تبیان، دستیار زندگی
اگر می خواهیم رشد روزافزون شیوع چاقی و دیابت نوع 2 را كاهش دهیم یا متوقف كنیم، باید عموم مردم، اطلاعات كافی درباره عادات صحیح غذایی كسب كنند...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

چراغ راهنمای انتخاب غذای سالم

اگر می ‌خواهیم رشد روزافزون شیوع چاقی و دیابت نوع 2 را كاهش دهیم یا متوقف كنیم، باید عموم مردم، اطلاعات كافی درباره عادات صحیح غذایی كسب كنند.

چراغ راهنمایی

با توجه به این كه عدم رعایت توصیه‌های غذایی باعث پیشرفت دیابت می ‌شود، تا كنون توصیه‌های غذایی شامل فهرستی از نبایدها در شبانه ‌روز بوده است كه ضمن آن، افراد باید پی‌ در پی كربوهیدرات و كالری مصرفی را محاسبه كنند. البته رعایت چنین فهرستی برای بسیاری از افراد مشكل است. به همین دلیل، معمولاً این رژیم‌ها به مدت چند هفته رعایت شده و سپس كنار گذاشته می ‌شوند.

متخصصان تغذیه، گزارشی از یك سیستم آموزشی جدید ارائه كرده‌اند كه افراد را در انتخاب‌های غذایی خود، آگاه و هدایت می ‌كند.

هرم‌های قدیمی تغذیه برای توضیح فواید سلامت گروه‌های غذایی مختلف كاربرد دارند، ولی مشخص‌ كننده اثر روش‌های طبخ غذا و فرآوری غذاها نیستند؛ برای مثال، گروه نان و غلات قسمت اساسی هرم قدیمی تغذیه صحیح است، ولی در این هرم هیچ بررسی راجع به شیوه‌های استفاده از مواد این گروه غذایی یا گروه‌های دیگر نمی ‌شود.

موارد مناسب كلی و عملی

سیستم نشانگر بر پایه چراغ راهنما، میزان تفاوت‌های غذاها را بیان می‌ كند و ما را در انتخاب غذای صحیح‌تر كمك می ‌نماید. انتخاب‌های صحیح غذایی در منطقه سبز، انتخاب‌های نادرست در منطقه قرمز، و غذاهایی كه لازم است با احتیاط مصرف شوند، در منطقه زرد قرار داده شده اند.

بیشترین تمركز این سیستم آموزشی روی میزان فیبر، نمایه ‌گلیسمی، مقدار و نوع چربی موجود در غذاهاست. همچنین این سیستم آموزشی، اثر تهیه و فرآوری غذاها را با ارائه اطلاعات در مورد شیوه‌های متنوع پختن، مشخص می‌ كند.

این مفهوم كلی در ابتدا بر اساس غذاهای هندی طراحی شده بود، ولی به راحتی قابل تعمیم به سایر دستورات غذایی نیز می ‌باشد. ما معتقدیم كه این سیستم آموزشی به راحتی در زندگی روزمره اثری كاربردی دارد.

از سال 1999 میلادی این سیستم به طور گسترده‌ در هندوستان به كار برده شد و تأثیر محسوسی در افزایش آگاهی عموم مردم، به ویژه دیابتی‌ها داشت و خیلی خوب است كه متخصصان، با توجه به این اصول، درمورد غذاهای محلی مردم خود، مطالعه كنند.

استفاده از سیستم نشانگر مثل یك چهارچوب، انتخاب‌های درست و نادرست غذایی را مشخص می ‌كند. این اتفاق امروزه باعث جذب بیش از 300000 شركت كننده در امر آموزش تغذیه شده است.

این مفهوم نشانگر، حتی برای آموزش افراد دخیل در حفظ سلامتی ما، مثل سرآشپزها هم كاربرد دارد، به ویژه اگر این دوره‌ها در هتل‌ها برگزار شود. بیشتر سرآشپزها بعد از اولین مشاهده، به درستی در سرو بعدی از این چراغ راهنما استفاده می‌ كنند. ایشان به راحتی این سیستم را درك كرده و به كار می ‌برند.

طبق بررسی انجام شده 75 تا 80 درصد افراد، طی مدت 5 دقیقه آموزش و معرفی سیستم نشانگر، پرچم‌های رنگی را به درستی در جای خود قرار دادند.

این سیستم چگونه عمل می‌كند؟

برای درك بهتر مفهوم چراغ راهنمای غذایی، گروه‌های غذایی طبقه‌‌بندی شده در این سیستم را بیان می‌ كنیم:

غلات

نانی كه از آرد گندم سبوس‌دار تهیه می ‌شود در قسمت سبز، نانی كه از آرد سفید تهیه می‌ شود در قسمت زرد و به همین ترتیب، نان‌هایی مثل بیسكویت‌ها و كیك‌ها و ... كه در تهیه آنها چربی‌های اشباع مثل كره یا روغن به كار رفته، در قسمت قرمز قرار دارند.

در مورد برنج و بقیه غلات نیز به همین ترتیب عمل می‌ شود:

برنج قهوه‌ای و دودی در قسمت سبز، برنج سفید در قسمت زرد و برنج سرخ شده در قسمت قرمز قرار می‌ گیرد.

جدول برخی گروه‌های غذایی بر مبنای سیستم نشانگر (چراغ راهنما)

غلات و حبوبات:

گروه غذایی قسمت سبز (انتخاب صحیح)

قسمت زرد

(انتخاب با احتیاط)

قسمت قرمز

(انتخاب نادرست)

غلات و نان سبوس‌دارنان تهیه شده از آرد سفیدنان‌های حاوی چربی‌های اشباع، كره یا روغن، مثل انواع بیسكویت، كیك و ...

حبوبات بخارپزحبوبات سرخ شده در مقدار كمی روغنحبوبات سرخ شده در کره

انواع حبوبات مثل نخود و لوبیای بخارپز یا سرخ شده در مقدار كمی روغن، در قسمت سبز و زرد و آنهایی كه در كره سرخ شده باشند، در قسمت قرمز هستند.

سبزیجات:

گروه غذایی قسمت سبز (انتخاب صحیح)

قسمت زرد

(انتخاب با احتیاط)

قسمت قرمز

(انتخاب نادرست)

اكثر سبزی‌ها (مثل كدوی آب پز یا بخارپز)سبزی‌هایی كه خیلی کم سرخ شده باشندسبزی‌هایی كه زیاد سرخ شده باشند یا در آن‌ها انواع سس به كار رفته باشد (مثل كدوی سرخ شده)

اكثر سبزیجات در قسمت سبز هستند، اما اگر شیوه پخت آنها سرخ كردن زیاد یا استفاده از انواع سس‌ باشد، در قسمت قرمز قرار می‌ گیرند. برای مثال كدوی پخته در قسمت سبز است، ولی وقتی سرخ شود، در قسمت قرمز قرار می ‌گیرد.

میوه‌ها:

گروه غذایی قسمت سبز (انتخاب صحیح)

قسمت زرد

(انتخاب با احتیاط)

قسمت قرمز

(انتخاب نادرست)

اكثر میوه‌هاآب ‌میوه‌های غیر قندی (چون فاقد فیبر هستند)آب ‌میوه‌های مصنوعی

گوشت ها:

گروه غذایی قسمت سبز (انتخاب صحیح)

قسمت زرد

(انتخاب با احتیاط)

قسمت قرمز

(انتخاب نادرست)

گوشت مرغ و ماهی كبابی، بریان و بخارپز، سفیده تخم‌مرغگوشت‌های قرمز، سوسیس، همبرگر و زرده تخم‌مرغ

مرغ و ماهی كبابی، بریان و بخارپز و همچنین سفیده تخم‌مرغ، در قسمت سبز، ولی مرغ سوخاری، ماهی سرخ شده و گوشت‌های قرمز ، سوسیس ، همبرگر و زرده تخم‌مرغ در قسمت قرمز قرار می ‌گیرند، زیرا حاوی چربی اشباع ‌هستند.

لبنیات:

گروه غذایی قسمت سبز (انتخاب صحیح)

قسمت زرد

(انتخاب با احتیاط)

قسمت قرمز

(انتخاب نادرست)

شیر و لبنیات كم‌چرب و تمامی فرآورده‌های حاصل از آنشیر پرچرب

چربی‌ها:

گروه غذایی قسمت سبز (انتخاب صحیح)

قسمت زرد

(انتخاب با احتیاط)

قسمت قرمز

(انتخاب نادرست)

روغن زیتون، روغن دانه‌های گیاهی مثل روغن ذرت و روغن كنجدچربی‌هاكره و روغن‌های هیدروژنه مثل مارگارین و روغن نباتی جامد

چربی‌ها باید در مقادیر محدود مصرف شوند. كره و روغن‌های هیدروژنه مثل مارگارین در قسمت قرمز قرار دارند. روغن زیتون، روغن دانه‌های گیاهی مثل روغن ذرت و روغن كنجد، انتخاب‌های سالم‌تری هستند كه در قسمت سبز قرار می گیرند.

انتخابی آگاهانه

این سیستم نشانگر یا به عبارتی، چراغ راهنما، یك سیستم كاربردی راحت و مطمئن برای همه اقشار جامعه است و در همه جوامع قابل اجرا و درك می ‌باشد. علاوه بر این، به راحتی سطوح مثبت و منفی غذاها را مشخص می‌ كند و برای كاربران، امكان انتخاب آگاهانه و صحیح غذای خود را فراهم می ‌سازد.

Kavita kapur and Anil kapur

مترجم: مهندس مریم رجب

*مطالب مرتبط:

معرفی هرم غذایی

گوشت ها

چربی ها

لبنیات

غلات وحبوبات

سبزی ها

میوه ها

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.