نفوذ غرب در ادبیات ما

احمد شاکری گفت که نفوذ اندیشه غربی در حوزه فکری ادبیات عملا خاستگاه های دیندارانه و توحیدی را به انزوا کشانده است.

این نویسنده در گفت و گو با فارس عنوان کرد: نگاهی گذرا به کتاب های منتشره در آموزش مبانی نظری داستان و نقد ادبی، گویای آن است که اغلب این آثار ترجمه ای بوده و تعداد اندکی از آنها توسط نویسندگان داخلی تالیف شده اند، همین تعداد اندک آثار تالیفی نیز عموما بر مبنای نتایج تحقیقات نویسندگان گذشته تکرار شده است؛ اغلب کتاب های منتشره توسط برخی نویسندگان روش علمی و نظری نداشته و تنها به مجموعه تجربیات نویسندگی آنان محدود می شود.

دبیر جشنواره قلم زرین اظهار داشت: نفوذ اندیشه غربی در حوزه فکری ادبیات عملا خاستگاه های دیندارانه و توحیدی را به انزوا کشانده است؛ در این مسیر موضوعات تکراری برای پایان نامه ها، کم اطلاعی اساتید دانشگاه از ادبیات داستانی نوین، پرداخت به چهره های نسل اول ادبیات داستانی و شتابزدگی در تحقیق، عمده ویژگی های پایان نامه های دانشگاهی در این زمینه هستند؛ از این رو، پروژه های تحقیقاتی که در قالب پایان نامه های دانشگاهی انجام گرفته است، واقع بینانه، نو و کارآمد نبوده، بلکه به دلیل کمبود منابع نظری، عموم دانشجویان از تحقیقات گذشته استفاده کرده، انگیزه و توان علمی لازم برای تحقیقات میدانی و کتابخانه ای در این زمینه را نداشته اند.

وی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: اما در خارج از فضای دانشگاه، می توان از آثار سه محقق در این زمینه یاد کرد: میرعابدینی، سرشار و فعله گری، معدود افرادی هستند که کتاب های مستقل و البته قابل توجهی در این زمینه تالیف کرده اند؛

حجیم ترین این تحقیقات از آن میرعابدینی است که گستره وسیع زمانی را در بر می گیرد.

شاکری افزود: اما جهت گیری فکری روشنفکرانه و فقدان بنیان انتقادی مستقل و علمی، این پژوهش پرحجم را به مجرای نظریات دیگر منتقدان و نه میرعابدینی بدل ساخته است؛ مرور بر این کتاب بیانگر آن است که محقق در انتخاب موضوعات، اشخاص و آثار، گزینشی عمل کرده است و با حذف یا کمرنگ کردن بخشی از نویسندگان و آثار داستانی، عملا این عده پرتلاش را از گردونه تعاملات ادبی در طول سه دهه خارج ساخته است، در نقطه مقابل، با ورود شخصیت های گمنام و همفکر محقق و بزرگنمایی سلیقگی برخی رخدادهای ادبی برای جریان شبه روشنفکری دست به تاریخ سازی زده است.

داور چندین جایزه ادبی در ادامه چنین عنوان کرد: آمارها نشان می دهد در کشور حداقل ده مرکز عمده برای استخراج اطلاعات در حوزه ادبیات داستانی وجود دارد، در حقیقت این مراکز حمایتی، نظارتی،رسانه ای، قضایی و مدیریتی برخاسته از نوع نیازهای خود، با صرف هزینه های قابل توجه از بیت المال، آثار منتشره در حوزه ادبیات داستانی را در قالب برگه های ارزیابی و اطلاعات عمومی و تخصصی درمی آورند؛ این موازی کاری مفرط در این بخش، در حالی است که هیچ کدام از این مراکز برنامه هدف گذاری شده، روشمند، علمی و قابل استفاده ای در تحلیل آمار استخراج شده ندارند و عملا دست معدود کسانی که در حوزه تاریخ نگاری و تحلیل فرآیندهای ادبی کشور کار می کنند از این اطلاعات خالی است.

***

احمد شاكری متولد 1353 تهران است.