از مهارتهای طلبگی
یکی از مهم‌ترین مهارتهایی که یک طلبه باید به دست آورد، هنر فهم آموزههای دینی است
یکی از مهم‌ترین مهارتهایی که یک طلبه باید به دست آورد، هنر فهم آموزههای دینی است. «تفقه» مقوّم هویت روحانی و از ذاتیات شخصیت صنفی اوست و اگر حد نصاب دینشناسی و آگاهی از معارف اسلام در کسی نباشد، اطلاق «روحانی» بر او مَجاز یا دروغ است!
این ویژگی، هم چهره اثباتی و هم چهره سلبی دارد؛ یعنی طلبه هم باید با آموزههای اصیل دین آشنا باشد و هم آموزههای تقلبی مشابه را بشناسد و هنر تشخیص بدعتها و تحریفها را داشته باشد و عقربههای حساسیت علمی او، نسبت به کجیها، انحرافات، تأویلها و استنادات ناروا واکنش نشان دهد.
سرمایههای حوزه علمیه باید برای انتقال این مهارت به طلبه اختصاص یابد و طلبه نیز موظف است همه نعمات الهی از زمان، توان، انرژی، عمر، نشاط و استعدادی که در اختیار دارد، را صرف همین هدف کند تا تجهیزات لازم برای پاسداری از پیکره دین و جلوگیری از ورود هرگونه آسیب اجتماعی به آن را داشته باشد.
بدین ترتیب، هر چه طلبه در تشخیص انحرافات دقیقتر باشد و قدرت حدس لوازم و فروعات مخفی گزارهها را پیش از بروز آسیب، بیشتر داشته باشد، کارآمدتر و ارزندهتر است. امام صادق (ع) از قول پیامبر اسلام (ص) فرمودند:
یحمِلُ هذَا الدّینَ فی کلِّ قَرنٍ عُدولٌ ینفونَ عَنهُ تَأویلَ المُبطِلین وَ تَحریفَ الغالینَ وَ انتِحالَ الجاهِلینَ(1)؛
رادمردانی، در هر عصر بار دین را به دوش میکشند و تأویل اهل باطل و تحریف اهل غلو و استناد ناروای اهل جهالت را از دین نفی میکنند.
فَضلُ العالِمِ عَلَی العابِدِ بِسَبعینَ دَرَجَةً بَینَ کلّ دَرَجَتَینِ حُضرُ الفَرَسِ سَبعینَ عاماً وَ ذلک أنَّ الشَّیطانَ یضَعُ البِدعَةَ لِلنّاسِ فَیبصِرُها العالمُ فینهی عَنها وَ العابِدُ مُقبلٌ عَلی عِبادَتِهِ لایتَوَجَّهُ لَها وَ لایعرِفُها(2)؛
فضیلت عالم نسبت به عابد، هفتاد درجه است که میان هر دو درجه، معادل هفتاد سال مسیر یک اسب تیز رو فاصله است و این بدان جهت است که شیطان میان مردم بدعت میگزارد که عالم آن را میشناسد و از آن نهی میکند، در حالی که عابد به عبادت خویش مشغول است و به آن بدعت توجهی ندارد (و اگر توجهی کند) آن را نمیشناسد.
..................................................................................
تنظیم برای تبیان قاسم زاده گروه حوزه علمیه
(1) رجال كشی ص4، و نیز كافی ج 1 ص 32.
(2) روضه الواعظین ص 12.
