایجاد شده در زمینه های متفاوت علوم ، آگاه گردید .

برخی وبلاگ ها صرفا" دارای یك مولف می باشند و برخی دیگر به صورت گروهی اداره می شوند . عملكرد برخی از وبلاگ ها  نظیر پرتال بوده و خوانندگان را به سایر وبلاگ ها هدایت می نمایند. یك بلاگر خوب می بایست هم دارای مهارت در زمینه نوشتن و هم مهارت های خاصی در زمینه ویرایش باشد .

بلاگرها اغلب مجموعه ای از اطلاعات و مهارت ها را در زمینه های متفاوتی در اختیار علاقه مندان قرار می دهند (باستان شناسی :(http://www.cronaca.com/  ) ، علوم متفاوت (http://www.futurepundit.com/   )  ، ادبیات معاصر (http://www.2blowhards.com/ ) .

وبلاگ ها از مجلات و روزنامه ها دارای كارآئی بمراتب بیشتری بوده و و تعداد زیادی از بلاگ ها دارای یك بخش  با نام " نقطه نطرات " بوده  كه خوانند گان می توانند  نقطه نظرات ارائه شده توسط سایر خوانند گان را مطالعه و نظر خود در این رابطه بیان نمایند . با توجه به ویژگی فوق ، نویسنده یك وبلاگ  علاوه بر ارائه نظر و دیدگاه خود می تواند پس از گذشت چندین ساعت ، بازخورد آن را داشته باشد و در صورت لزوم نقد و بررسی مجدد در ارتباط با یك مطلب را ارائه نماید .

blogosphere ، محلی غیرمتمركز ، خودجوش و قدرتمند برای ارائه یك موضوع و تمركز بر آن را به خوبی ارائه می نماید.وبلاگ ها  یك ساختار عقلانی و منطقی برای ارائه نقطه نظرات میلیون ها خواننده  را فراهم می نمایند .

یك وبلاگ بندرت اهداف مالی را دنبال می نماید. از جمله اهداف وبلاگ نویسان می توان به تمایل آنان به منظور برقراری ارتباط با  دیگران ، معرفی توانمندی ها  و  سرگرمی ، اشاره نمود (شاید هم تركیبی از سه مورد) .

بلاگ ها ، تبعیض ها و محدودیت های موجود در ارتباط با منابع رسانه ای دیگر را از میان بر می دارند . تعداد زیادی از خوانند گان روزنامه ها بر این اعتقاد هستند كه روزنامه ها و ایستگاههای سخن پراكنی ، دارای شرایط بهینه و مناسبی برای آزادهای مدنی نمی باشند .این موضوع در رابطه با وبلاگ ها  صدق نمی نماید . وبلاگ ها  در عرصه های متفاوتی و در ارتباط با مسائل متفاوت سیاسی ، احتماعی و فرهنگی  ،اقدام به نشر اطلاعات نموده و مخاطبان با رویكردی كاملا" آزادنه قادر به مطالعه مطالب منتشر شده و در صورت تمایل بیان دیدگاه خود در ارتباط با آن می باشند.

متداولترین وبلاگ ها به منزله بهترین وبلاگ نبوده و این موضوع كاملا" نسبی است .

از امكانات ارائه شده توسط مراكز متعددی می توان به منظور ایجاد یك وبلاگ رایگان استفاده نمود(:http://www.blogger.com )

اولین نرم افزار جامع و سیستمایتك  به منظور ایجاد و بلاگ در سال 1999 ارائه و از آن زمان تاكنون ، میلیون ها بلاگ جدید ایجاد شده است .

در بخش دوم این مقاله به بررسی كاربرد وبلاگ ها ، نقش فن آوری های اطلاعات و ارتباطات در توسعه وبلاگ ها  ، خواهیم پرداخت .

برگرفته از سایت http://www.data-srco.ir