منع استفاده از شبکه های اجتماعی

موافقان و منتقدان طرح استفاده از گوشی هوشمند در مراکز خاص

ابتدا سیاستمداران سرشناس جهان قید گوشی های لوکس و اندرویدی را زدند و پس از آن به تدریج با افشای اسنادی که از آسیب پذیری گوشی های هوشمند حکایت داشت، دولت ها و سازمان های دیگر به این موج پیوستند. در ایران علاوه بر مقام های مهم حکومتی گفته شد که بعد از مسئولان دولتی، استفاده از گوشی‌ های هوشمند برای طلاب نیز ممنوع شده است. پیش از این غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیر عامل نیز استفاده از گوشی‌های هوشمند برای نظامی‌ها را ممنوع اعلام کرده بود، در این میان این سوال مطرح شد که کاربران عادی چگونه می توانند  با حفظ امنیت از گوشی هوشمند خود بهره ببرند.

 کاربران در معرض هکرها
گسترش استفاده از فناوری‌های روز در کنار تمام مزایا و فوایدی که به دنبال دارد مشکلات  خاص خود را نیز دارد و در مواردی همین ابزار کارآمد به راهکاری برای سرقت اطلاعات یا ارسال ویروس و بد افزارها تبدیل شده است. سردار غلامرضا جلالی درباره‌ استفاده مسئولان از گوشی‌های هوشمند می‌گوید: برای این موضوع دستور العملی تهیه کردیم که در حال ارسال برای تصویب است و طبق این مصوبه، مسئولانی که اطلاعات طبقه بندی شده دارند مجاز به استفاده از گوشی‌های هوشمند نبوده و برای این دست کارکردهای اداری طبقه بندی شده باید از سایر گوشی‌ ها استفاده کنند.
وی ادامه می‌دهد: معمولاً از اطلاعاتی که وارد گوشی‌های هوشمند می‌شود یک بک آپ گرفته می‌شود که دیگر قابلیت حذف آن وجود ندارد و به نوعی شرکت ‌های سازنده به آن اطلاعات دسترسی دارند پس کسانی که از گوشی‌ های هوشمند استفاده می‌کنند باید بدانند اطلاعاتی که در گوشی خود دارند به راحتی در اختیار شرکت ‌های سازنده قرار می‌گیرد. البته چنان که گفته شد ممنوعیت استفاده از گوشی‌های هوشمند برای مسئولان؛ امر تازه‌ای نیست چرا که پیش از این دولت‌های آلمان، روسیه، چین، کره جنوبی و... استفاده از برخی گوشی‌های هوشمند را به‌ طور مقطعی برای مسئولان خود ممنوع کرده بودند چرا که در معرض هک اطلاعات قرار داشتند.
 محدودیت تلفن هوشمند در مراکز حساس دینی
اخیراً گروه  طلاب  به جمع افرادی پیوسته‌اند که استفاده ازگوشی‌های اندرویدی و آیفون را زیانبار دیده اند البته درباره منع استفاده طلاب از گوشی‌های هوشمند صریحاً به دسترسی اطلاعات اشاره نشده است و بیشتر بحث آموزشی را هدف این ممنوعیت اعلام کرده است.
دفتر مدیریت و برنامه‌ریزی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه سراسر کشور طی نامه‌ای به حوزه‌های علمیه، "آئین ‌نامه ساماندهی نحوه استفاده از ابزارهای ارتباطی و مجازی در واحدهای آموزشی و خوابگاهی سراسر کشور" را ابلاع کرده است.

در بخشی از این آئین نامه آشنایی طلاب با آسیب ‌های فضای مجازی به عنوان هدف تدوین و ابلاع این آئین‌ نامه عنوان شده است. در ماده پنج این آئین نامه آمده است "طلاب واحدهای آموزشی و خوابگاهی می‌توانند از تلفن همراه با گوشی‌ های معمولی بدون اندروید، وای‌فای، آی‌اُ‌اِس (IOS) استفاده نمایند."
آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری، مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور در این باره می گوید: "آنچه برای طلاب و دانشجویان مهم است، استفاده از فرصت ها است، درگیرشدن در شبکه‌های اجتماعی و مدیریت نکردن زمان تحصیلی، برای اهالی درس، پژوهش و علم‌ورزی بی‌شک فرصت‌سوزی محسوب می‌شود. فرصت کتابخوانی به سبب درگیرشدن افراد با شبکه‌های ارتباطی به خطر افتاده است؛ بنابر این نباید از فرهنگ دیرینه و اصیل کتاب و کتابخوانی غافل شد."

آگاه کردن کاربران
بهناز آریا رئیس کمیسیون افتای سازمان نصر تهران ممنوع کردن استفاده از ابزار‌ها و تکنولوژی ‌های جدید مانند گوشی ‌های هوشمند را راه حل موثر نمی بیند و می‌گوید: چه در سطح مسئولان باشد و چه در سطح  طلاب و حتی کاربرهای عادی توصیه استفاده نکردن از تکنولوژی‌ها  درست و معقول نیست. رئیس کمیسیون افتای  سازمان نصر تهران با بیان اینکه شاید این‌گونه محدودیت ‌ها برای یک مدت زمان کوتاهی جواب دهد اما راه حل اصلی محسوب نمی‌شود، می‌افزاید: آنچه باید بالاترین لایه که لایه حاکمیتی است مد نظر قرار داشته باشد بحث فرهنگ‌ سازی برای  آگاه کردن کاربران  است.
بهناز آریا  آگاه کردن هر نوع کاربر عام و خاص را بهترین راه دانسته و می‌گوید: فرقی نمی‌کند کاربر در چه موقعیتی باشد، ممکن است اطلاعاتی مرتبط با او که یک کاربر عادی است، اطلاعات ارزشمندی برای جای دیگری محسوب شود. از این رو باید به کاربران بگوییم از آنتی ویروس و دیگر ابزارهای محافظتی که باز صددرصد ایمن نیست، استفاده کنند.
وی می‌افزاید:  باید به کاربران توصیه کرد به هر مکانی وارد می‌شوند سریع به اینترنت وصل نشده و  وارد میل باکس خود نشوند و نامه‌های خود را با گوشی  چک نکنند از سوی دیگر  باید به اطلاع کاربران برسانیم وقتی می‌گوییم آنتی ویروس نصب کنید یعنی چه؟  ابزار محافظتی استفاده کنید یعنی چه؟ همه این  اطلاع دادن‌ها یعنی  آگاه کردن کاربران.
رئیس کمیسیون افتای سازمان نصر تهران می‌گوید: کاربر باید در زمینه  استفاده از ابزار مناسب یا قرار ندادن اطلاعات حساس و حیاتی روی گوشی‌های خود آگاه باشد بنابراین عمده‌ ترین کاری که باید انجام دهیم عملاً فرهنگ سازی در زمینه آگاهی دهی به کاربران است. چون هر روز تکنولوژی جدید به بازار وارد می‌شود. امروز گوشی هوشمند به بازار عرضه می‌شود و فردا تکنولوژی پوشیدنی و ساعت ‌های هوشمند و اشیا، اینترنت و... بنابراین  نمی‌توانیم کاربران را  ایزوله کنیم که  هیچ کاری  انجام ندهند.
بهناز آریا به مثلث امنیتی اشاره کرده و ادامه می‌دهد: "بحث بزرگی به نام مثلث امنیتی وجود دارد که  شامل  دسترس پذیری، محرمانگی و تمامیت  است و باید در بحث امنیت اطلاعات  این سه مورد رعایت شود. هر چقدر کاربر  روی محرمانگی اطلاعات خود کار کند و انواع و اقسام ابزار محدود کننده و محافظت ‌کننده گوشی‌های خود را افزایش دهد، عملاً دسترس پذیری را کم می‌کند. برای اینکه دسترس پذیری را با محرمانگی و تمامیت در تعادل نگه داریم به آگاهی کاربر نیاز داریم که خود کاربر به این تعادل بپردازد. اگر کاربر  به ابزار آگاهی مجهز  باشد دیگر فرقی ندارد که کاربر عادی است یا  خاص  عملاً او مهمترین سلاح را در دست دارد. رئیس کمیسیون افتای سازمان نصر تهران با بیان اینکه همه باید بدانند که امنیت صددرصدی درباره هیچ چیزی وجود ندارد، می‌افزاید: در نتیجه باید فکر کنیم که هیچ چیز امن نیست و حتی خود انسان‌ ها به عنوان یک سیستم عامل در نظر گرفته می‌شوند و ابتدا  باید سیستم عامل انسان را امن کنیم  و در کل به این نتیجه می ‌رسیم که در هر زمان آسیب پذیری وجود دارد و راه حل کوتاه مدت استفاده نکردن از تکنولوژی است".

فرآوری: علی احمدی

بخش ارتباطات تبیان