حمام گله داری

این حمام تنها حمام باقیمانده قدیمی شهر بندرعباس است و احداث آن دراواخر قرن سیزدهم هجری قمری صورت گرفته است .در حال حاضر به عنوان موزه مردم شناسی استان هرمزگان مورد بهره برداری می باشد .

پیشینیه تاریخی حمام گله داری :

در حاشیه خلیج فارس و در بلوار ساحلی شهر بر روی بستری رُسی که قابلیت نفوذپذیری آن به دلیل اشباع شدن از آب دریا بسیار زیاد است ، یکی از حمام های قدیمی به جا مانده شهر بندرعباس بنا شده است .

قدمت این حمام به دوره قاجاریه می رسد و تاریخ احداث اواخر قرن 13 ه . ق است . حمام وقفی متعلق به مسجد گله داری و واقف آن تجارتخانه حاج شیخ احمد گله داری است .حمام گله داری دو دوره مرمت را در سی سال گذشته پشت سر گذاشته است .

در گذشته مردم از آن به عنوان حمام عمومی استفاده می کردند .

مصالح بکار رفته :از آنجا که این ناحیه دارای رطوبت بالایی است در این بنا بیشتر از سنگ های دریایی  - اسفنجی و ساروج محلی وگچ  دستکوب استفاده شده است . لازم به ذکراست که سنگهای اسفنجی که دارای قابلیت جذب رطوبت بالایی هستند از دریای همجوار تهیه می شده اند . تنها عامل تخریب طبیعی بنا رطوبت بسیار بالای منطقه است و مصالح بکار رفته در کف حمام آجر فرش است .

فضای معماری :حمام گله داری مانند سایر حمام های دیگر نواحی کویر مرکزی دارای فضاهای بینه ، سر بینه ، گرمخانه و خزینه است . بنا دارای پنج گنبد بزرگ و کوچک است .

در ورودی حمام گله داری راهرو هشتی کوچک قرار دارد تا دما و رطوبت ، فضای داخلی تنظیم شود .

بینه : فضای بینه به شکل هشت گوش ساخته شده ودر اطراف آن چهار صفه یا سکوی نشیمن و رختکن دیده می شود . وسط سالن بینه حوضچه هشت ضلعی کوچک قرار دارد . فضای این قسمت باید سرد و خشک بوده زیرا فضای ورودی در ارتباط مستقیم با فضای خارح قرار می گرفت .

میاندر : ارتباط بین بینه وگرمخانه ازطریق میاندر صورت می گیرد و فضای درون آن سرد و مرطوب است .

سربینه : سربینه فضای شست شو است و دو صفه یا سکوی نشیمن دارد و بخار اندرون به آن می رسد . سربینه به خزینه متصل می شود که فضایی گرم وخشک دارد . خزینه : محل گرم شدن آب مورد استفاده حمام است و آب گرم از این طریق تامین می شود . در خزینه کانال هایی از سنگ و ساروج برای انتقال آبگرم به کلیه فضاها در نظر گرفته شده است .

سیستم گرمادهی و آبرسانی :سیستم گرمادهی حمام شامل  انبار سوخت ، آتشدان ، دیگ ، دودکشها و گودال جمع آوری خاکستراست .  فضای گرم کننده حمام که به علت نگهداری گرما در عمق زمین قرار گرفته است ، آب مصرفی حمام از چاهی به عمق ده متر که هنوز پابرجاست ، تامین شده است . در دوره ای هم که از آب برکه برای حمام استفاده می شده این عمل با استفاده از نیروی کمکی گاو که در مسیر" گاورو "دائم در حرکت بوده و آب را از چاه به انبار ذخیره آب می ریخته صورت می گرفته است.

روشنایی :در وسط سقف حمام روزنه هایی به عنوان نورگیر در هر یک از فضاها وجود دارد که  عمل نورگیری و تهویه در حمام توسط همین روزنه ها صورت می گرفت ، بدین ترتیب که با بازو بسته کرودن در فصولی ازسال دما و رطوبت داخل حمام را تنظیم می نمودند .

منبع:روزنامه دریا