رکوردار طولانی ترین نفس در تلاوت!

نفس بلند، ویژگی منحصر به فرد این قاری پاکستانی است به گونه ای که سوره حمد و آیات ابتدایی سوره بقره را تنها با یک نفس تلاوت می کند!

شکوری_شبکه تخصصی قرآن تبیان

خوش نفس ترین قاری جهان اسلام

قطعه فیلمی که در پیشانی قاب این پنجره بر سجاده نگاه شما جاری است زیباترین آیات کتاب الهی است که بنا به گفته برخی مفسران، مستقیما و بدون واسطه جبرئیل بر رسول خدا فرود آمده است. این آیات روح انگیز، چنانچه با نَفَسی خاشع، و آهنگی حزین دمساز شود، البته بر خرمن دل ها آتشی خواهد انگیخت که مخاطب کلام وحی را تا قاف قله قرب حضرت دوست عروج خواهد داد.

اما بگذارید اندکی با خود صادق تر باشیم.  احساس شما پس از استماع این آیات که تماما در یک نفس و به گونه ای هیجان انگیز  اجرا شد، چیست؟ آیا پیش و بیش از اینکه ذهن شما متوجه معانی آیات گردد، طول نفس قاری و مهارت مثال زدنی اش در برانگیختن مخاطب، توجه شما را به خود معطوف نداشت؟

قضاوتش با خودتان اما همینقدر بدانید که یکی از آسیب هایی که در سالیان اخیر، دامن هنر آئینی تلاوت قرآن را گرفته است تمایل برخی از قاریان نه چندان مشهور، به اجرای تلاوت های نمایشی و تفننی است؛ تلاوت هایی با نفس های طولانی که عمدتا به قصد برانگیختن تشویق های بیشتر از مستمعین صورت می گیرد.  گاهی حتی شنیده شده در برخی کشورهای اسلامی، عده ای تشویق گر حرفه ای با هدف مجلس گرمی به محافل قرآنی اعزام می شوند در حالی که اگر قاری قرآن، تقوای تلاوت پیشه کند و متناسب با فضای مفهومی آیات، قرائتی خاشعانه و معنامحور اجرا نماید، در سویدای جان مخاطب اثر بیشتری بر جای نهاده و به طور طبیعی، تشویق او را به دنبال خواهد داشت.

متاسفانه این گونه بدعت های ناروا و دور از آموزه های پیشوایان دین، در میان برخی از قاریان جوان کشور نیز به عنوان یک ارزش تلقی شده و بیم آن می رود که به شکل یک الگو و عادت فرهنگی در حوزه هنر تنغیمی قرآن بدل شود. 

مقام معظم رهبری که خود از پایه گذاران سبک نوین تلاوت در کشور هستند، در طی دیدارهای متعددی که با تلاوت گران کتاب وحی داشته اند، همواره بر رعایت شاخصه های اصیل تلاوت از جمله قرائت معنامحور، تدبر در فضای مفهومی آیات، تقوای تلاوت و ...تاکید کرده اند. ایشان در دیداری که در نخستین روز ماه مبارک امسال با جامعه قرآنیان کشور داشتند برای نخستین بار، نسبت به رواج یافتن این ویژگی منفی در تلاوت های قاریان هشدار دادند و فرمودند: «یکی از چیزهایی که رایج شده است در بین قرّاء عرب - این مصری ها و دیگران - و از آنجا به داخل کشور ما منعکس شده است، اهمیّت دادن به نفَس بلند است. من نمیفهمم وجه این کار چیست؛ هیچ لزومی ندارد که ما کلمات قرآن را، گاهی آیات را به همدیگر وصل کنیم به خاطر اینکه نفَس میخواهیم بدهیم؛ به نظر من هیچ لزومی ندارد. یک وقتی لازم است و ادای مفهوم آیه متوقّف به این است که با یک نفَس خوانده بشود، خب بله، این کار را بکنند والّا زیبایی تلاوت و تأثیرگذاری تلاوت به هیچوجه وابسته به نفَس بلند نیست؛ که حالا بعضی از قرّاء معروف مصری هنرشان در این است که با نفَس بلند [بخوانند]؛ مستمعین هم عوامانه وقتی با نفَس بلند میخوانند، بیشتر تشویق میکنند و الله، الله می گویند. به نظر من، هم کار این [قاری ] غلط است، هم کار آن مستمع غلط است. ما در بین قرّاء خوب مصری، قرّاء برجسته ی مصری کسی یا کسانی را داریم که نفَسشان کوتاه است، هم خواندنشان خیلی خوب است، هم تأثیرگذاری شان خوب است؛ از جمله عبدالفتّاح شعشاعی. شما میدانید نفسش کوتاه است امّا درعین حال یکی از بهترین و اثرگذارترین تلاوتها - که ان شاءالله خدای متعال ایشان و همه ی قرّاء قرآن را مشمول رحمت و مغفرت کند - از این مرد شنیده میشود. بنابراین من خواهش میکنم که آقایان در مسئله ی نفَس، خودشان را اذیت نکنند. افزودن همین طور، تکرار کلمات و آیات پشت سرِ هم هیچ لزومی ندارد.»