معرفی ابنیه و تاسیسات حکومتی استان آذربایجان غربی

ساختمان شهرداری ارومیه

این ساختمان در میدان انقلاب اسلامی قرار دارد. این بنا با طراحی معماران آلمانی در حدود سال 1310 ش توسط  "ملااوستا"  چیره دست ترین معمار زمان خود ساخته شد. از مهم ترین رویدادهای تاریخی که در اطراف این بنا روی داده است، می توان به واقعه بمباران پادگان توسط ارتش روسیه در حمله متفقین به ایران (30 شهریور1320ش) اشاره کرد. در اثر این واقعه قسمتی از نمای جنوبی بنا تخریب شد. بازسازی و مرمت این بنا توسط استاد مهبور و یک استادکار ارمنی انجام گرفت. نمای خارجی ساختمان دارای دو نیم برج است. پنجره های این ساختمان دارای قاب بندی و سقف آن نیز شیروانی است.

ساختمان شهربانی ارومیه

این بنا در کنار ساختمان شهرداری و ستاد ارتش در میدان انقلاب شهر ارومیه قرار دارد و از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

بانی این ساختمان "معمار آجری" بود که حدود نیم قرن پیش وفات یافت.

در سال 1279هـ .ق "ملک منصورمیزرا" فرزند فتحعلی شاه به حکومت ارومیه منصوب شد و در این عمارت واقع در باغ معروف سرداری منزل کرد.

ساختمان جهاد دانشگاهی

این بنای یک صد و بیست ساله با هزار و پانصد متر مربع مساحت، در خیابان شهید بهشتی شهرستان ارومیه قرار دارد. بعد از دارالفنون، این اولین ساختمان آموزش طب و نیز بیمارستان در ایران بود. ساختمان جهاد دانشگاهی ارومیه به اندازه ده پله از کف حیاط بالاتر است و زیرزمین نیز دارد. ورودی ساختمان به فضای کوچکی منتهی می شود که به شش اتاق بزرگ و یک اتاق کوچک راه دارد. طبقه اول دارای سه اتاق است و بالکن نیز در سمت شمال آن قرار دارد.

عمارت کلاه فرنگی

این بنا در خیابان طالقانی شهر ماکو قرار دارد. عمارت کلاه فرنگی قسمتی از یک مجموعه بزرگ متعلق به "علی قلی خان بیات ماکو" است و قدمت آن به اواخر دوره قاجاریه می رسد. این بنا در دو طبقه احداث شده است. نمای بیرونی بنا به شکل هشت ضلعی است. دور تا دور بنا دارای بالکن است. این بالکن دارای بیست ستون چوبی، تزیینات گچ بری ماهرانه، نقش های گل و بوته، آیینه کاری، نقاشی های رنگ و روغن و پنجره های ارسی با نقوش مختلف هندسی است. نرده های چوبی خراطی شده بالکن، زیبایی خاصی به این عمارت بخشیده است.

ساختمان بانک ملی ماکو

این بنا در خیابان سعدی شهر ماکو قرار دارد و متعلق به "احمد خان بیات ماکو" معروف به " افخم السطنه " بود و قدمت آن به سال 1276 ش می رسد. این بنا زمانی بیمارستان ارتش بود و بعد از اشغال ماکو توسط روس ها به عنوان ساختمان کنسولگری مورد استفاده قرار گرفت. در زمان نخست وزیری قوام السلطنه تا سال 1352 نیز به عنوان بانک ملی مورد استفاده بود. این بنا شامل دو طبقه، همکف و زیرزمین است. تزیینات بنا شامل گچ بری، آیینه کاری، نقاشی های دیواری، پنجره های ارسی، درهای چوبی، گچ بری ها و ... است.

ساختمان شهربانی ماکو

این بنا در خیابان امام خمینی (ره) شهر ماکو قرار دارد و در اصل منزل مسکونی " کاظم خان" یکی از ملاکین ماکو بود و بعدها توسط شهربانی سابق خریداری شد. تاریخ احداث این بنا نا مشخص است. اما با توجه به کتیبه موجود در تالارآیینه، تاریخ ساخت آن ساخت 1320 هـ.ق است. این بنا دردو طبقه احداث شده است. طبقه اول فاقد تزیینات خاص و دارای قسمت های وسیع است. مهم ترین و با ارزش ترین فضای بنا تالار بزرگ آیینه کاری آن واقع در طبقه دوم است. تزیینات بنا شامل آیینه کاری های تالار، ارسی ها، مجسمه های گچی و سرستون های نیم برجسته نمای خارجی است. مصالح به کار رفته دراین بنا از دو نوع متفاوت است. در جبهه خارجی از سنگ های مالونی و در جبهه داخلی از خشت خام استفاده شده و بام خانه نیز به صورت شیروانی است.

منبع: میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی

تهیه و تنظیم: زهره پری نوش

مطالب مرتبط

معرفی ابنیه تاریخی استان تهران

بناهای حکومتی استان گیلان

معرفی ابنیه حکومتی استان فارس

معرفی ابنیه حکومتی استان قزوین