مصر گهواره ای برای داعش
این روزها مصر علاوه بر مشکلاتی که از زمان براندازی رژیم دیکتاتوری «حسنی مبارک» در پی انقلاب 25 ژانویه سال 2011 میلادی این کشور با آن مواجه بود و در هرج و مرج سیاسی و رکود اقتصادی و اعتراض‌های مستمر مردمی نمود پیدا می‌کرد، با معضل دیگری به نام «صحرای سینا و فعالیت داعش در آن» مواجه است.
اواخر مرداد ماه سال گذشته بود که گروه تروریستی تکفیری «داعش» پس از حمله به یک ایست بازرسی ارتش مصر در منطقه «الغربیه» در مرکز «دلتا» و حمله به شهر «ضبعه» بیانیه‌ای صادر کرد که در آن ضمن برعهده گرفتن مسئولیت این حملات، موجودیت خود در این کشور را تحت عنوان « داعشم» (دولت اسلامی در عراق، شام و مصر) اعلام و تاکید کرد که به عملیات‌های نظامی و اقدامات تروریستی خود علیه ارتش مصر و پایگاه‌های آن ادامه و آن را افزایش می‌دهد.
داعشی که در مصر شاهد اعلام موجودیت آن بودیم، رهاورد بیعت گروه تروریستی تکفیری موسوم به «انصار بیت المقدس» با داعش بود. گروه افراط گرای سلفی که حوزه فعالیتش صحرای سینا بود و با این بیعت زمینه حضور داعش در مصر را هموار کرد.
از آن تاریخ تاکنون داعش در صحرای سینا اقدام به صدها عملیات تروریستی کرده است. آمارها و گزارش‌ها نه تنها نشان از کاهش این حملات ندارد، بلکه بر روند رو به افزایش بودن آنها تاکید میکند، به گونه‌ای که گزارش اخیر سازمان بین المللی دید‌بان حقوق بشر و ناظر بر انتخابات پارلمانی 2015 مصر تاکید میکند که اقدامات خشونت آمیز و عملیات تروریستی در استان‌های مختلف مصر طی یک هفته ( 26 ژوئن تا 2 ژوئیه سال جاری میلادی) در مقایسه با هفته‌های پیش از آن 68 درصد افزایش را نشان می‌دهد و بیشتر این اقدامات، عملیات‌های تروریستی بوده‌اند که در استان سینا به اجرا گذاشته شده‌اند.
براساس این گزارش مصر طی یک هفته فوق شاهد 111 حمله تروریستی و اقدام خشونت آمیز بود که حدود نیمی از آنها در صحرای سینا و به دست عناصر تکفیری گروه داعش صورت گرفت.
از آنچه گذشت می‌توان نتیجه گرفت که حملات داعش در مصر در آینده نیز نه تنها کاهش نخواهد یافت، بلکه روند صعودی نیز به خود خواهد گرفت. تحلیل‌های واقع بینانه نشان می‌دهد که در چارچوب طرح «خاورمیانه جدید» آمریکا اکنون نوبت ارتش مصر است که مانند ارتش کشورهای سوریه و عراق درگیر یک جنگ نفس‌گیر داخلی شود.
در نخستین گام از این طرح، ارتشهای سوریه و عراق درگیر جنگی فرسایشی با گروه تروریستی تکفیری «داعش» شده‌اند که این امر به طور طبیعی به فروپاشی ارتش این دو کشور منجر خواهد شد.
گام دوم طرح خاورمیانه جدید آمریکا واداشتن گروه تروریستی تکفیری داعش به نفوذ در کشورهای شمال آفریقا و به طور مشخص لیبی است که هدف نهایی آن وارد کردن ارتش مصر در یک جنگ فرسایشی با این گروه است.
این پروسه با اعدام ۲۱ جوان مسیحی مصری در لیبی کلید خورد که باید گفت، اقدامی کاملا حساب شده و به طور قطع با چراغ سبز قدرت‌های فرا منطقه‌ای بود تا ملت و ارتش مصر را وادار به واکنش انفعالی کند.
مشاهده شد، این در گیری‌ها چگونه تأثیر منفی خود را بر عرصه داخلی مصر باقی گذاشت تا جایی که این کشور از شورای امنیت خواست، با صدور قطعنامه‌ای دست ارتش مصر برای دخالت در لیبی را باز بگذارد.
چرخش سیاست خارجی قاهره به سمت روسیه به جای غرب که در سفر ژنرال «عبد الفتاح السیسی»، رئیس جمهوری مصر به مسکو نمود پیدا کرد و امضای توافقنامه‌های نظامی و تاکید بر توسعه و گسترش همکاری‌های نظامی میان قاهره و مسکو و به دنبال آن سفر «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهوری روسیه به قاهره، به شدت آمریکا و غرب را نگران کرد.
السیسی نشان داد، تلاش میکند تا همانند «جمال عبد الناصر»، رهبر اسبق مصر به سمت روسیه متمایل شود و این موضوعی نبود که خوشایند آمریکا باشد، گرایش قاهره به مسکو به معنای ایجاد مانع برسر راه طرح خاورمیانه بزرگ آمریکا بود، بنابراین اقدام برای ضربه زدن به مصر با ابزار داعش آغاز شد و ارتش و نیروهای مسلح مصر اولین هدف بود.
در این پروسه آمریکا پس از درگیر کردن ارتشهای عراق و سوریه در جنگی فرسایشی با داعش هم اکنون ارتش مصر، یکی از بزرگ‌ترین ارتشهای جهان عرب را درگیر کرده است.
درگیری ارتش مصر در جنگ فرسایشی با داعش، راه را برای نفوذ این گروه تروریستی تکفیری به سایر کشورهای عربی شمال و شرق آفریقا مانند تونس، الجزایر و مغرب هموار خواهد کرد.
بنابراین به جرات می‌توان گفت، صحرای سینا و مصر آینده پرتشنج و پرتنشی را پیش رو دارند، چون منافع رژیم صهیونیستی و آمریکا در آن است که در آنجا آرامشی نباشد. چون در پرتو این ناآرامی هاست که تل‌اویو و واشنگتن امکان اقدام علیه مصر و نوار غزه را می‌یابند.
اما باید توجه داشت، این اقدام هیچ‌گاه قالبی مستقیم و بی‌واسطه به خود نخواهد گرفت، چون آمریکا و اسرائیل به خوبی می‌دانند، شرایط امنیتی صحرای سینا و مصر به گونه‌ای نیست که نیروهای امنیتی توان مهار آن را داشته باشند، از طرفی به لحاظ جغرافیایی اقدام نظامی در یک صحرای بی آب و علف بسیار سخت است. اینجاست که «داعش» به ابزار تحقق اهداف آمریکا و اسرائیل تبدیل می‌شود.
آنچه در این بین خطرناک‌تر نشان می‌دهد، این است که بحران داعش در مصر به صحرای سینا محدود نمی‌شود، بلکه به دیگر مناطق این کشور نیز سرایت کرده و هواداران داعش به سرعت در حال گسترش در مناطق و استان‌های مختلف مصر هستند. انفجار تروریستی مهیب رخ داده در برابر کنسولگری ایتالیا در قاهره که چند کشته و زخمی نیز برجا گذاشت و داعش مسئولیت آن را برعهده گرفت، دلیل این مدعاست.
این انفجار نشان می‌دهد که صرف نظر از عوامل خارجی، عوامل داخلی نیز در توسعه و گسترش نفوذ داعش و قدرت یافتن آن دخیل هستند. هرج و مرج سیاسی و بحران و رکود اقتصادی دو عامل مهمی هستند که بذر آن در هر منطقه‌ای پاشیده شود، مزرعه حاصل خیزی را برای گروه تروریستی همچون داعش ایجاد میکند تا جذب آن شود.
در چنین شرایطی راهکار مبارزه مسلحانه و نظامی بدون در نظر گرفتن عوامل خارجی و داخلی راه به جایی نخواهد برد، بلکه بیش از پیش بحران را تشدید خواهد کرد و اگر دولت مصر درپی حل منطقی بحران داعش نباشد، خیلی زود باید شاهد تشکیل امارت اسلامی مورد ادعای داعش در صحرای سینا باشیم.
قبس زعفرانی بخش سیاست تبیان
