تصویر زیبای تلسکوپ هابل از سه گردباد عظیم در مشتری
کشف یک طوفان بزرگ دیگر در مشتری، تعداد لکه های بزرگ مشتری را به 3 عدد رساند: سیاره ای با طوفانها و گردبادهای عظیم.
همانطور که می دانید، لکه ی بزرگ و معروفی که به نام لکه ی بزرگ سرخ بر سطح مشتری دیده می شود، در واقع یک طوفان یا گردباد عظیم است که سالهاست در بسیاری از تصاویری که از مشتری گرفته شده است، دیده می شود. با رصدهای دقیق تر یک لکه ی بزرگ دیگر هم در کنار همان لکه دیده شد. ولی به تازگی یک لکه ی قرمز رنگ جدید در همان اطراف کشف شده است.
این لکه ی سوم، ابتدا به رنگ سفید بود، و تغییر رنگ آن به قرمز نشان می دهد که احتمالا این طوفان در حال قوی تر شدن است. ستاره شناسان معتقدند که این تصاویر جدید که توسط تلسکوپ هابل و تلسکوپ کک تهیه شده است، ممکن است نشان دهنده ی تغییرات بزرگ آب و هوایی در مشتری باشد، همانطور که در 4 سال پیش، پیش بینی می شد.
Imke de Pater از دانشگاه کالیفرنیا برکلی، می گوید: «یکی از قابل توجه ترین تغییراتی که ما در این تصاویر رصد می کنیم، این است که محوطه ی نسبتا آرام و ساکتی که بدور لکه ی بزرگ مشتری قرار داشت، به منطقه ای طوفانی و شلوغ تبدیل شده است. در طی تمامی رصدهای قبلی که توسط تلسکوپ هابل و فضاپیماها از سال 1979 با سفر وویجر آغاز شد، این گردبادها همیشه در سمت راست یا چپ لکه ی بزرگ تشکیل می شدند.
لکه ی بزرگ سرخ از 200 تا 350 سال پیش، براساس رصدهای تلسکوپی، همواره وجود داشته است. اگر این لکه ی سرخ جدید و لکه ی بزرگ سرخ به حرکات خود ادامه دهند، در ماه آگوست (مرداد) به هم برخورد خواهند کرد. ستاره شناسان با دقت درحال دنبال کردن حرکات این دو هستند.
لکه سرخ بزرگ، یک طوفان پرفشارِ سِمِج است که کلاهک ابرهایش حدود 8 کیلومتر بالاتر از ارتفاع ابرهای مشتری است. این لکه ی جدید از آن دو دیگر کوچکتر است و در غرب آن دو لکه ی قرمز قرار دارد.
این تصاویر رنگی توسط تلسکوپ هابل در 20 و 21 اردیبهشت 87 و تلسکوپ کک در 22 اردیبهشت، تهیه شده است.
این تصاویر ممکن است این نظر را مورد تأیید قرار دهند که مشتری در حال تغییرات کلی آب و هوایی است، همانطور که اولین بار در 2004 یک استاد مهندسی مکانیک در دانشگاه برکلی، به نام Phil Marcus ، احتمال این تغییرات را مطرح کرده بود. دمای مشتری ممکن است در حال تغییر از 9- به 7- درجه سانتی گراد باشد. این سیاره ی غول پیکر در نزدیکی استوا گرم تر و نزدیک قطب جنوب سردتر می شود. Marcus پیش بینی کرده بود که تغییری بزرگ در نیمکره ی جنوبی در حدود سال 2006 به وقوع خواهد پیوست و این باعث ناپایداری جریانهای پرسرعت و ایجاد سرعت های جدید خواهد شد.
مارکوس می گفت: ظاهر سیستم ابرهای مشتری، درست، از شمال استوا تا عرض جنوبی 34 درجه، تعجب برانگیز است، چرا که َاشکالی جدید در ابرها پدیدار شده است، که تابحال دیده نشده است.
منابع:
ترجمه و توضیحات:
ا.م.گمینی
