انجامش به این همه آثار شوم نمی ارزد!

«گناه» عملی است كه با اراده و رضایت الهی در تضاد بوده ، با ایجاد نوعی " تاریكی" معنوی در نفس انسان، آدمى را از خدای متعال كه "نور" آسمانها و زمین است، دور مى‏سازد و به عبارت دیگر، موجب بازماندن وى از كمال و قرب به خدا مى‏گردد.

یكی از قوانین عامّ عالم طبیعت قانون علّت و معلول یا اثر و مؤثر و یا به عبارت دیگر قانون كُنش و واكُنش است. و این قانون به معنای این است كه هر پدیده‌ای در عالم علّتی دارد و امكان ندارد چیزی بدون علّت و بدون مأثر آفریده شده باشد و تمام اتّفاقاتی كه در جهان افتاده و می‌افتد از قانون فوق مستثنی نیست و آثار معاصی و توبه هم در حیطه این قانون طبیعی قرار می‌گیرد. یعنی توبه و معصیت هم باید آثار و تبعاتی داشته باشد و این آثار گاهی در دنیا ظاهر می‌شود و گاهی در آخرت.

اهمیت تبعات گناه:

شكی نیست كه هر كار خلافی در فرد و از طریق وی در وضع جامعه، اثر می‌گذارد و در نتیجه موجب فساد در وضع جامعه می‌شود. كارهای خلاف و گناه و قانون شكنی و ایجاد بی‌بند و باری و ناهنجاری در جامعه همانند یك غذای آلوده و ناسالم است. خوردن غذای مسموم چه بخواهیم و چه نخواهیم، در سلامت بدن تأثیر می‌گذارد و انسان ناخواسته گرفتار ناراحتی‌های آن می‌گردد. گناه نیز چنین است، مثلاً دروغ سلب اعتماد می‌كند و بی‌اعتمادی در جامعه به وجود می‌آورد. خیانت در امانت روابط اجتماعی را بر هم می‌زند، ظلم همیشه منشأ بیدادگری و ظلم دیگر می‌شود. بالاخره هر كار خلاف بزرگ یا كوچك، عكس العمل نامطلوبی در جامعه ایجاد می‌كند. ولی از روایات چنین استفاده می‌شود كه بسیاری از گناهان علاوه بر این آثار، یك سلسله آثار شوم با خود همراه می‌آورند كه ارتباطش با آثار مذكور از نظر ظاهر ناشناخته است مثلاً در روایات آمده است: قطع رحم عمر را كوتاه می‌كند، خوردن مال حرام قلب را تاریك می‌كند، و در روایتی از امام صادق (علیه السّلام) آمده است که: آنها كه به وسیله گناه از دنیا می‌روند بیش از كسانی ‌اند كه به مرگ طبیعی می‌میرند. (مكارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 16، ص 456 ـ 457)
به هر حال معصیت هر چه که باشد آثار و تبعاتی دارد. که در این نوشتار به برخی از آنها می پردازیم:

آثار گناه و معصیت:

گناه و معصیت اثرات زیانباری بر روح و روان  و زندگی دنیوی و اخروی انسان دارد كه به نمونه‌هایی از آن اشاره می‌شود.
1. گناه چشم و قلب را كور می‌كند: كارهای خلاف و گناه، آثار زیان‌بخشی روی قوای احساس و تشخیص و درك انسان می‌گذارد و كم‌كم آنها را از كار می‌اندازد و سلامت فكر را تدریجاً از او می‌گیرد. هر قدر در این راه فراتر رود، پرده‌های غفلت و بی‌خبری بر دل و چشم و گوش او محكمتر می‌شود؛ سرانجام كارش به جایی می‌رسد كه چشم دارد و گوئی نمی‌بیند، گوش دارد و گوئی نمی‌شنود و دریچة روح او به روی همة حقایق بسته می‌شود و حس تشخیص و قدرت تمییز كه بر قدرت الهی است از آنها گرفته می‌شود و بر قلب آنان مهر زده می‌شود.
2. باعث محروم شدن از روزی و رزق: یكی از مضرات گناه و آثار آن، حبس كردن و محروم كردن انسان از روزی خداوند است. گناهان در زندگی ما انسانها اثرات منفی زیادی به جای می‌گذارد. بسیارند كسانی كه برای زیاد كردن روزی و به دست آوردن پول و ثروت به گناه آلوده می‌شوند و یا كسب و كارشان را آمیخته به گناه و حرام می‌كنند و در آخر الامر به فقر مبتلا می‌شوند. 
3. زایل كننده ایمان: گناه اعمال انسان را نابود می‌كند و عاقبت او را گرفتار قهر آتش می‌سازد. 
4. تباهی دل: گناه، دل را ویران می‌كند، دلی كه حرم و خانه خداست؛ دلی كه تنها مجرای ارتباط مستقیم با حضرت حق است؛ دلی كه كانون معنویت و پایگاه رشد و تقویت ایمان انسان است. گناه آن را نابود و قوای معنوی را تضعیف و ریشه‌های درخت ایمان را می‌سوزاند. امام باقر ـ علیه السّلام ـ می‌فرمایند: هیچ بندة مؤمنی نیست مگر این كه در قلبش نقطه سفیدی است. پس هرگاه گناهی را مرتكب شود، نقطه سیاهی در قلبش نمودار می‌گردد و باعث تباهی دل می‌شود» (كلینی، اصول كافی، ج 2، ص 273)
5. سلب لذت عبادت: یكی از زیانهای گناه، این است كه انسان از لذت مناجات با خداوند،‌ محروم می‌شود. محروم شدن از مناجات خداوند، بلایی است كه به واسطة گناهان دامنگیر انسان می‌شود.

6. باعث زندانی شدن در قیامت: یكی دیگر از تبعات گناه این است كه باعث حبس انسان در قیامت می‌شود. بعضی از انسانها مرتكب گناه می‌شوند و كسی هم آنها را نمی‌بیند و آنها خیال می‌كنند كه راحتند و تا به حال گرفتار قانون و عدالت نیامده‌اند و به خاطر این خوشحال و گاهی احساس غرور می‌كنند. غافل از این كه خداوند شاهد و ناظر افعال و اعمالشان است و در قیامت، همین شاهد، حاكم هم خواهد بود. و شاید انسان در دنیا صد سال گناه كند، ولی یكبار هم حبس نشود، امّا در قیامت به خاطر یك گناه گاهی انسان صد سال حبس می‌شود. 
7. محروم شدن از نماز شب: یكی دیگر از آثار گناه و زیانهای آن، محروم شدن از نماز شب است. نماز شب با آن همه فضیلتش، از كف می‌رود. گناهان مانع انجام این عبادت سترگ و سراسر اخلاص و عاشقی می‌شوند.

و اما راه نجات:

اعمال خیر و عبادات و تقوای واقعی، به همراه توبه، گناهان و آلودگی‌های گذشته انسان را پاك می كند. و توبه یعنی خداوند دیگر بنده باتقوایش را به خاطر گناهان گذشته‌اش، مجازات نمی‌كند «وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ» (انفال/ 29) خدا صاحب فضل بزرگ است و قرآن ما را توجه می‌دهد كه اگر ایمان ما ایمان واقعی و حقیقی باشد، مشمول عنایت الهی خواهیم شد. (مطهری، مرتضی، آشنایی با قرآن، (سوره انفال و توبه) ج 3، ص 23) بنابراین كفاره گناهان یعنی از بین بردن و پوشاندن گناه؛ که به وسیله تقوا و کارهای نیک عبادات و توبه حاصل می شود. قابل توجه است در کنار این ها اگر انسان مؤمن نتوان به طور کامل به این مهم دست یابد، خداوند متعال به وسیله برخی ابتلاهای دنیوی و رنج و مشکلات و بلاها، گناهان بندگانی را که دوست دارد از بین می برد.