تبیان، دستیار زندگی
اگر تصمیم خودتان را گرفته‌ اید و عزم‌ تان را جزم کرده ‌اید که با استفاده از مکمل ‌‌های رایج بدن‌ سازی و مصرف...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مزایا و معایب داروهای دوپینگ

آیا داروهای تشدید کننده قدرت عضلانی برای سلامتی مضر هستند؟

دوپینگ

اگر تصمیم خودتان را گرفته‌ اید و عزم‌ تان را جزم کرده ‌اید که با استفاده از مکمل ‌‌های رایج بدن‌ سازی و مصرف داروهای رایج دوپینگ، از رقبایتان پیشی بگیرید؛ به ‌شما توصیه می ‌کنم قبل از انجام این کار، درباره طرز تاثیر این داروها و مکمل ‌ها و آثار و عوارض‌ شان کمی بیشتر مطالعه کنید؛ و برای این منظور می ‌توانید از همین جا شروع کنید؛ با خواندن همین مقاله.

برای برخی ورزشکاران، برنده شدن به هر قیمت، به معنای مصرف این داروها است؛ داروهایی که ممکن است به ظاهر باعث مزیت ‌هایی از لحاظ قدرت جسمانی شوند، اما عوارضی هم به دنبال دارند. عواقب درازمدت مصرف این داروها هنوز به قدر کافی مورد بررسی قرار نگرفته و مزیت ‌های کوتاه‌ مدت آن ها در مقابل بسیاری از خطراتی که آن ها ایجاد می ‌کنند، رنگ می ‌بازد. با دانستن منافع، خطرات و بسیاری از ناشناخته‌ ها در مورد این داروهای به اصطلاح تشدید کننده کارکرد عضلانی، ممکن است تصمیم بگیرید که اثرات مثبت آن ها برای شما به خطرات‌ شان نمی ‌ارزد.

استروئیدهای آنابولیک

استروئیدهای آنابولیک که گاهی آن ها را استروئیدهای آندروژنیک هم می‌ نامند، به وسیله برخی از ورزشکاران برای افزایش توده و قدرت عضلانی به کار می ‌رود. مهمترین استروئید آنابولیک، هورمونی است که در بدن مردان تولید می ‌شود،‌ یعنی هورمون جنسی تستوسترون. تستوسترون دو اثر عمده بر بدن می‌ گذارد؛ یکی اثرات آنابولیک، یعنی تشدید ساخت عضلات و دیگری، اثرات آندروژنیک یعنی تقویت صفات جنسی مردانه مانند رویش موی صورت یا کلفت شدن صدا.

برخی ورزشکاران از خود تستوسترون برای تقویت کارکرد جسمی‌ شان استفاده می ‌کنند، اما اغلب از اشکال مصنوعی و تغییر یافته آن استفاده می ‌کنند. این هورمون‌ ها برای استفاده‌ های پزشکی مورد تایید هستند‌ و در اغلب موارد استفاده از آن ها برای تقویت عملکرد ورزشی جزء این استفاده‌ ها نیست. این داروها ممکن است به صوت قرص، آمپول و کرم موضعی مورد استفاده قرار گیرند.

از جمله این استروئیدهای آنابولیک می‌ توان به این هورمون‌ ها اشاره کرد: متیل تستوسترون، اوکس‌آندرولون و اوکسی متولون.

چرا این داروها برای ورزشکاران این همه جذاب‌ هستند؟

این داروها علاوه بر این که حجم عضلات را افزایش می ‌دهند، به علت خواص آنابولیک و آندروژنی ‌شان باعث می ‌شوند ورزشکاران با سرعت بیشتری پس از یک فعالیت شدید، به حالت عادی باز گردند؛ زیرا این داروها میزان آسیب عضلانی که در جریان یک جلسه تمرین رخ می ‌دهد را کاهش می ‌دهند. به علاوه برخی از ورزشکاران ممکن است به احساسات تهاجمی که هنگام مصرف این داروها به آن ها دست می ‌دهد، از لحاظ تشدید انگیزه رقابت جویی‌ شان علاقه داشته باشند.

بسیاری از ورزشکاران دوزهای بسیار بالاتری از این هورمون‌ ها را نسبت به میزانی که برای مقاصد پزشکی تجویز می‌ شود،‌ به کار می‌ برند.

استفاده از این داروها ممکن است در مردان به بزرگ شدن پستان‌ ها، طاسی، تحلیل‌ رفتن بیضه ‌ها و ناباروری و در زنان به کلفت‌ شدن صدا، بزرگ ‌شدن دستگاه تناسلی، افزایش موی بدن و طاسی منجر شود.

هم مردان و هم زنان ممکن است به آکنه شدید، مشکلات کبدی، افزایش میزان کلسترول بد خون، کاهش میزان کلسترول خوب خون و رفتارهای پرخاشگرانه و خشونت‌آمیز، اختلالات روانپزشکی مانند افسردگی، وابستگی دارویی، عفونت‌ ها و بیماری ‌هایی مانند ایدز و هپاتیت در صورت استفاده از شکل تزریقی داروها دچار شوند.

همچنین اگر این داروها در دوره نوجوانی مصرف شوند‌، می ‌توانند مانع رشد و نمو بدن شوند و کوتاهی قد ایجاد کنند‌ و به مشکلات بهداشتی در سنین بعدی منتهی شوند.

استفاده از این داروها برای افزایش کارکرد ورزشی را اغلب سازمان ‌های ورزشی در جهان غیر قانونی می ‌دانند. افراد معمولا برای تهیه آن ها به بازار سیاه روی می ‌آورند و این امر آن ها را در معرض خطرات بیشتری قرار می ‌دهد،‌ چون ممکن است از داروهایی استفاده کنند که استانداردهای ایمنی در آن ها رعایت نشده باشد.

کراتین

کراتین

بسیاری از ورزشکاران علاوه بر داروهای تقویت ‌کننده کارکرد جسمی، به مکمل‌‌ های تغذیه‌ ای هم روی می‌ آورند. این مکمل‌ های تغذیه‌ ای به صورت پودر یا قرص بدون نسخه قابل تهیه‌ هستند. احتمالا رایج ترین مکمل غذایی که مورد استفاده ورزشکاران است، کراتین است. کراتین به طور طبیعی در بدن تولید می‌ شود و به آزاد شدن انرژی در بدن کمک می‌ کند. پژوهش‌ های علمی نشان داده‌ اند که کراتین ممکن است در مواردی که نیاز به آزادسازی کوتاه‌ مدت مقادیر زیاد انرژی است،‌ موثر باشد. کراتین به عضلات کمک می‌ کند مقدار بیشتری آدنوزین تری ‌فسفات، که ماده ذخیره‌ کننده و انتقال ‌دهنده انرژی در سلول ها است، را تولید و وارد جریان خون کنند‌ و این ماده برای فوران‌ های سریع و انفجاری فعالیت ‌هایی مانند وزنه‌ برداری به کار می ‌رود. کراتین خستگی عضلات را به تاخیر می ‌اندازد اما شواهدی در دست نیست که کراتین در ورزش ‌های هوازی یا استقامتی کارکرد ورزشکاران را تقویت کند.

کبد ما حدود 2 گرم کراتین در روز تولید می‌ کند. همچنین مصرف گوشت در رژیم غذایی کراتین بیشتری را وارد بدن می کند. کراتین در عضلات ذخیره می‌ شود‌ و این میزان ذخیره تقریبا به آسانی حفظ می ‌‌شود. از آن جایی که کلیه‌ ها کراتین اضافی را از بدن خارج می ‌کنند،‌ ارزش استفاده از مکمل‌ های غذایی کراتین در فردی که از قبل عضلاتش ذخیره کافی کراتین دارد، مورد تردید قرار گرفته است. مکمل‌ های کراتینی را به راحتی می‌ توانید در فروشگاه‌ ها پیدا کنید اما ممکن است فراورده ‌‌های رقیق شده یا آلوده شده با سایر مواد هم به فروش برسند و باعث آزمایش مثبت دوپینگ در ورزشکار شوند.

عوارض جانبی که ممکن است با مصرف کراتین بروز کند و کارکرد ورزشکار را کاهش دهد، ‌شامل دل ‌پیچه و اسپاسم‌ عضلانی‌، تهوع، اسهال و اضافه‌ وزن است. اضافه وزن ممکن است مطلوب ورزشکاری باشد که می ‌خواهد وزنش را بالا ببرد اما با مصرف طولانی ‌مدت آن، این افزایش وزن احتمالا بیشتر ناشی از تجمع مایعات در عضلات است تا افزایش توده عضلانی. آب از سایر بخش‌ های بدن به درون بافت عضلانی کشیده می ‌شود و ممکن است شما را در معرض خطر کم‌ آبی بدن قرار دهد.

مصرف کراتین در دوزهای بالا ممکن است به آسیب کبد و کلیه منجر شود.

در مورد اثرات درازمدت کراتین به خصوص در کودکان و نوجوانان، اطلاعات زیادی در دست نیست. بنابراین معمولا توصیه می ‌شود کراتین در افراد زیر 18 سال مصرف نشود.

داروهای محرک

داروهای محرک مورد استفاده ورزشکاران، دستگاه عصبی مرکزی را تحریک می‌ کنند و موجب افزایش سرعت ضربان قلب و فشار خون می ‌شوند. داروهای محرک می ‌توانند خستگی را کاهش دهند،‌ اشتها را مهار کنند‌ و هوشیاری و حالت تهاجمی را افزایش دهند. از جمله داروهای محرک رایج میان ورزشکاران، کافئین و آمفتامین، داروهای سرماخوردگی که حاوی مواد محرک افدرین و سودوافدرین هستند و بالاخره داروهای غیرقانونی مانند کوکائین و مت‌آمفتامین می باشند.

داروهای محرک گرچه می ‌توانند فعالیت جسمی را افزایش دهند و روحیه تهاجمی در میدان بازی را بالا ببرند‌ اما در مقابل دارای عوارض جانبی هستند که می ‌تواند کارکرد ورزشکاران را مختل کند:

* عصبی شدن و تحریک ‌پذیری که تمرکز بازیکنان را مختل می ‌کند.

* بی‌ خوابی

* ورزشکاران ممکن است از لحاظ روانی به این مواد وابسته شوند یا با ایجاد تحمل جسمی مجبور شوند مرتبا مقادیر بیشتری از آن ها را برای به دست آوردن اثرات مطلوب‌ شان استفاده کنند و در نهایت دوزهای بسیار بیشتری از دوزهای مجاز پزشکی آن ها را به کار خواهند برد.

این داروها ممکن است عوارض جانبی مانند تپش قلب،‌ اختلال ریتم قلب، کاهش وزن، لرزش دست، فشار خون بالا،‌ توهم و تشنج ایجاد کند.

در نهایت، باید دانست که کارکرد ورزشی بیشتر با کسب مهارت و کار سخت مربوط است تا بالا انداختن یک قرص یا نوشیدن نوشابه‌ انرژی‌زا.

خلاصه، هیچ قرص جادویی وجود ندارد که شما را به سرعت به ورزشکار بهتری تبدیل کند.

Mayo Clinic
ترجمه: حسین غلامی

اگر می خواهید با پزشک سایت مشورت کنید، اینجا کلیک کنید.

برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا کلیک کنید.

اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت درباره رژیم های غذایی مشورت کنید، اینجا کلیک کنید

*مطالب مرتبط:

ورزشكارانی كه نمی ‌ترسند، اما نابود می ‌شوند!

استفاده از مکمل ها در ورزشکاران

داروهایی که ورزشکاران مصرف می کنند

عضلات بادكنكی به چه قیمتی؟

هشدار FDA در مورد TRIAC

داروهای نیروزا و دام اعتیاد ورزشکاران

دوپینگ و اثرات مضر آن در سلامتی ورزشکاران

شیوه کاهش وزن در ورزشکاران

رژیم‌های بدنسازی، مفید یا مضر؟

مصرف مکمل غذایی با تجویز پزشک در ورزشکاران

مصرف قرص های ویتامینی در ورزشکاران

مصرف مکمل ویتامین و املاح مفید است؟

بخش تغذیه و سلامت تبیان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.