كافرانِ اكستازی خورده!
شناختنامه قرآن 28
سوره‌ی مبارکه‌ی نور
"سوره نور" بیست و چهارمین سوره قرآن با 64 آیه است كه غرض سوره‌ی مبارکه، تذکّر برخی احکام شرعی و بیان بخشی از معارف الهی مناسب با آن احکام و تذکر دادن به مؤمنان است.
«رِجالٌ لا تُلهِیهِم تِجارَةٌ وَ لا بَیعٌ عَن ذِکراللهِ وَ اَقامَ الصَلاةَ وَ إیتاءِ الزَکاة»
این آیه ذکر مردانی است که تجارت و خرید و فروش و به تعبیر دیگر هیچ چیز جانهای آنان را از یاد پروردگارشان غافل نمی‌کند. آنها چه در حال نماز و زکات و چه در غیر این حال از یاد حق غافل نیستند.
«یَخافونَ یَوماً تَتقلَّبُ فِیهِ القُلوبُ و الاَبصارُ»
قیامت روزی است که حقیقت آشکار شده حجابها کنار می‌رود . جانها و دیده‌ها از رؤیت دنیوی که بازدارنده از پروردگار و پرده پوش حق و حقیقت است خلاصی یافته به سنخ دیگری از مشاهده دست می‌یابند و آن، مشاهده با نور معرفت و ایمان است. مؤمن با نور پروردگارش که همان نور ایمان است به کرامت الهی نظر می‌کند و کافر کور و نابینا بوده و نمی‌یابد و نمی‌بیند جز آنچه را که از آن کراهت دارد.
مؤمن از این روز می‌ترسد چرا که در یک طرف آن حرمان از نور خدا و نظر به کرامت الهی است که همان شقاوت دائمی و عذاب جاودانه است.
«الذِینَ کَفَروا اَعمالُهم کَسَرابٍ بَقیعة یَحسبُهُ الظَمئانُ ماءً حَتی اِذا جَاءَهُ لَم یَجِدهُ شَیثاً»
اعمال کفار در این آیه کریمه به سرابی در بیابان تشبیه شده که هیچ حقیقتی ندارد. کافر همچون تشنه کامی، سراب را آب می‌پندارد و بسوی آن می‌رود تا تشنگی خود را بر طرف سازد. اما زمانی که می‌رسد هیچ نمی‌یابد.
در این آیه کریمه اعمال کفار به سراب و خود آنها به تشنه‌ای تشبیه شده‌اند که آب طلب می‌کنند در حالی که آب گوارا در دسترس آنهاست. لکن از آن روی برگردانده و به سخن ولی و سرپرستشان که آنها را به نوشیدن آن دعوت می‌کند گوش فرا نمی‌دهند. بلکه سرآب را آب پنداشته و بسوی آن حرکت می‌کنند.
مسیر حرکت آنها به سوی پروردگار و به سر آمدن عجل و مهلت آنها، به سِیر کننده‌ای به سوی سراب تشبیه شده است که وقتی به مقصد می‌رسد مولای خود را که او را به نوشیدن آب دعوت می‌کرد می‌یابد.
«فَوَجَدَ الله عِندَهُ فَوَفّاهُ حِسابَهُ»
این قوم از ذکر و یاد پروردگارشان و اعمال صالحه هدایت کننده به سوی نور و سعادت غافلند و سعادت خود را در تقرب به خدایان دروغین و اعمال باطل می‌دانند . عمر خود را در این راه باطل و تهی از حقیقت صرف می‌کنند تا مهلت به سر‌اید و با افتادن پرده‌های سراب، حقیقت امر که بی اثر بودن خدایان دروغین و حقانیت پروردگار است آشکار شود و خداوند به حساب آنها رسیدگی کند.
تالیف: استاد محمد حسین رحیمی - گروه دین و اندیشه سایت تبیان
1- نور:24/37
2- المیزان ج15ص127-129
3- نور:24/37
4- المیزان ج15ص130-132
