افطار، پس از نماز یا پیش از آن؟

یکی از موارد مستحب در باب روزه، آن است که روزه‌دار، پس از اقامه نماز مغرب و عشا روزه خود را افطار نماید، تا از ثواب نماز شخص روزه‌دار برخوردار گردد، مگر این‌که جهت افطار، کسى منتظر او باشد و یا به جهت تحمل روزه، نتواند نماز را با حال خضوع و توجه بجا آورد. که در این صورت، بهتر است افطار را مقدّم بر نماز نموده و به قدر امکان مواظب باشد که وقت فضیلت نماز، نگذرد.

 جواب: لازم نیست انسان نیت روزه را از قلب خود بگذراند یا بر زبان بیاورد بلکه همین قدر که برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل می کند انجام ندهد کافی است. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 914، م1550)

بیشتر فقهای معاصر می‌فرمایند:  یکی از موارد مستحب، در باب روزه، آن است که روزه‌دار، پس از اقامه نماز مغرب و عشا  (پس از اقامه نماز مغرب روزه خود را افطار نماید) روزه خود را افطار نماید، تا از ثواب نماز شخص روزه‌دار برخوردار گردد، مگر این‌که جهت افطار، کسى منتظر او باشد و یا به جهت تحمل روزه، نتواند نماز را با حال خضوع و توجه بجا آورد. که در این صورت، بهتر است افطار را مقدّم بر نماز نموده و به قدر امکان مواظب باشد که وقت فضیلت نماز، نگذرد. (طباطبایى یزدى، سید محمد کاظم، العروة الوثقى، ج‌2، ص 213؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج 1، ص 969)

جواب: اگر از اول، قصد خارج شدن هر شب را داشته قصد اقامت محقق نشده و باید روزه ها را قضا کند. (استفتائات امام خمینی (ره)، ج 1، ص 322، س57)

جواب: انسان می تواند در هر شب از ماه رمضان برای روزه فردای آن نیت کند، و بهتر است که شب اول ماه هم نیت روزه همه ماه را بنماید. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 915، م 1551)

جواب: برای نیت واجب ماه رمضان از اول شب ماه رمضان تا اذان صبح هر وقت نیت روزة فردا بکند اشکالی ندارد. اما وقت نیت روزة مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازة نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزة مستحبی کند روزة او صحیح است. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 915، م 3-1552)

چند سوال از آیة الله صافی گلپایگانی دام ظله:

جواب: موقعی می‌تواند افطار كند كه یقین كند مغرب شده است.

جواب: لازم نیست روزۀ هر روز را بخصوصه نیّت كند، همین اندازه كه بداند روزه ماه رمضان را می گیرد، كافی است.

جواب: اگر قبل از ظهر یادش آمد نیّت كند و اگر بعد از ظهر یادش بیاید روزه باطل است ولی باید آن روز را امساك كند و بعد هم قضای آن را بگیرد.

جواب: بلى، صحیح است.

جواب: باید روزه آن روز را قضا كند.

جواب: سن تكلیف دختران نه سال كامل قمری است و در عین حال قدرت شرط تكلیف است، آنچه قدرت انجامش را دارد باید انجام دهد و آنچه قدرتش را ندارد تكلیف ساقط است، مثلاً اگر قدرت گرفتن روزه ندارد نباید روزه بگیرد و هر وقت قدرت یافت قضا آن را بجا آورد ولی نماز و حجاب و امثال اینها را كه قدرت دارد باید انجام دهد.

دو سوال از آیة الله وحید خراسانی دام ظله:

جواب: در مناطقی که در اکثر شب با منطقه رویت شده مشترک باشند هلال ثابت است و در غیر این صورت ثبوت هلال محل اشکال است.

اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند (چه آن چیز اصلاً حرام باشد مثل شراب و زنا، یا به جهتی حرام شده باشد مثل نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض) بنابر احتیاط، کفاره جمع بر او واجب می شود، یعنی باید یک بنده آزاد کند و دو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند، یا به هرکدام آنها یک مدّ طعام بدهد، و چنانچه هر سه برایش ممکن نباشد، هر کدام آنها که ممکن باشد واجب است انجام دهد، و بنابر احتیاط واجب استغفار هم بنماید.

منابع:
پایگاه اطلاع رسانی آیة الله صافی گلپایگانی دام ظله
سایت اندیشه قم
استفتائات امام خمینی (ره)، ج 1
توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1
پایگاه اطلاع رسانی آیة الله وحید خراسانی دام ظله
سایت اسلام کوئیست

مطالب مرتبط:

حکم روزه های بدون غسل جنابت

روزه قضا و روزه مستحبی

حکم حمام کردن در حال روزه