خشکی لب و پوست در روزه داران

خشکی لب ها و پوست از ناراحتی های پوستی نسبتا شایع در روزه‌ داران طی ماه مبارک رمضان است.

در صورتی که میزان آب پوست طبیعی و کافی باشد، پوست نرم، صاف، قابل ارتجاع و درخشان خواهد بود. در حالت طبیعی یک حرکت مداوم آب از لایه ‌های عمقی پوست به طرف لایه ‌های سطحی وجود دارد و در نهایت، این آب از سطح پوست تبخیر می ‌شود. هنگامی که پوست به عللی، اعم از عوامل داخلی یا خارجی نتواند این میزان آب را حفظ کند، خشک می ‌شود.

از عوامل خارجی می ‌توان مواجهه با آب و هوای گرم یا باد را نام برد. از طرف دیگر، شستن بیش از حد پوست سبب از بین رفتن لایه ‌های چربی محافظ پوست شده و پوست را خشک می ‌کند. مواجهه پوست با بعضی مواد مثل شوینده ها نیز از جمله عوامل خارجی محسوب می ‌شود.

روزه و خشکی پوست

شاید بسیاری از افرادی که مبتلا به خشکی پوست و اگزما هستند، گمان کنند با روزه گرفتن به دلیل مصرف کم آب، دچار تشدید خشکی پوست خواهند شد. اگر چه کم‌ آبی بدن جزو علل شایع خشکی پوست است، اما این مساله در مورد روزه ‌داران صدق نمی ‌کند، چون در فاصله بین افطار تا سحر، فرد روزه ‌دار به میزان کافی آب و مایعات می نوشد. بنابراین به طور معمول، روزه‌ داری تاثیر چندانی در تشدید خشکی پوست ندارد. از طرفی، استفاده از مرطوب ‌کننده‌ ها می ‌تواند نقش بسزایی در کاهش اتلاف آب پوست داشته و در حفظ شادابی آن موثر باشد.

کار عمده مرطوب ‌کننده، حفاظت از رطوبت پوست و دفاع در برابر آسیب‌ های محیطی است. معمولا افراد نیازی به استفاده از مرطوب ‌کننده‌ ها ندارند و افرادی که پوست شان چرب است، به مرطوب‌ کننده احتیاج ندارند. هر چند این افراد هم در مواجهه با هوای گرم و خشک، باد یا هوای سرد ممکن است نیاز به استفاده از مرطوب ‌کننده‌ داشته باشند.

از سوی دیگر، بعضی ‌ها طی ماه مبارک رمضان به مصرف فراوان مواد غذایی شیرین (مانند خرما، زولبیا و بامیه و سایر شیرینی‌جات) روی می‌ آورند که این الگوی غذایی در مبتلایان به آکنه می ‌تواند به تشدید آکنه منجر شود. در این موارد، بهتر است بیشتر از میوه‌ ها و سبزی ‌های تازه استفاده شود.

روزه و خشکی لب‌

مشکل دیگر روزه‌ داران، خشکی لب‌ ها است که این مشکل، به خصوص در کسانی که تنفس خود را به جای بینی از راه دهان انجام می‌ دهند، شایع‌ تر است. علل متعددی، علاوه بر کاهش مصرف آب برای خشکی شدید لب ‌ها وجود دارد؛ مثلا مصرف برخی داروها مثل ایزوترتینویین یا راکوتان. این قبیل افراد بهتر است در ماه رمضان با نظر پزشک خود، میزان مصرف داروی خودشان را کمی کاهش دهند.

به علاوه، چرب کردن مکرر لب‌ ها را نیز باید مد نظر قرار داد و برای این منظور می ‌توان از وازلین، اوسرین و کِرِم‌های مختلف چرب ‌کننده لب استفاده کرد.

روزه و پمفیگوس

مهم ‌ترین بیماری پوستی که روزه‌ داری برای آن منع طبی دارد، بیماری‌ پمفیگوس است. این بیماری خودایمنی، باعث بروز تاول ‌های متعددی روی پوست و مخاط دهان می‌ شود و در صورت عدم درمان مناسب می ‌تواند تهدید کننده حیات باشد.

متاسفانه بسیار شاهدیم که در ماه مبارک رمضان یا مدت کوتاهی پس از آن، برخی از بیماران مبتلا به پمفیگوس که از این منع طبی بی ‌اطلاع‌ هستند، با عود ضایعات پوستی خود مراجعه می ‌کنند. عود این بیماری مشکلات دیگری را به وجود می ‌آورد، از جمله مصرف داروهای کورتونی برای بهبود آن و عوارض آن ها.

مصرف داروهای کورتیکواستروییدی (کورتونی) باعث افزایش خطر پوکی استخوان، افزایش وزن، افزایش قند خون، افزایش فشار خون و مشکلات دیگر می ‌شود.

دکتر محمدعلی نیلفروش ‌زاده - متخصص پوست و مو

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران

اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.

اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.

برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.

* مطالب مرتبط:

حفظ شادابی پوست در ماه رمضان

سفارش های کلی تغذیه برای روزه داران

نکات پزشکی و تغذیه ای برای روزه داران

موقع سحری و افطار چه بخوریم؟

آب بهترین درمان برای چروک های پوستی