قصیدة‌ كُمَیت‌ شاعر اهل‌ بیت‌ دربارة‌ حدیث‌ غدیر

كمیت بن زید اسدی مداح سه امام:

«كمیت» یكی از شاعران معروف و بنام شیعی است كه در زمینه سرودن شعر برای اهل بیت (ع) ید طولایی داشت.

كمیت شاعر در «هاشمیّات» خود قدم بزرگی در احیاء تاریخ اهل بیت برداشته است؛ و چون میلادش در سنة 60 و وفاتش در سنة 126 هجری است؛ درست زمانش مطابق زمان امام زین العابدین و حضرت باقر و حضرت صادق _ سلام الله علیهم _بوده؛ و در كوران شدّت خلفای بنی امیّه می زیسته است.

با تحمّل رنجها و حبس ها و آزارها از گفتن قصائد دریغ نكرد و در افشای جرم مخالفان و بیان مظلومیّت اهل بیت داد سخن داده است. و در اشعاری كه به عنوان غدیر خمّ سروده است از ولایت و لزوم پیروی از آن سخن گفته است. ما در اینجا بعضی از ابیات عینیه او را می آوریم:

1_ «و در روزی كه از درخت سایبان درست كردند؛ از درختان غدیر خم؛ رسول خدا (ص) ولایت علی بن ابیطالب (ع) را بر مردم آشكارا نمود، اگر مرد قبول واقع می شد و پیروی می شد.

2_ و لیكن مردان از قوم، آن ولایت را مبایعه كردند، و به داد و ستم و خرید و فروش آن پرداختند؛ و من هیچگاه ندیده ام امر بزرگی همانند ولایت، مورد مبایعه قرار گیرد؛ و مبیع واقع شود.

3_ و من لعنت و تبرّی خود را بدین مبایعه نمی رسانم؛ و لیكن اوّل آن مردان بدین مبایعه كار زشتی انجام داد.

4_ و بدین عمل، نزدیكترین آنها به عدالت به سوی جور و ستم كشیده شد، و نگهبان ترین آنها، خراب كننده و ضایع كننده شد.

5_ امر و فرمان و رهبرشان علی را گم كردند و ضایع نمودند پس گمراه شدند؛ امر آن كسی را كه در حادثات جهان از همة افراد سعه و گشایشش استوارتر و محكمتر بود.

6_ حقّ او را عمداً به مرحلة نسیان سپردند، و بر او ستم كردند، بدون آنكه قصاص و خونی از او طلب داشته باشند؛ با آنكه او رئیس و سرپرست و قیّم ایشان

7_ پس بگو به بنی امیه هر جا كه باشند _ و اگرچه از شمشیر آبدار و برهنة ایشان بترسی، و از قطعه قطعه شدن بیم داشته باشی! _:

8_ ای، افّ باد بر آن روزگاری كه من در آن بوده باشم و مطیع و منقاد شما باشم و از نبرد و كارزار با شما احساس ثقل و سنگینی بنمایم.

9_ خداوند گرسنه گرداند كسی را كه شما سیر كرده اید! و سیر كند كسی را كه از جور و ستم شما گرسنه شده است!

10 و 11 _ و پیوسته آن فرد از امت خود را كه سیاست مردم را در دست گرفته، و متهتك و خبیت و منعزل از مقامی است كه عهده دار شده است، در صورتی كه سیاست او مورد پسند مردم باشد، لعنت می فرستد، و ندای دور باش می زند، آن مرد هاشمی كه همچون باران بهاری برای امّت خود حیات بخش است.

12_ آن هاشمی كه همچون شیر نر در معارك و مشاهد نبرد بدون سقوط و اضطراب، برای بر پا داشتن مردم جهان نیرومند و تواناست.

13_ و پیوسته امور امّت را بر پا می دارد، و از حریم امّت دفاع می كند، و همواره زمین های خشك و لم یزرع حیاتی امّت را به زمین های آباد و پر بهرة معنوی و حیاتی در می آرود».

ابوالفتوح رازی گوید: از كمیت روایت است كه حضرت امیر المؤمنین (ع) را در خواب دیدم، به من فرمود:

آن قصیدة عینیّة خود را برای من بخوان! و من شروع كردم به خواندن آن؛ تا رسیدم به این بیت:

وَ یَوْمَ الدَّوْحِ دَوْحِ غَدِیرِ خُمٍّ     أبَانَ لَهُ الْوَلاَیَهَ لَوْاُطِیعَا

حضرت فرمود: صدقت؛ راست گفتی! آنگاه خود آنحضرت این بیت را انشاد كردند:

وَلَمْ أرَمِثْلَ ذَاكَ الْیَوْمِ یَوْماً    وَلَمْ أرَمِثْلَهُ حَقّاً اُضِیعَا

«و من هیچوقت همانند آن روز، روزی را ندیده ام، و هیچگاه همانند آن حقّ، حقّی را ندیده ام كه ضایع شود».

و در كتاب «الصّراط المستقیم» بیاضی عاملی آورده است كه:

پسر كمیت، پیغمبر اكرم (ص) را در خواب دید. حضرت به او گفتند: برای من قصیدة عینیّة پدرت را بخوان! و من خواندم و چون رسیدم به این بیت: وَ یَوْمَ الدَّوْحِ دَوْحِ غَدِیرِ خُمٍّ، حضرت رسول الله گریة شدیدی كردند و گفتند: صَدَقَ أبُوكَ رحمه الله؛ إی، وَاللهِ، لَمْ أرَمَثْلَهُ حَقّاً اُضِیعَا.

«پدرت راست گفت: خداوند رحمتش كند؛ آری سوگند به خدا. من همانند آن حقّ، حقّی را ندیدم كه ضایع شود».

خدایا ما را از کسانی که "حق غدیر " را اعاده می کنند قرار ده.