تبیان، دستیار زندگی
محمد بنی جواد ، سالهاست که به نقاشی روی شیشه مشغول است ، او که در هنگام خلق نقوش بر روی آثارش، طرح هایی انتزاعی را از جهان خیال بر روی شیشه می آفریند ، به توصیف هنر نقاشی روی شیشه می پردازد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

هنری که اعصاب را تقویت می کند

محمد بنی جواد ، سالهاست که به نقاشی روی شیشه مشغول است ، او که در هنگام خلق نقوش بر روی آثارش، طرح هایی انتزاعی را از جهان خیال بر روی شیشه می آفریند ، به توصیف هنر نقاشی روی شیشه می پردازد.

فرآوری: سمیه فروغی، بخش هنری تبیان
نقاشی روی شیشه

اگر با کسی جر و بحث کرده باشید و سرگرم این هنر شوید، هر اتفاقی که چند لحظه قبل درگیرش بودید را فراموش می کنید.. چون غرق هنر نقاشی روی شیشه می شوید.
تزئین ظروف شیشه ای با رنگ و نقاشی هنری است كه قرن ها در میان ملل مختلف محبوبیت داشته است وآثار متعدد ومتنوعی ازاین هنررا می توان درموزه های نقاط مختلف جهان یافت. گذشته از ظروف شیشه ای شكیل با نقاشی های حرفه ای و یا كنده كاری های پیچیده و ظریف كه ازگذشته های دور تاحال توسط هنرمندا ن چیره دست در این رشته آفریده شده گاه ایجاد طرح ها و حتی خطوط ساده رنگی نیز می توانند ظروف شیشه ای بسیار ساده رابه ظروفی زیبا وچشمگیر تبدیل كنند.
در ایران نیز هنرمندانی با شوق فراوان به نقاشی روی شیشه می پردازند ، از جمله «محمدبنیجواد» که از همان ابتدا نقاشی روی شیشه را با علاقه فراوان  آموخته و انجام می دهد،  وی با آزمون و خطا نقاشی روی شیشه را یاد می گیرد، تا جاییکه نشان درجه سه هنری به او می دهند. او حالا 22 سال است که این کار را انجام و به دیگران آموزش می دهد.

طرح هایی که روی شیشه پیاده می کنم همه انتزاعی هستند. هنگامی که هنرجویان قلم مو را دست شان می گیرند، به آنها می گویم هرچه در ذهن تان می گذرد را روی شیشه اجرا کنید و سپس طرح ها را به آنها آموزش می دهم. آنها با این روش گاهی اوقات طرح هایی اجرا می کنند که خودم هم شگفت زده می شوم.

این هنرمند درباره اینکه چطور این کار را آموخته بیان می کند: زمانی که بچه بودم، خیلی از نقاشی و کارهای هنری استقبال می کردم، آن زمان که با دوران جنگ ایران و عراق هم مصادف شده بود، برادرم کارگاه بسته بندی بلور و شیشه داشت. شخصی در کارگاه ما نقاشی روی شیشه هم انجام می داد که با استقبال خوبی هم مواجه شده بود. هربار که من بیکار می شدم، کنار او می ایستادم تا شاید بتوانم چیزهایی یاد بگیرم. او هم با اینکه می دانست من خیلی به این کار علاقه دارم، اما هیچ وقت درباره کارش توضیح نمی داد و می ترسید که این کار را یاد بگیرم.
او ادامه می دهد: شخصی که در کارگاه برادرم این کار را انجام می داد، بعد از مدتی کارش را رها کرد و رفت، بعد از آن خودم یک قلم مو خریدم و آنقدر آزمون و خطا کردم تا بالاخره کار را یاد گرفتم، بعدها طرح های جدید را امتحان کردم.
« بنی جواد» درباره مواد اولیه نقاشی روی شیشه می گوید: در زمان قدیم همه از رنگ طلا استفاده می کردند، اما چون در حال حاضر قیمت رنگ طلا بسیار گران و حدود 33 میلیون تومان است و صرفه اقتصادی ندارد، بیشتر از رنگ های پودری استفاده می کنند. هنگامی که از رنگ طلا روی کار لاجورد استفاده می شود چیزی مشخص نیست، کار حتما باید داخل کوره برود تا خودش را نشان دهد.
این هنرمند اضافه می کند: طرح هایی که روی شیشه پیاده می کنم همه انتزاعی هستند. هنگامی که هنرجویان قلم مو را دست شان می گیرند، به آنها می گویم هرچه در ذهن تان می گذرد را روی شیشه اجرا کنید و سپس طرح ها را به آنها آموزش می دهم. آنها با این روش گاهی اوقات طرح هایی اجرا می کنند که خودم هم شگفت زده می شوم.

او می افزاید: بیشتر هنرجویان من بعد از اینکه کار را یاد گرفته اند، مشغول به کار شده و تعداد کمی از آنها به هوای دریافت وام این کار را یاد گرفته اند. کمی پیش تر برای هنرجویان کارت شناسایی و مشاغل صادر می شد و به آنها وام هم می دادند، اما حالا شرایط کمی دشوار شده است. ما بعد از آنکه هنرجو دوره آموزش اش را گذراند، به فنی حرفه ای و سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی معرفی می کنیم. ازطرفی من با فرهنگسراها و سرای محله ها کار می کنم و به هنرجوهای متقاضی در آنجا هم آموزش می دهم.
بنی جواد برای نقاشی هایش روی چراغ های لاله عباسی و ساخت رنگ فیروز ه ای نشان اصالت دریافت کرده است.

نقاشی روی شیشه

این هنرمند درباره دغدغه های کاری اش بیان می کند: ما از نظر مادی حمایت نمی شویم. ما کارهایمان را تنها در نمایشگاه ها می فروشیم. برای مثال در نمایشگاه 20 خرداد بود که با یک سفارش دهنده لبنانی آشنا شدم و همین آشنایی منجر به ارسال یک سری کار به این کشور شد. اما تعداد نمایشگاه هایی که برگزار می شود کافی نیست و نمی توان هرسال برای برپایی یک نمایشگاه صبر کرد. هر نمایشگاهی که می روم تمام کارهایم فروش می رود و به جز نمایشگاه ها، فروش آن چنانی ندارم.
بنی جواد می گوید: تا آنجا که بتوانم در همه نمایشگاه ها شرکت می کنم. حداقل در طول سال ممکن است 6 نمایشگاه شرکت کنم، چون این نمایشگاه ها موجب می شود که من با مشتری های ثابت آشنا شوم و آنها برای خرید به من مراجعه کنند، اگر این کار را نکنم که اصلا نمی توان زندگی کرد. تنها با شرکت در نمایشگاه است که می توانم روزگار بگذرانیم.
او همچنین اضافه می کند: چون کارگاه ام کوچک است، نمی توانم تعداد زیادی هنرجو بپذیرم. به دلیل کمبود فضا، کوره های مربوط به حرارت شیشه را در پارکینگ خانه ام گذاشتم و هر کاری که اینجا نقاشی می شود را برای حرارت دادن به خانه می برم.
به گفته بنی جواد، 50 درصد شیشه هایی که روی آن نقاشی می کند ایرانی و 50 درصد دیگر تُرک هستند. بیشترین فروش اش در داخل و خارج از ایران هم مربوط به تُنگ و استکان های کوچک است.
این هنرمند کارهایش را به کشورهای لبنان، کانادا و نیجریه صادر می کرده است و مشتری هایش را از دل همین نمایشگاه ها پیدا کرده است. او بسته بندی هایش را هم خودش انجام می دهد و یکبارهم به خاطره بسته بندی هایی که داشته از او تقدیر کرده اند.
او درباره بیمه کالاهایش برای ارسال به مشتری ها بیان می کند: ما با بیمه محصولات برای ارسال مشکلی نداریم و اگر مشتری بخواهد این کار را برایش انجام می دهیم، برخی از مشتری ها هم خودشان محصولات را بیمه می کنند اما بیشتر برای آنکه هزینه کمتری صرف کنند این کار را انجام نمی دهند.
او درباره استفاده از چهره شاه عباسی روی شیشه ها بیان می کند: برای کارهایی که به خارج از ایران می فرستیم از چهره های شاه عباسی روی شیشه استفاده نمی کنیم. من تا چند سال پیش اصلا از چهره شاه عباسی استفاده نمی کردم اما بسیاری از مشتریان متقاضی آن بودند و می پرسیدند چرا طرح شاه عباسی ندارید؟ به خاطر بازار این عکس را هم اضافه کردم. مشتری ها فکر می کنند وقتی چهره شاه عباسی روی کارها چسبانده شود آن کار خیلی سنتی تر می شود و طرح بته جقه را فانتزی می دانند در حالی که طرح بته جقه سنتی تر است.
بنی جواد می گوید: این روزها از چهره شاه عباسی به شکل چاپی روی کارها استفاده می کنند چون ارزانتر است اما اگر بخواهیم روی هر کاری، آن را نقاشی کنیم کلی زمان می برد و همه ی آنها یک شکل نمی شود، از طرفی قدرت خرید مردم پایین آمده، رقابت هم زیاد شده بنابراین ما هم باید متناسب با سلیقه مردم پیش برویم.


منابع :
- ایسنا
- بیتوته