دوپینگ های صدام در جنگ با ایران

بخش سیاسی- بارها در شبکه های مختلف تلویزیونی، روزنامه ها و خبرگزاری ها شنیده ایم که ایران در 8 سال جنگ تحمیلی شده به او نه تنها با عراق بلکه با بسیاری از کشور های دنیا جنگیده است و پیروزی ایران در این جنگ از آن جهت حائز اهمیت بوده است که رزمندگان ایرانی در برابر ارتشی مقاومت نمود و آن را به عقب راند که از سوی بیش از بیست کشور حمایت مالی و تسلیحاتی می شد. جنگ ایران با عراق که یکی از طولانی ترین و پر هزینه ترین جنگ های تاریخ معاصر بود از سوی عراق به ایران تحمیل شد، اما بعد ها ادعاهایی از سوی مسئولان ایرانی در زمینه سیل کمک های مالی و نظامی کشور های اروپایی، عربی و ایالات متحده به عراق و عدم رعایت بی طرفی در جنگ منتشر شد که در این مطلب سعی داریم این ادعا را بررسی کرده و دلایل این گفتار را مشخص نماییم.

بر طبق اسناد و به گفته مسئولان آمریکایی و دولتمردان عراقی بی شک ایالات متحده و شوروی بزرگترین حامیان عراق در 8 سال جنگ بوده اند. دولت آمریکا که با وقوع انقلاب اسلامی دست خود را از منابع غنی ایران کوتاه می دید و ژاندارم خود در منطقه را علی رغم هزینه های بسیار برای او از دست رفته می دید سعی نمود با عملیات هایی چون صحرای طبس روند انقلاب اسلامی را متوقف نماید که البته موفق نشد و  در ادامه با تحریک عراق و کمک های مالی و نظامی بسیار زیاد به صدام سعی در شکست و یا در نهایت ضعیف نمودن ایران کرد که در تحولات پایانی جنگ نشان داد که در این زمینه موفق نبوده است.

کمک های آمریکا به عراق در طول جنگ:

نشریه " مید " چاپ لندن درباره موضع گیری ابتدایی آمریکا در برابر جنگ ایران با عراق می نویسد: «اگر ایران در جنگ پیروز شود انقلاب اسلامی نیروی تازه ای خواهد گرفت و این امر دولتهای محافظه کار و هوادار غرب در منطقه خلیج فارس و شاید سراسر خاورمیانه را تهدید خواهد کرد. بنابراین حداقل در غرب هیچکس نمی خواهد دربارة امکان پیروزی ایران فکر کند. از سوی دیگر پیروزی عراق نیز در جنگ، انقلاب ایران را بی ثبات خواهد کرد و خطر به میان آمدن پای شوروی بیشتر خواهد شد پس نتیجة کلی اینکه هیچ یک از طرفین نباید در جنگ پیروز شوند. ». "هنری کیسینجر" وزیر خارجه وقت آمریکا نیز تأثیرات پیروزی یکی از طرفین درگیر در جنگ را بر سیاست خارجی آن کشور چنین بیان می کند: «بدون توجه به اینکه چه کسی در جنگ ایران و عراق پیروز می شود، شکست نهایی از آن ایالات متحده خواهد بود.»

بر این اساس در نظر استراتژیست های سیاست خارجی آمریکا وضعیت مطلوب واشنگتن در منطقه زمانی پدیدار می شد که جنگ ایران و عراق در مرزهای دو کشور محدود شود و به کشورهای حاشیه خلیج فارس گسترش پیدا نکند. همچنین امنیت خطوط کشتیرانی و تداوم جریان صدور نفت برای غرب تضمین شده و  ثبات و تعادل در منطقه از طریق برقراری توازن در بین کشورهای منطقه استوار گردد. جنگ، ایران را به تعدیل سیاستهای رادیکالی گذشته مجبور ساخته و راه را برای آزادی گروگان های آمریکایی و برقراری روابط سیاسی بین تهران واشنگتن هموار سازد و سرانجام اینکه جنگ از راه های مسالمت آمیز حل و فصل شود و از پیروزی یکی از طرفین درگیر جنگ که به بی ثباتی در منطقه به خطر افتادن منافع غرب و گسترش نفوذ شوروی منجر خواهد شد جلوگیری به عمل آید.

اما پیروزی خط امام خمینی "ره" در منازعات داخلی و عقب نشینی نیروهای عراقی از اکثر مواضع تصرف شده در خاک ایران طی عملیات های به وقوع پیوسته بین پاییز 60 تا بهار 61، رزمندگان ایرانی را در شرایطی قرار می داد که بتوانند برای اولین بار آماده تهاجم به داخل خاک عراق شوند و این تغییر نتیجه جنگ بی شک برای آمریکا ضرر هایی در پی داشت. در اولین گام در اوایل سال 1982 آمریکا عراق را از فهرست کشور های کمک کننده و تشویق کننده تروریسم حذف نمود و مسیر را برای صادرات خود به این کشور هموار کرد. همچنین آمریکا از متحدان خود در اروپا نیز خواست تا در این جنگ از عراق حمایت نمایند و کشور های ثروتمند عرب منطقه را نیز به اعطای وام های کلان به عراق تشویق نمود که تنها در یک مورد کویت اواخر سال 1981 م. کمک مالی 7 میلیارد دلاری در اختیار عراق قرار داد.

صدام حسین که در آستانه شکست در جنگ قرار داشت درخواست های متعددی را برای از سر گیری روابط بغداد – واشنگتن تسلیم مقامات آمریکایی کرد که سرانجام توانست موافقت دولت آمریکا را برای از سرگیری روابط بین عراق و آمریکا جلب نماید و زمینه توسعه روابط سیاسی پس از 17 سال در سطح سفیر با آمریکا را فراهم کند. آمریکا پس از این در نوامبر 1984 رسما سفارت خود را در عراق بازگشایی کرد.

همچنین کمک های اطلاعاتی آمریکا به صدام نقش مهمی در پیشبرد ارتش عراق در برابر رزمندگان ایرانی ایفاء می کرد. "سرلشگر وفیق السامری" مسئول اسبق بخش ایران استخبارات عراق در مصاحبه ای اعتراف می کند: «هفته ای سه روز و گاهی تمام طول هفته را به سفارت آمریکا در بغداد می رفتم و از آن ها پاکت های سیاه رنگی می گرفتم که حاوی اطلاعات ماهواره ای از آخرین تحولات جبهه ایران بود». او در کتاب «ویرانی دروازه شرقی» در مورد اطلاعات ماهواره ای می گوید: «این عکسها به گونه ای بود که ما به راحتی می توانستیم تصاویر سربازانی که در پادگان های ایران در حال آموزش هستند را مشاهده کنیم، حتی کسی که در رژه دست و پایش را به اشتباه حرکت می داد در این عکس ها مشخص بود. هنگامی که کارخانه های سیمان را بررسی می کردیم تعداد کیسه هایی که در روی کامیون ها قرار داشت را به راحتی شمارش می کردیم، در عین حال ماهواره ها نتایج حملات هوایی و موشکی را نیز گزارش می کرد. »

از جمله کمک های نظامی آمریکا به عراق در جنگ با ایران می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- تحویل 48 فروند هلیکوپتر نظامی بل 214 اس تی. (‌کارخانه تولیدکننده این هلیکوپتر متعلق به ایران بوده و به سفارش محمد رضا پهلوی و به طور انحصاری برای ایران سفارش داده شده بود که با پیروزی انقلاب اسلامی دولت آمریکا آن را مصادره کرد.)

2- تحویل بمب های خوشه ای به صدام،‌ این بمب ها ملقب به "‌چرخ گوشت هوایی" برای بالا بردن تلفات انسانی بودند.

3- شرکت American Type Culture Collection در دو نوبت یک بار در سال 1986 و بار دیگر در سال 1988 گونه هایی از سیاه زخم را در اختیار دانشگاه بغداد قرار داد.

4- فروش مقادیر زیادی از ماده شیمیایی "فیودی گلیکول" که در اثر ترکیب با اسید کلردریک تبدیل به گاز خردل می شود.

5- در سال 1980سازمان سیا شروع به در اختیار گذاشتن تصاویر هوایی از تاسیسات مهم نفتی و مواضع نیروهای نظامی ایران به رژیم بعث عراق نمود. این تصاویر توسط ماهواره های جاسوسی آمریکا گرفته شده بود.

6- در سال 1980 نیروی هوایی آمریکا 5 فروند هواپیمای شناسایی آواکس را جهت شناسایی عملیات های هوایی نیروی هوایی ایران و اطلاع رسانی آن ها به ارتش عراق، به عربستان سعودی منتقل نمود.

به طور کلی می توان حمایت های ایالات متحده از عراق را به صورت زیر دسته بندی نمود:

1-عملیات استانچ: تلاشهای دیپلماتیک برای شناسایی مبادی ورود سلاح و جلوگیری از ارسال تجهیزات جنگی به ایران.

2- عملیات مالی: تلاش برای تأمین نیازهای مالی عراق از طریق شرکت های آمریکایی.

3- عملیات اطلاعاتی: قرار دادن اطلاعات نظامی مورد نیاز عراق از ایران.

4- عملیات ضد ایرانی در سازمان های بین المللی: محکومیت ایران در این سازمانها و جلوگیری از انتقال صحبت های به حق مسئولین ایرانی به دیگر کشورها.

آمریکا که می دید علی رغم گسیل کمک های مالی و نظامی به عراق نمی تواند قدمی در جهت پیروزی عراق در جنگ بردارد ناگزیر سعی در نفوذ استراتژیک در لایه های دولتمردان ایران شد. در پی این تصمیم "مک فارلین" برای انجام دیدار هایی به ایران فرستاده شد که در نتیجه هوشیاری امام از اهداف شوم آمریکا، ماجرای "ایران گیت" که شکستی بزرگ در حوزه سیاسی برای دولت آمریکا در مقابل ایران محسوب می شد رقم خورد.

ادامه دارد ...

سیدمحمد لواسانی/گروه جامعه و ارتباطات تبیان

تنظیم:س.آقازاده