اقتصاددانان دنیا و تورم ایران
یك كارشناس اقتصادی گفت: اعمال سیاست های انقباضی لازم ولی كافی نیست، چراكه این سیاست ها تنها به حذف یكی از عوامل ایجاد كننده تورم كمك می كند در حالی كه تغییر روش كمك رسانی دولت به مردم، تكمیل كننده بحث در خصوص خروج از تورم است.
عبدالحسین ساسان اظهارداشت: تورم در ایران در حال حاضر دارای دو منشأ تئوریك یعنی سیاست های انبساطی و سیاست های برابری طلبانه است، كه در این مسیر صرف اعمال سیاست های انقباضی كنونی، به هیچ‌وجه به تورم خاتمه نمی‌دهد.
وی با بیان اینكه در همه جای دنیا سیاست های برابری، تورم‌زا است افزود: اگر بخواهیم هر دو منشأ را اصلاح كنیم ؛ پیشنهاد من متاثر از نظریه بوكانان (برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال 1986) ادامه سیاست های انقباضی و تغییر روش كمك رسانی دولت به مردم است به طوری كه به جای روش هایی چون توزیع سهام عدالت به ارائه خدماتی همچون ارائه مشاوره های رایگان در خصوص مسایل ژنتیكی، تغذیه و پزشكی بپردازد.
وی افزود: اینگونه روش ها، بسیار ارزانتر از سایر روش هایی است كه به كار گرفته می شود و در نهایت در مسیر رفع تورم ناكام می ماند.
این اقتصاددان تاكید كرد من در بحث حل مشكل تورم اعتقاد به روش های تعجیلی ندارم كما اینكه با تغییر همین نحوه خدمات رسانی به مردم بسیاری از مشكلات نه تنها در كوتاه مدت بلكه در بلندمدت نیز به نتایج موثر می انجامد.
وی تاكید كرد: من در بحث خروج از تورم موافق وعده های غیرقابل وصول نیستم چون معتقدم معجزه و جهش در اقتصاد معنی ندارد و هر حركتی هم قرار صورت گیرد قطعا به شكل تدریجی ثمربخش خواهد بود.
ساسان گفت: اینكه دولت سعی می كند با اعمال سیاست های انقباضی به مداوای سیاست های انبساطی گذشته بپردازد ، اقدامی ارزشمند است ولی تنها با اكتفا به این روش به نتیجه نخواهد رسید.
وی افزود: دست روی دست گذاشتن در بحث تورم، همانقدر به تورم دامن می زند كه اعمال برخی سیاست های نادرست كه سطح توقع مردم را افزایش می دهد.
این كارشناس اقتصادی یادآور شد: دولت با روش های بسیار ارزان به تدریج می تواند به بهبود وضع اقتصادی جامعه و كاهش تورم كمك كند.
وی با اشاره به اینكه وقتی اقتصاد آزاد بنیان‌گذاری شد ، بحث روی كاغذ ایده‌آل به نظر می رسید و به سرعت به كیمیای سعادت بشر تبدیل شد افزود: بحثی كه روی كاغذ بسیار خوب عمل می كرد، كم كم مشكلات خود را نشان داد.
این اقتصاددان با اشاره به مشكلات اقتصاد آزاد گفت: یكی از مشكلات اقتصاد آزاد به وسیله یك آمارشناس به نام فیلیپ كشف شد، وی گرچه اقتصاددان نبود ولی با جمع آوری آمارهای تورم و بیكاری در انگلستان، متوجه شد كه همیشه بین اشتغال و كاهش قیمت‌ها تضاد وجود دارد؛ هرگاه بیكاری اندك شده، تورم زیاد شده است و هرگاه تورم كاهش یافته بیكاری افزایش یافته است.
وی با بیان اینكه چالش های اقتصاد آزاد یكی پس از دیگری بروز یافت و كم كم تضاد بین برابری با نرخ رشد اقتصادی خود را نشان داد افزود: به این ترتیب با تغییر سیاست های دولت ها در راستای توزیع عادلانه درآمد (توزیع برابر گونه آنها) هم تورم با افزایش روبرو شد و هم رشد اقتصادی دچار كاهش شد.
ساسان اضافه كرد: در آینده بشر این اشكالات را رفع خواهد كرد و همانطور كه در زمینه درمان و دارو به پیشرفت های بزرگ رسید در اقتصاد نیز به توفیقاتی دست خواهد یافت.
وی افزود : به هر تقدیر سه دیدگاه كلی در بحث اقتصاد آزاد وجود دارد كه از جمله آنها دیدگاه فریدمن است.
یك كارشناس اقتصادی خاطرنشان كرد: فریدمن معتقد بود، تضاد وجود دارد ولی باید عدالت را به پای كارآیی و رشد اقتصادی قربانی كرد.
وی اضافه كرد: در حقیقت فریدمن پذیرفت كه نظام اقتصاد آزاد ابزاری نیست كه همه آرزوهای خوب بشر را محقق كند، بلكه دارای ضعف است و این ضعف نیز در عدم سازگاری در رشد اقتصادی و برابری نهفته است.
ساسان گفت: فریدمن می‌گفت در كوتاه مدت تضاد مذكور وجود دارد ولی در بلندمدت اقتصاد آزاد بدون مشكل است.
وی افزود: پس از فریدمن، اقتصاددان بزرگ دیگری به نام جان راولز نظر متفاوتی را ارائه كرد، وی می‌گفت این تضاد در بلندمدت حل نمی‌شود و در كوتاه مدت و بلندمدت اجتناب ناپذیر است.
ساسان با اشاره به اینكه در اواخر قرن بیستم یك غول دیگر به نام بوكانان (برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال 1986) در اندیشه بشر ظاهر شد كه سعی می كرد تا با نظریه جدیدخود مشكل اقتصاد آزاد را حل كند افزود: نظریه بوكانان این بود كه اگر مستقیماً بخواهیم به طبقات محروم كمك كنیم، این كمكها برعلیه طبقات محروم عمل خواهد كرد.
وی افزود: بوكانان معتقد است، وقتی به طبقات محروم كمك كنیم قبل از هرچیز تورم رشد می‌یابد؛ به طوری كه محرومین بیش از آنكه از محل كمكهای دولت نفع ببرند، عملاً از محل تورم و كاهش اشتغال (براثر كاهش رشد اقتصادی) آسیب می‌بینند.
این كارشناس اقتصادی خاطرنشان كرد: بنابراین پیگیری سیاست های برابری با كمك به محرومین عملاً ضد محرومین خواهد بود ولی می‌توان كمك ها را به صورت مهارت، دارو، درمان و آموزش برای محرومین مطرح كرد.
وی افزود: نظر بوكانان این بود كه هر نوع كمكی به محرومین باید به شكلی باشد كه به ارتقای بهداشت، درمان، تغذیه سالم و سرانجام ایجاد اشتغال بیانجامد.
ساسان با بیان اینكه اگر بتوانیم فقط به اشتغال كمك كنیم به طور خودكار مشكلات محرومین كاهش خواهد یافت.
وی با اشاره به اینكه كمك به محرومین آن هم از طریق ارائه خدماتی چون خدمات پزشكی، در كاهش تورم موثر است افزود: اینگونه اقدامات سبب می شود، تا نه تنها از تولد فرزندان معیوب جلوگیری شود بلكه تغذیه مردم نیز اصلاح شود.
این كارشناس اقتصادی در ارائه اینگونه خدمات به انواع روشهای موجود اشاره كرد و افزود: مثلا برای اصلاح و فرهنگسازی لازم برای مصرف اسفناج در بین مردم آمریكا به ساخت فیلم كارتونی اقدام شد تا به وسیله آن، علایق مردم آمریكا نسبت به اسفناج تغییر كرد.
منبع: جام جم
