واکسن ویروس بی حجابی در خانه و خانواده

تهاجم لشکر عروسکهای غربی به حجاب و عفاف

خانواده از نگاه جامعه شناسان، نخستین و مهم ترین نهاد اجتماعی به حساب می آید. در این نهاد کوچک به واسطه چگونگی تعامل و ارتباط اعضای خانواده با یکدیگر پایه های شخصیتی و الگوهای رفتاری افراد شکل گرفته می شود، به همین دلیل است که تشکیل خانواده در نگاه اسلام از اهمیت و جایگاه ممتازی برخوردار است.

خانواده مهمترین جایی است که در آن باورها و اعتقادات دینی، ارزش های اخلاقی و هنجارهای اجتماعی از نسلی به نسل دیگر انتقال داده می شود. اعضا و فرزندان خانواده در این جامعه کوچک چگونگی معاشرت و روابط اجتماعی با دیگران را آموزش می بینند. [1]
از جمله موضوعات و مسائلی که فرزندان خانواده در این نهاد بسیار مهم می آموزند، نوع و شیوه پوشش است. نوع گرایش و تمایل فرزندان پسر و دختر، به انواع پوشش در جامعه متأثر از نوع عملکرد  تربیتی است که والدین به آنان ارائه و آموزش داده اند. در این نوشتار سعی داریم تأثیر والدین را بر نوع پوشش فرزندان مورد ارزیابی و دقت قراردهیم.

والدین اولین الگوی مناسب برای فرزندان

با اندکی دقت و توجه در خصوص شاخص های تأثیر گذار در نوع عملکرد و تربیت افراد به خوبی می توان نقش روشن والدین را مشاهده کرد. هر انسانی در بدو تولد و تا زمانی که به استقلال فکری و اجتماعی می رسد در محیطی به نام خانواده رشد می یابد.
وجود فرزندان در چنین محیطی به علت انواع نیازهای مادی و معنوی که در محیط خانواده به آن پاسخ داده می شود، خود را وابسته به خانواده والدین می بیند در این بین نوع عملکرد منفی و یا مثبت والدین، تأثیر مستقیمی در نوع عملکرد سایر اعضاء بر جای می گذارد؛ کما اینکه در روایت نقل شده است: «مَا مِنْ مَوْلُودٍ یُولَدُ إِلَّا عَلَى الْفِطْرَةِ فَأَبَوَاهُ اللَّذَانِ یُهَوِّدَانِهِ وَ یُنَصِّرَانِهِ وَ یُمَجِّسَانِه ؛ [2] همه فرزندان با فطرتی پاک و الهی به دنیا می آیند، اما والدین اند که آنها را یهودی، مسیحی، و یا مجوسی می کنند».
در واقع والدین به واسطه تعهد و یا عدم تعهدشان به آموزه های اخلاقی و اسلامی می توانند زمینه انحراف و یا هدایت فرزندان خود را فراهم نمایند. از این رو مادری که در زندگی فردی و اجتماعی خود هیچ گونه تعهد و  التزامی نسبت به پوشش اسلامی ندارد، وظیفه و مسئولیتی در این خصوص نسبت به فرزندان بر عهده خود نمی بیند.
در واقع با این کار خود علاوه بر خیانت کردن به فرزندان خود ایشان را از زمینه های تربیت اسلامی و متعهدانه نسبت به حجاب و عفاف محروم ساخته است، از طرفی والدینی که در این زمینه بر اساس آموزه های قرآنی خود را مسئول می ببینند، هدیه بزرگی به فرزندان خود ارزانی داشته اند. «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِیكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ؛ [سوره التحریم، آیه 6] ای کسانی که ایمان آورده اید، خود و خانواده خود را از آتشی که هیزم آن مردم و سنگها هستند نگه دارید». فرزندان در محیط خانواده به واسطه ارتباط عاطفی و معنوی شدیدی که نسبت به والدین خود دارند، ایشان را بهترین الگو می بینند، از این رو چه بسا در سنین خاصی بدون هیچ تفکری در معرض انتخابی قرار گیرند که والدینشان نقش مهمی در آن ایفا نموده اند.

آموزش مهارت حجاب و عفاف در سن ابتدایی

همه ما انسان ها در تمام  سنین، بخصوص در سنین ابتدایی خود نیازمند تربیت و مهارت آموزی هستیم. مهارت ارتباط اجتماعی و پوشش مناسب در تعامل و ارتباط با دیگران از جمله مهارت های مهمی است که باید به گونه ای علمی و بدور هر گونه شتابزدگی آن را به فرزندان آموزش داد.
مهارت داشتن حیا در منزل یکی از موضوعاتی است که در قرآن کریم نیز به نوعی زیبا در ِآیات متعددی بیان شده است. فرزندان باید بیاموزند که در مقابل چه کسانی حجاب را رعایت نمایند. آیات و روایات متعددی به این موضوع پاسخ داده است، و بی توجهی به مهارت آموزی در سنین ابتدایی موجب بی توجهی فرزندان در سنین بالاتر خواهد شد. البته این مطلب به معنای استفاده از اهرم فشار و اجبار در سن کودکی نیست، بلکه در این سن پذیرش کودکان بسیار راحتر اتفاق می افتد، کما این که امام علی(علیه السلام) در خصوص تربیت فرزند خود این چنین می فرماید: «فَبَادَرْتُكَ بِالْأَدَبِ قَبْلَ أَنْ یَقْسُوَ قَلْبُكَ وَ یَشْتَغِلَ لُبُّكَ؛ [3] بنابراین پیش از آنكه دلت سخت شود، و مغزت گرفتار گردد اقدام به ادب آموزى تو كردم».

پرهیز از اجبار و تساهل و تسامح در تربیت

نکته بسیار مهمی که والدین در مسیر تربیت دینی فرزندان باید به آن توجه خاص داشته باشند، پرهیز از هرگونه افراط و تفریط است. همان طور که در ابتدا نیز بیان شد سستی و تفریط والدین در امر تربیت دینی فرزند، بخصوص در موضوع حجاب و عفاف موجب تقویت روحیه تساهل و تسامح در فرزندان می شود.
در واقع با بی تفاوتی والدین به مقوله حجاب برای فرزندان این چنین تداعی می شود که پایبندی به حجاب امری لازم و ضروری نیست. در طرف مقابل افراط والدین بخصوص در سنین پیش از بلوغ موجب دلزدگی و یا تنفر فرزندان به مقوله حجاب می شود، تربیت فرزندانی صالح و پایبند به اصول اخلاقی، نیازمند طرح و برنامه هدفمند است.
در واقع والدین می بایست بدون ایجاد فشار روانی و فیزیکی فرزندان به مشتاق رعایت حجاب و عفاف نمایند، چه بسیار فرزندانی که به خاطر فشارهای افراطی والدین نتوانستند زیبایی حجاب و عفاف را درک نمایند. امام موسی بن جعفر (علیه السلام) در مقام پاسخ به چگونگی رفتار با کودک فرمود: «لا تَضْرِبْهُ، وَ اهْجُرْهُ ... وَ لا تُطِلْ؛ [4] کودک را نزن، بلکه با او قهر کن ... ولی قهرت طولانی نشود».

استفاده از اهرم های حمایتی و تشویقی

یکی از شاخص های بسیار تأثیر گذار در مقوله تربیت دینی فرزندان، استفاده از اهرم تشویق و حمایت است. در فرهنگ اسلامی نیز روایات فراوانی وجود داردکه والدین را به بهره مندی از این مؤلفه ارزشمند تشویق نموده است،کما اینکه از امام صادق (علیه السلام) این چنین نقل شده است: «انَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ لَیَرْحَمُ الرَّجُلَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ؛ [5] خداوند عزّوجلّ هر آینه بر مرد رحم مى كند به خاطر شدت محبتش بر فرزندانى كه دارد».
فرزندان بسیار دوست دارند که مورد تشویق و حمایت والدین باشند، وقتی پدر و مادر در خانه برای حجاب دختران خود در مقابل نامحرم ارزش و احترام قائل باشند و در مقابل رعایت این فرمان دینی ایشان را مورد مهر و محبت و تشویق قرار دهند، برای این چنین فرزندانی رعایت حجاب ارزشمند و زیبا جلوه می نماید، از طرفی بی تفاوتی و عدم حمایت و تشویق والدین در این خصوص موجبات دلسردی و بی تفاوتی را در وجود فرزندان تقویت می نماید. امام علی (علیه السلام) در نامه ارزشمند خود به مالک اشتر اهرم تشویق را یکی از عوامل تحریک برانگیز به سوی خوبی ها برمی شمارند: «وَ واصِلْ فی حُسْنِ الثَّناءِ عَلَیهِم وَ تَعْدیدِ ما أَبْلی ذَوُو الْبَلاءِ مِنْهُم فَإِنَّ کَثْرَةَ الذِّکْرِ لِحُسْنِ أَفْعالِهِم تَهُزُّ الشُّجاعَ وَ تُحَرِّضُ النّاکِلَ إِنْ شاءَ اللَّهُ؛ [6] و همواره از آنان (به عنوان تشویق) ستایش کن و کارهای مهمی که انجام داده اند بر شمار، زیرا یادآوری کارهای ارزشمند آنان، شجاعان را (به سمت تلاش بیشتر) بر می انگیزاند، و ترسوها را به تلاش وا می دارد».

سخن آخر:

علاوه بر مطالب یاد شده سزاوار است که توجه ویژه ای نیز به عناصر مخرب و ضد تربیت دینی همچون لشکر عروسک های ضد دینی که با شکل و شمایل غربی، پیام آور برهنگی و بی حجابی به کودکان هستند نیز صورت گیرد، وجود ماهواره در منزل و بی توجهی به تبلیغات مسمومی که اثرات شوم خود را در فرزندان بر جای می گذارد نیز نباید مورد غفلت و فراموشی قرار گیرد.
پی نوشت ها:
[1].  احمد حسین شریفی، همیشه بهار،(اخلاق و سبک زندگی اسلامی): ص 236.
[2].  من لا یحضره الفقیه: ج 2، ص49، ح1668.
[3].  نهج البلاغة (للصبحی صالح): ص393.
[4]. بحارالانوار: ج 23، ص 114.
[5]. ، مكارم الأخلاق(طبرسى): ص219.
[6].  نهج البلاغة (للصبحی صالح): ص 434.