تبیان، دستیار زندگی
نگر با شروع جنگ تحمیلی فرهنگیان و دانش‌آموزان در عرصه جنگ حضور یافتند. در سال 1360 ستادی در وزارت آموزش و پرورش به نام ستاد مرکزی پشتیبانی امور جنگ تشکیل گردید و پس از مدتی با عنوان «معاونت امور جنگ وزارت آموزش و پر...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

از کلاس تا سنگر


با شروع جنگ تحمیلی فرهنگیان و دانش‌آموزان در عرصه جنگ حضور یافتند. در سال 1360 ستادی در وزارت آموزش و پرورش به نام ستاد مرکزی پشتیبانی امور جنگ تشکیل گردید و پس از مدتی با عنوان «معاونت امور جنگ وزارت آموزش و پرورش» تحت نظارت وزیر و با زیرمجموعه‌های زیر فعالیت خود را ادامه داد:

1- ستاد مرکزی امور پشتیبانی جنگ (مستقر در حوزه ستادی)

2- ستاد امداد و پشتیبانی جنگ ادارات کل آموزش و پرورش (مستقر در تمامی مراکز استان‌های کشور)

3- ستاد امداد و پشتیبانی جنگ ادارات آموزش و پرورش (مستقر در شهرستان‌ها / مناطق کشور).

ستاد مرکزی امداد و پشتیبانی جنگ که مقرآن در تهران و در حوزه ستادی بود، به شش معاونت تقسیم می‌شد: معاونت امور آموزش مجتمع‌های آموزشی رزمندگان، معاونت امور مالی، اداری، معاونت امور تحقیقاتی، پژوهشی رزمندگان، معاونت امداد و تامین تجهیزات، معاونت پشتیبانی رزمی، فرهنگی و تبلیغات، معاونت امور قرارگاه و مجتمع‌های آموزشی مستقر در جبهه‌ها.

فعالیت ستاد امداد و پشتیبانی جنگ مستقر در مراکز استان‌ها نیز ساختاری همانند ستاد مرکزی امداد و پشتیبانی جنگ در مراکز را داشت.

ستادهای متشکل در شهرستان‌ها و مناطق محوله از سوی ستاد امداد و پشتیبانی جنگ استان‌ها اداره می‌شدند. قرارگاه خاتم‌الانبیا، مرکز فرماندهی معاونت امور قرارگاه‌ها و مجتمع آموزشی مستقر در جبهه‌ها بود و در سه قرارگاه تحت پوشش یعنی قرارگاه کربلا، نجف و حمزه سید‌الشهداء نیز امور مربوط به مجتمع‌های آموزشی مستقر در یگان‌های رزمی تابعه صورت می‌‌پذیرفت.

مطابق آمار موجود، در طول دوران دفاع مقدس، حدود 550 هزاز نفر از دانش‌آموزان، 92883 نفر از ملعمان و 18300 تن از دانشجویان مراکز تربیت معلم به جبهه‌های نبرد حق علیه باطل اعزام شدند. آنان همانند سایر رزمندگان در عملیات شرکت می‌کردند و در فعالیت‌های رزمی، قلم به ‌دست گرفته و در سنگر رزم، کلاس درس برگزار می‌کردند تا از تحصیل باز نمانند. در این میان تعداد 36هزار دانش‌آموز به شهادت رسیدند و 2هزار و 850نفر جانباز و 2هزار و 433نفر آزاده و تعداد 3هزار و 785نفر از کادر آموزشی و یا اداری آموزش و پرورش نیز شهید شدند.

پشتیبانی آموزشی رزمندگان دانش‌آموز یکی دیگر از فعالیت‌های آموزش و پرورش به‌حساب می‌آمد. آموزش در چهار ترم بهار، تابستان، پاییز و زمستان انجام می‌گرفت و یک رزمنده مجاز بود نیمی از مواد درسی هر پایه تحصیلی را امتحان دهد. معمولاً نیاز هر مجتمع از لحاظ آموزگار و یا دبیر از استان پشتیبانی کننده یگان مربوطه و یا استان‌های همجوار تامین می‌شد. هم‌چنین مجتمع‌های آموزشی رزمندگان در پشت جبهه‌ها به همت وزارت آموزش و پرورش تشکیل می‌شد. سیستم تدریس در این مجتمع‌ها نیز همان روش چهار ترمی بود، با این تفاوت که رزمندگان می‌توانستند همه دروس را در هر ترم امتحان دهند.

مجتمع‌های آموزشی پشت جبهه به دو نوع روزانه و شبانه روزی دایر بود.

در برخی از استان‌های کشور که تعدادی جانباز قطع بخاعی در بیمارستان بستری بودند، محل ویژه‌ای برای رفع مشکل درسی رزمندگان در اختیار آموزش و پرورش قرار داشت که دبیران در آنجا تدریس می‌کردند. طی دوران دفاع مقدس بیش از 66 واحد بزرگ آموزشی در جبهه‌ها و 186 مجتمع آموزشی در پشت جبهه‌ها تشکیل شده بود. مجتمع‌های آموزشی جبهه بعد از پایان جنگ تعطیل شدند و در سال 1369به مدارس ایثارگران تغییر نام دادند. این مدارس اکنون با سیستم آموزشی جدید و گسترش خدمات آموزشی مانند طرح تقویت بنیه علمی دانش‌آموزان ایثارگر به ارائه خدمات به ایثارگران و خانواده درجه اول آنان می‌پردازند.

از دیگر فعالیت‌های مرتبط با جنگ و پشتیبانی، احداث پناهگاه در درون شهرهای مختلف و از جمله شهر بزرگ تهران، به منظور حفظ و حراست جان مردم و بالاخص دانش‌آموزان در طی دوران جنگ بود. مطابق آمار موجود تنها در شهر تهران تعداد 723 پناهگاه در سطح ادارات بیست‌گانه آموزش و پرورش احداث گردید، فرهنگیان کشور در طول 8 سال دفاع مقدس علاوه بر حضور در جبهه‌های نبرد، با کمک‌های نقدی و جنسی برای تقویت روحیه رزمندگان و پشتیبانی مالی آنان کمک‌های فراوانی کردند.

منبع:روزنامه یادهای سبز