تبیان، دستیار زندگی
متن كامل گزارش البرادعی درباره برنامه هسته‌ای ایران
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

متن كامل گزارش البرادعی درباره برنامه هسته‌ای ایران
البرادعی

به گزارش فارس، "محمد البرادعی " در گزارش 24 پاراگرافی خود، كه در اختیار اعضای شورای حكام آژانس قرار گرفت بار دیگر اعلام كرد كه هیچگونه شواهدی در انحراف مواد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران به سوی اهداف نظامی مشاهد نشده و كماكان آژانس بدون هیچ گونه مانعی به فعالیت‌های راستی آزمایی خود ادامه می‌دهد.

متن كامل گزارش مدیر كل آژانس بین المللی انرژی اتمی به شرح زیر است:

اجرای توافقنامه پادمان های ان‌پی‌تی و مفاد مرتبط با قطعنامه‌های 1737 (2006)، 1747 (2007) ، 1803 (2008) و 1835 (2008) شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران

گزارش مدیر كل

1. در 19 فوریه 2009، مدیر كل درباره اجرای توافقنامه پادمان‌های ان‌پی‌تی و مفاد مرتبط با قطعنامه‌های 1737 (2006)، 1747 (2007) ، 1803 (2008) و 1835 (2008) شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران (ایران) به شورای حكام گزارش داد ( GOV/2009/8). این گزارش پیشرفت‌های مرتبط از آن تاریخ به بعد را پوشش می‌دهد.

A. فعالیت‌های مرتبط غنی‌سازی فعلی

2. از گزارش قبلی مدیر كل، ایران به تزریق یو اف 6 (UF6) یا هگزا فلورید اورانیوم به واحد آ24 (A24) و 12 آبشار واحد آ26 (A26) در مركز غنی سازی سوخت (FEP) ادامه داده است. شش آبشار دیگر واحد آ26 نصب شده و تحت خلا هستند. ایران همچنین نصب آبشارها در واحد 28 را آغاز كرده است؛ هفت آبشار نصب شده و تحت خلا هستند و نصب آبشار دیگر ادامه دارد. كار نصب در واحد آ25 و آ27 ادامه دارد.

3. ایران تخمین زده است كه بین 18 نوامبر 2008 و 31 می 2009، پنج هزار و 723 كیلوگرم یو اف 6 (UF6) در آبشارها تزریق شد و مجموع 500 كیلوگرم یو اف 6 (UF6) با درصد غنای پایین تولید شد. ماده هسته‌ای در مركز غنی‌سازی سوخت (شامل تزریق، محصول و دور‌ریز) بعلاوه تمام آبشارهای نصب شده تحت نظارت و مهار آژانس باقی هستند. از زمان آخرین راستی آزمایی فهرست اقلام فیزیكی (PIV) آژانس و ایران به بحث درباره پیشرفتها و بهبودها در سیستم حسابرسی تاسیسات ادامه داده‌اند. علاوه بر این، آژانس به ایران اطلاع داده است كه، با توجه به تعداد رو به افزایش آبشارهای در حال نصب در مركز غنی سازی سوخت و میزان افزایش یافته تولید اورانیوم با درصد غنای پایین (LEU) در تاسیسات، پیشرفتها و بهبودها در اقدامات نظارتی و مهار در مركز غنی سازی سوخت برای آژانس به منظور ادامه برآورده ساختن اهداف پادمان‌ها مورد نیاز هستند. آژانس یك راه حل و گفتگوهای ابتكاری با ایران برای این منظور پیشنهاد كرده است.

همانگونه كه در گزارش‌های قبلی آمده است، آژانس به راستی‌آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام شده در ایران ادامه می‌دهد

4. بین 14 ژانویه 2009 و 23 می 2009، مجموع حدود 54 كیلوگرم یو اف 6 (UF6) به آبشار 10 دستگاه آی آر3 (IR-3)، آبشار 10 دستگاه آی آر2 (IR-2) و سانتریفیوژهای تكی آی آر1 (IR-1)، آی آر 2 (IR-2)، تعدیل شده آی آر2 (IR-2)، آی آر3 (IR-3) در مركز غنی سازی سوخت آزمایشی تزریق شد. ماده هسته ای در مركز غنی سازی سوخت آزمایشی بعلاوه ناحیه آبشار تحت نظارت و مهار آژانس باقی است.

5. تا به این تاریخ، نتایج نمونه‌های محیطی گرفته شده در مركز غنی سازی سوخت و مركز غنی سازی سوخت آزمایشی نشان می دهد كه تاسیسات همانگونه كه اعلام شده بود در حال فعالیت هستند ( كمتر از 5 درصد غنی سازی یو-235 (U-235)). از مارس 2007، 26 بازرسی سرزده و از پیش اعلام نشده در مركز غنی سازی سوخت انجام شده است. 25 مورد از این بازرسی‌ها با موفقیت اجرا شدند. در یك بازرسی كه در 19 می 2009 انجام شد دسترسی به تاسیسات توسط ایران در زمان مورد توافق داده نشد و دلیل آن یك مانور امنیتی در حال انجام در تاسیسات توسط ایران بود كه از قبل به آژانس اطلاع داده شده بود. آژانس گفتگوهایی را با ایران درباره ترتیبات مرتبط با بازرسی‌های سرزده كه به آژانس اجازه خواهد داد تا اهداف پادمانی خود را در چارچوب زمانی مورد نیاز تحت شرایط مشابه برآورده كند، آغاز كرده است.

B. فعالیت های بازفراوری

6. آژانس به نظارت بر استفاده و ساخت سلولهای داغ در رآكتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تاسیسات مولیبدنوم، آیودین و تولید رادیو اكتیو زنون (MIX) ادامه داده است. هیچ نشانه ای از فعالیت های مرتبط بازفرآوری در حال جریان در آن تاسیسات وجود نداشته است. در حالی كه ایران اعلام كرده است كه هیچ بازفراوری مرتبط با فعالیت های توسعه و تحقیق در ایران وجود نداشته است، آژانس می تواند این را فقط در رابطه با این دو تاسیسات تایید كند، زیرا اقدامات پروتكل الحاقی در دسترس نیستند.

C. پروژه‌های مرتبط رآكتور آب سنگین

7. آژانس آخرین بار در آگوست 2008 از رآكتور تحقیقات هسته‌ای ایران (IR-40) بازدید كرد (GOV/2008/59, پاراگراف 9). آژانس در 22 آوریل 2009 دوباره دسترسی برای انجام راستی آزمایی اطلاعات طراحی (DIV) در رآكتور تحقیقات هسته ای ایران را درخواست كرد. ایران در نامه ای به تاریخ 3 می 2009 با رجوع به ارتباطات قبلی مربوط به در اختیار قرار دادن اطلاعات طراحی، به آژانس اطلاع داد كه اجازه نخواهد داد آژانس راستی آزمایی اطلاعات طراحی را انجام دهد.

8. امتناع ایران از اعطای دسترسی آژانس به رآكتور تحقیقات هسته ای ایران (IR-40) می‌تواند به طور مخالف در توانایی آژانس برای انجام پادمان های موثر در آن تاسیسات تاثیر بگذارد و گزارش بیشتر آژانس درباره ساخت رآكتور را، آنگونه كه شورای امنیت درخواست كرده، مشكل ساخته است. تكمیل ساختار حفاظتی بر روی ساختمان رآكتور و سقف سازی برای ساختمان‌های دیگر سایت، ارزیابی پیشرفت بیشتر درباره ساخت درون ساختمانها بدون دسترسی به تاسیسات را غیرممكن می‌كند. هر چند كه تصاویر ماهواره‌ای پیشنهاد می كنند كه ساخت و ساز در سایت رآكتور ادامه می یابد.

9. آژانس در 23 می 2009 یك بازرسی در مركز تولید سوخت انجام داد؛ زمانی كه خاطر نشان شد كه به استثنای ناحیه تست كنترل كیفیت نهایی، روند تولید مجموعه سوخت برای سوخت رآكتور آب سنگین تكمیل شده بود و اینكه یك مجموعه سوخت از میله های سوخت تولید شده قبلی فراهم شده بود.

10. آژانس با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای به نظارت بر وضعیت مركز تولید آب سنگین كه به نظر می‌رسد به طور متناوب از زمان آخرین گزارش فعالیت می كند، ادامه داده است.

D. دیگر مسایل اجرایی

D.1. تبدیل اورانیوم

11. بین هشتم و دوازدهم مارس 2009، آژانس یك راستی آزمایی فهرست اقلام فیزیكی در همان تاسیسات تبدیل اورانیوم انجام داد. در طی این راستی آزمایی، ایران 345 تن اورانیوم از نوع یواف6 یا هگزافلورید اورانیوم را برای راستی ‌آزمایی آژانس ارائه كرد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال ارزیابی نتایج این راستی آزمایی فهرست اقلام فیزیكی است.

D.2. اطلاعات طراحی

12. همانطور كه پیش از این به شورای حكام آژانس گزارش شد، این آژانس تاكنون اطلاعات طراحی مقدماتی را كه توسط آن در دسامبر 2007 درخواست شد، برای نیروگاه برق هسته‌ای كه قرار است در دارخوین ساخته شود، دریافت نكرده است(GOV/2008/38,پاراگراف 11).

13. ایران تاكنون متن تعدیل شده بخش عمومی ترتیبات تكمیلی موسوم به كد 3.1 را اجرا نكرده است (GOV/2008/59,پاراگراف 9.؛GOV/2007/22,پاراگرافهای12تا 14). ایران تنها كشوری است كه فعالیتهای هسته‌ای قابل ملاحظه دارد كه یك توافق پادمانی جامع دارای اعتبار دارد اما در حال اجرای مفاد كد 3.1 درباره مفاد اولیه اطلاعات طراحی نیست. نبود چنین اطلاعاتی به اطلاع دیرهنگام آژانس درباره ساخت تاسیسات جدید و تغییرات طراحی تاسیسات موجود منتهی می‌شود.

D.3. دیگر موارد

14. در تاریخ اول نوامبر 2008، ایران چند كیلوگرم هگزافلورید اورانیوم (UF6) را از مركز غنی سازی آزمایشی سوخت به "آزمایشگاه‌های چندمنظوره جابرابن‌حیان در مركز تحقیقات هسته‌ای تهران " منتقل كرده است. در نامه‌ای به تاریخ اول ژوئن 2009 ایران شفاف سازی كرد كه این مواد در آزمایش‌های تبدیل تولید اهداف یواو 2 یا دی اكسید اورانیوم استفاده خواهند شد كه قرار است در "راكتور تحقیقاتی تهران " به منظور تولید رادیوایزوتوپ‌هایی برای كابردهای پزشكی مورد تابش قرار گیرد.

15. ایران آژانس اتمی را مطلع ساخته است كه بارگذاری سوخت در نیروگاه برق هسته‌ای بوشهر در حال حاضر برنامه‌ریزی شده است تا در سپتامبر/اكتبر 2009 اتفاق افتد.

16. با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، آژانس تداوم فعالیتهای استحصال معدنی در منطقه "تاسیسات تولید اورانیوم بندرعباس " (یوپی‌پی) و معدن اورانیوم ساغند را مشاهده كرده است. ساخت و ساز جدید و تغییرات ساختمان‌ها و تاسیسات فرآوری نیز در "تاسیسات تولید اورانیوم بندرعباس "، معدن اورانیوم ساغند و "تاسیسات تولید كیك زرد اردكان " با وجود دشواری ارزیابی وضعیت عملیاتی و درجه به كارگیری این تاسیسات، مشاهده شده است.

بر خلاف تقاضای شورای حكام آژانس و درخواست‌های شورای امنیت، ایران نه پروتكل الحاقی را اجرا كرده است و نه با آژانس اتمی در رابطه با مسایل باقیمانده كه باعث نگرانی شده و بایستی برای اثبات عدم وجود ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران شفاف سازی گردد، همكاری كرده است

E. ابعاد نظامی احتمالی

17. همانطور كه در گزارش‌های قبلی مدیر كل به شورای حكام (جدیدترین آن در GOV/2009/8.پاراگراف 15) شرح داده شد، تعدادی از مسایل باقیمانده وجود دارد كه باعث نگرانی است و باید به منظور اثبات عدم وجود ابعاد نظامی احتمالی برای برنامه هسته‌ای ایران شفاف سازی شود. همانگونه كه در آن گزارش‌ها اشاره شد، برای اینكه آژانس قادر باشد تا به این نگرانی‌ها بپردازد و در تلاش‌های خود برای ارائه تضمینی مبنی بر نبود مواد هسته‌ای و فعالیتهای اعلام نشده در ایران پیشرفت حاصل كند، ضروری است كه ایران ضمنا پروتكل الحاقی را اجرا كند و اطلاعات و دسترسی تقاضاشده آژانس اتمی را فراهم نماید. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هنوز پاسخ مثبتی از ایران در رابطه با تقاضاهای آژانس برای دسترسی به اطلاعات، اسناد، مكان‌ها یا افراد مرتبط دریافت نكرده است.

18. در نامه‌ای به تاریخ 29 می 2009 به ایران، آژانس به نامه‌های مورخ 16 سپتامبر 2008، 28 نوامبر 2008 و 2 مارس 2009 ایران پاسخ داد كه در آن این كشور ضمنا دیدگاه‌های خود درباره تعدادی از مسایل اشاره شده در گزارش‌های مدیر كل را مطرح كرد و صحت اظهارات معینی را كه در آن گزارش‌ها به ایران در خصوص ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ایران نسبت داده شده بود و همچنین اظهارات مرتبط با قطعنامه مسایل موجود در طرح كاری را زیر سوال برد. در نامه خود، آژانس توضیح داده است كه چرا این اظهارات موجود در گزارش‌های مدیر كل صحیح هستند. آژانس اتمی همچنین تقاضای خود برای دیدار با مقامات مرتبط ایرانی برای اولین فرصت ممكن را تكرار می‌كند با دیدگاهی برای بررسی به روشی واقعی و جامع كه تمام مسایلی را كه باقیمانده در بر بگیرد.

F. خلاصه

19. همانگونه كه در گزارش‌های قبلی آمده است، آژانس به راستی‌آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام شده در ایران ادامه می‌دهد.

20. با این همه ایران تاكنون متن تعدیل شده بخش عمومی ترتیبات تكمیلی موسوم به كد 3.1 درباره مفاد اولیه اطلاعات طراحی را اجرا نكرده است و به امتناع از اجازه دادن آژانس برای انجام راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی در راكتور آی‌آر-40 ادامه می‌دهد.

21. ایران فعالیت‌های مرتبط با غنی سازی یا كار آن در زمینه پروژه‌های مرتبط با آب سنگین را همانگونه كه شورای امنیت سازمان ملل درخواست كرده، به تعلیق در نیاورده است.

22. بر خلاف تقاضای شورای حكام آژانس و درخواست‌های شورای امنیت، ایران نه پروتكل الحاقی را اجرا كرده است و نه با آژانس اتمی در رابطه با مسایل باقیمانده كه باعث نگرانی شده و بایستی برای اثبات عدم وجود ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران شفاف سازی گردد، همكاری كرده است. در صورتیكه ایران پروتكل الحاقی را اجرا نكند و مسایل باقیمانده را شفاف سازی ننماید آژانس در جایگاهی نخواهد بود كه تضمین معتبری درباره نبود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران ارائه كند.

23. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر این باور است كه برای ایران دسترسی كافی به اسناد در اختیار آن به منظور آنكه به ایران اجازه دهد تا به طور واقعی به سوالات مطروحه آژانس پاسخ دهد، فراهم بوده است. با این وجود، مدیركل از كشورهای عضو، مصرانه می‌خواهد كه كپی و یا اگر ممكن است، اصل اسناد را ارائه كنند، تا بتوان به ایران ارائه داد، چون آژانس قادر نیست اطلاعات بیشتری را با ایران در میان گذارد، كه از این رو برای آژانس مشكل است تا پیشرفت بیشتری در راستی آزمائی اش (در این زمینه) بدست آورد.

24. مدیر كل به صورت مقتضی به ارائه گزارش خود ادامه خواهد داد.

تنظیم برای تبیان: عطاالله باباپور