لذت سجده
اگر کسى در تمام عمر خود، یک سجده واقعى انجام دهد، هیچ ضررى در دنیا نکرده است، به عبارت دیگر یک سجده واقعى که انسان در آن حال متوجه شود که در برابر چه کسى خودش را این‌طور ذلیل کرده، سود فراوانى نصیب او مى‌شود.
یکى از اعمال پسندیده‌اى که انسان، با آن ارزش پیدا مى‌کند و انسان را عوض مى‌کند، دلدادگى به سجده است.
کسى که از سجده کردن و عبودیت در درگاه خدا لذت مى‌برد، صاحب ارزش والایى است؛ چرا که طبق فرمایش حضرت امام رضا علیه‌السلام، اقرب ما یکون العبد من اللّه عزوجل و هو ساجد؛1 یعنىنزدیک‌ترین حالى که براى بنده نسبت به خداى متعال است، حالت سجده است.
هر کس مى‌تواند تجربه و آزمایش کند که این عمل چقدر در زندگى ما ارزشمند و مفید است. بى‌شک لذت و حلاوت سجده در دلى که دلدادگى به دنیا را همراه داشته باشد، به کام کسى که فریفته دنیا هست، پیدا نمى‌شود.
و نمى‌شود انسانى حبّ دنیا داشته باشد، آن وقت سحرخیز باشد و از عبادت خدا لذت ببرد.
در اصول کافى از حضرت امام صادق علیه‌السلام روایتى نقل شده که جعل الخیر کله فى بیت و جعل مفتاحه الزهد فى الدنیا ؛ یعنى تمام سعادت‌ها در جایى قرار گرفته و درش را هم بسته‌اند، حالا چه کلیدى هست که این سعادت‌ها را مى‌تواند به روى انسان باز کند؟ امام مى‌فرمایند: زهد و بى‌تعلقى نسبت به دنیا.
همین‌طور حضرت امام صادق علیه‌السلام مى‌فرمایند: حرام على قلوبکم ان تعرف حلاوة الایمان حتى تزهد فى الدنیا؛ 2یعنى حرام است بر شما که حلاوت ایمان را بچشید، مگر این‌که به دنیا بى‌توجه باشید.
اسلام دین اعتدال است و این‌گونه توصیه‌هاى معصومین علیهم‌السلام براى این است که ما را از شیفتگى بیش از حد دنیا نجات دهند و ارزش‌هاى والاتر را به ما معرفى نمایند که ما را بالاتر ببرد، تا در منجلات دنیا گرفتار نشویم؛ و گرنه اسلام با دنیا داشتن مخالف نیست.
یک روایتى در این زمینه از حضرت عیسى بن مریم علیه‌السلام منقول است که بحق اقول لکم، کما ینظر المریض الى الطعام فلایلتذّ به من شدة الوجع کذلک صاحب الدنیا لایلتذ بالعبادة و لایجد حلاوتها مع ما یجده من حلاوة الدنیا ؛3 یک مطلب صددرصد درست براى شما مى‌گویم که اگر بهترین و خوشمزه‌ترین غذاها را جلوى مریض بگذارند، او از چنین غذایى لذت نمى‌برد و ناراحت هم مى‌شود چون با بدن او سازگارى ندارد.
پس همین‌طور انسانى که فریفته و دلداده دنیاست، نفرت از عبادت برایش حاصل مى‌شود.
بحث درباره ارزش سجده بود، امام صادق علیه‌السلام در حدیثى مى‌فرمایند: ما خسر واللّه من اتى بحقیقة السجود و لو کان فى العمر مرة واحدة؛ 4یعنى اگر کسى در تمام عمر خود، یک سجده واقعى انجام دهد، هیچ ضررى در دنیا نکرده است، به عبارت دیگر یک سجده واقعى که انسان در آن حال متوجه شود که در برابر چه کسى خودش را این‌طور ذلیل کرده، سود فراوانى نصیب او مى‌شود.
طبق این روایت اگر کسى از سجده کردن احساس لذت نماید، دلیل بر این است که حبّ دنیایى در عمق جان او متمرکز نشده است.
یکى از علماى جهرم نقل مى‌فرمود که مرحوم شیخ محمدحسین یکى از علماى بزرگ نجف، همیشه یک ساعت قبل از اذان صبح بیدار بوده و سجده داشته و فرموده که انوارى مرا در آن زمان احاطه مى‌کرد.
نتیجه این‌که اگر انسان وقت خودش را صرف این ارزش‌ها کند، به طرف خوشبختى و سعادت حرکت کرده است و به دنبال این است که حبّ دنیا و دلدادگى را از درونش تهى نماید؛ کما این‌که حضرت على‌بن الحسین علیهماالسلام در دعاى ابوحمزه عرض مى‌کند:
الهى اخرج حب الدنیا من قلبى و اجمع بینى و بین المصطفى و آله
--------------------------------------------------------------------------------
سخنرانی آیةاللّه شبزنده دار جهرمى
تنظیم برای تبیان حسن رضایی گروه حوزه علمیه
1.کافى3/264،
2.کافى2/128،
3.عدةالداعى/106،
4.مستدرک4/482،
