دیر و زود دارد اما سوخت و سوز نه!

هنگامه ظهور و شباهتهاى آن به قيامت   - قسمت سوم

اشاره:

صحنه‏هاى قيامت با هنگامه ظهور حضرت حجت از جهات گوناگون مشابه يكديگرند كه در اين مجموعه خلاصه‏اى از شباهتها را كه از تفسير و تأويل آيات قرآن برگرفته شده است در قالب 14 مقاله تقديم خواهد شد. در شماره پیشین با بیان مقدمه مفصل درباره این ارتباط موضوع چهارده شماره همراه با چکیده مباحث آن ارائه گردید تا خواننده محترم در جریان و پیوند مطالب باشد. اکنون دومین شباهت تقدیم می گردد:

2 - آن رويداد حتمى است!

مژده‏ظهور امام عصر و برقرارى حكومت جهانى عدل و داد به دست آن حضرت، با بيانى محكم در آيات و احاديث آمده است و آن را وعده‏اى حتمى و تخلّف‏ناپذير توصيف نموده‏اند، چنانكه در تفسير آيه كريمه »اَتى اَمْرُاللَّهِ فَلا تَسْتَعْجِلُوهُ«؛(1) امر خداوند آمد، پس آن را زود مشماريد (و در آن شتاب مكنيد). امام صادق‏عليه السلام فرمود: نخستين كسى كه با حضرت‏قائم  بيعت مى‏كند جبرئيل‏عليه السلام است. او به صورت پرنده‏اى سفيد رنگ فرود مى‏آيد و با آن حضرت بيعت مى‏نمايد. آن‏گاه يك پاى بر بيت اللَّه الحرام و پاى ديگر بر بيت المقدّس مى‏نهد. سپس با فصاحت و صداى رسايى كه مردمان بشنوند فرياد مى‏زند »اَتى اَمْرُاللَّهِ فَلا تَسْتَعْجِلُوهُ«.(2)

صاحب تفسير الميزان گويد: مقصود از أمر همان است كه خداوند در كلام خود بارها به پيامبرصلى الله عليه وآله و مؤمنان مژده داده و مشركان را تهديد كرده است. اينكه به زودى مؤمنان را به پيروزى مى‏رساند و كافران را خوار و زبون و عذاب مى‏نمايد و دين خداوند به امرى از سوى خودش آشكار و گسترده خواهد شد. چنانكه مى‏فرمايد: »فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا حَتّى يَاْتِىَ اللَّهُ بِاَمْرِهِ«؛(3) پس شما عفو كنيد و گذشت نمائيد تا خداوند امر خويش را به ميان آورد. ضمير »فَلا تَسْتَعْجِلُوهُ« نيز به همان امر باز مى‏گردد به طورى كه از سياق و روند كلام به دست مى‏آيد. و گويا آمدن امر؛ كنايه از نزديك بودن تحقّق و آشكار شدن است و اين گونه تعبير شايع است. مثلاً به كسى كه منتظر ورود حاكم است مى‏گويند: حاكم آمد، در صورتى كه آمدنش نزديك شده ولى هنوز نيامده است.(4)

بى ترديد اعتقاد به حضرت مهدى‏عليه السلام و مسئله قيام و تشكيل حكومت جهانى عدل و داد توسط آن جناب؛ وعده‏اى است الهى كه تخلّف ندارد و آيات بسيار و احاديث بى شمار بر آن دلالت مى‏كند و دانشوران و انديشمندان مذاهب و اديان مختلف به آن اهتمام نموده‏اند و آثار فراوانى را در اين زمينه به رشته تحرير درآورده‏اند. از باب تبرّك فقط چند روايت كوتاه را ذكر مى‏نمائيم:

قالَ النَّبِى‏صلى الله عليه وآله: لاتَذْهَبْ الدُّنْيا حَتَّى يَقُومَ بِاَمْرِ اُمَّتي رَجُلٌ مِنْ وُلْدِ الْحُسَينِ يَمْلَأُها عَدْلاً كَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً؛(5) دنيا از بين نخواهد رفت تا اينكه مردى از فرزندان حسين‏عليه السلام براى سامان دادن كار امّت من به پا خيزد، آن را پر از عدل خواهد ساخت همانگونه كه از ظلم و ستم آكنده شده باشد.

وقالَ صلى الله عليه وآله لِفاطِمَه‏عليها السلام في مَرَضِه: وَالَّذي نَفسى بِيَدِهِ لابُدَّ لِهذِهِ الْاُمَّةِ مِنْ مَهْدِىٍّ وَهُوَوَاللَّهُ مِنْ وُلْدِكَ؛(6) همچنين پيامبرصلى الله عليه وآله در هنگام بيمارى خود به حضرت فاطمه‏عليها السلام فرمودند: به آنكه جانم در دست اوست سوگند كه به طور حتم اين امت را مهدى خواهد بود و او - به خدا سوگند - از فرزندان تو مى‏باشد.

وعَنْ اَميرِالْمُؤْمِنين‏عليه السلام اَنَّهُ قالَ لِلْحُسين‏عليه السلام: التَّاسِعُ مِنْ وُلْدِكَ يا حُسَينُ هُوَالْقائِمُ بِالْحَقِّ الْمُظْهِرُ لِلدِّينِ الْباسِطُ لِلْعَدْلِ. قالَ الْحُسَين‏عليه السلام فَقُلْتُ: يا اَميرَالْمُؤْمِنينَ وَاِنَّ ذلِكَ لَكائِنٌ؟ فقال‏عليه السلام: اى وَالَّذى بَعَثَ مُحَمّداً بِالنُّبُوَّةِ وَاصْطَفاهُ عَلى جَميعِ الْبَرِيَّةِ وَلكِنْ بَعْدَ غَيْبَةٍ وَحَيْرَةٍ لاتَثْبُتُ فيها عَلى دِينِه اِلاَّ الُْمخْلَصُونَ الْمُباشِرُونَ لِرُوحِ الْيَقينِ الَّذينَ اَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَهُمْ بِوِلايَتِنا وَ كَتَبَ فى قُلُوبِهِمُ الْاِيْمانَ وَايَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ(7)؛ اميرمؤمنان‏عليه السلام به فرزند گرامى خود امام حسين‏عليه السلام فرمودند: نهمين فرزند تو همان قيام كننده به حق است كه دين را آشكار مى‏سازد و عدل و داد را مى‏گستراند. امام حسين‏عليه السلام گويد: عرض كردم يا اميرالمؤمنين! آنچه فرمودى تحقق خواهد يافت؟ فرمود: آرى سوگند به خداوندى كه حضرت محمدصلى الله عليه وآله را به پيامبرى برانگيخت و او را بر همه مخلوقات برترى داد. امّا پس از دوران غيبت و حيرتى كه در آن ثابت قدم نمى‏ماند مگر مؤمنان با اخلاص كه روح يقين در آنان دميده شده باشد، كسانى كه خداوند عزّوجلّ از آنان به ولايت ما پيمان گرفته و حقيقت ايمان را در دلهايشان ثبت كرده و به روحى از جانب خويشتن تأييدشان نموده است.

معاد نيز امرى ثابت و مسلّم است و همه اديان الهى بر آن تأكيد كرده‏اند و با دلايل عقلى و نقلى آن را اثبات نموده‏اند كه به ذكر سه آيه از قرآن كريم در اين باره بسنده مى‏كنيم.

»اَفَحَسِبْتُمْ اَنّما خَلَقْناكُمْ عَبَثاً وَاَنَّكُمْ اِلَيْنا لاتُرْجَعُونَ«؛(8) آيا پنداشته‏ايد كه شما را بيهوده آفريده‏ايم و به سوى ما بازگردانده نمى‏شويد؟!

»لِيَعْلَمُوا اَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَاَنَّ السَّاعَةَ لارَيْبَ فِيها«؛(9) تا بدانند كه وعده خداوند (راجع به برانگيخته شدن مردگان) حق است و البته كه در مورد قيامت و رستاخيز ترديد نيست.

»اَنَّ السَّاعَةَ لَاتِيَةٌ لارَيْبَ فِيها وَلكِنَّ اَكْثَرَ النَّاسِ لاَيُؤْمِنُونَ«؛(10) در حقيقت ساعت قيامت (و روز رستاخيز) به طور حتم آمدنى است كه ترديدى در آن نيست، ولى بيشتر مردم ايمان نمى‏آورند.