نگاهی به سبد غذایی از دیدگاه اقلیم‌شناسی
از نگاه طب سنتی ایرانی – اسلامی، افراد در هر سن و سال یا هر منطقه جغرافیایی که زندگی می‌کنند، باید سبک زندگی همان منطقه را رعایت کنند تا کمتر دچار برخی بیماری‌ها شوند.
این محقق طب سنتی به دسته‌بندی مزاج‌های مختلف اشاره کرد و گفت: در معرفی مزاج سرشتی می‌توان گفت افرادی که عنصر آتش بیشتری دارند، طبیعتشان گرم و خشک به شمار می‌رود و افرادی که عنصر هوای بیشتری دارند، مزاجشان گرم و تر است و آن دسته از افرادی که در وجودشان عنصر آب بیشتر وجود دارد، مزاج سرد و تر داشته و عنصر خاک اگر بیش‌ازحد باشد، مزاج این دسته از افراد سرد و خشک به شمار می‌رود.
وی در ادامه، خصوصیات مزاج فصلی را معرفی کرد و افزود: مزاج فصل بهار، گرم و تر، فصل تابستان، گرم و خشک، پاییز، سرد و خشک و زمستان، سرد و تر است.
دکتر خرمی‌زاده با اشاره به پیامد تغییرات جوی حاصله از کاهش بارندگی‌ها و افزایش خشک‌سالی طی سال‌های اخیر در ایران توصیه‌هایی کرد و افزود: بروز این مسائل جدید در سبک زندگی منجر به تغییر مزاج محصولات کشاورزی نسبت به گذشته شده است و مزاج افراد در دهه‌های اخیر به سمت گرمی و خشکی پیش رفته است.
با توجه به اینکه مزاج کبد باید گرم و تر باشد و به علت تغییر سبک زندگی، گرم و خشک شده است و افراد گرایش بیشتری به سمت مصرف غذاهای سرد و تر مانند برنج، ماست، کاهو، سالاد و... پیدا کرده‌اند که منجر به ضعیف شدن اندام‌های سرد بدن مانند مغز، اعصاب، عضلات و استخوان‌ها می‌شود؛ ازاین‌رو شدت صدمات حاصله از این نوع روش تغذیه‌ای در فصول خشک سال مانند تابستان و پاییز در جوانان و میان‌سالان که طبیعت خشک‌تری دارند، بیشتر دیده می‌شود و زمینه را برای بروز بسیاری از بیماری‌ها مانند افسردگی، ام اس، آلزایمر، بیماری‌های روماتیسمی، بیماری‌های عفونی، سرماخوردگی و... مهیا می‌سازد و از سوی دیگر، این دو گروه از افراد، زودتر به بیماری‌های دیگری چون ضعف عضلانی، نارسایی قلبی، خستگی، چاقی، دیابت و... مبتلا می‌شوند.
وی با بیان این موضوع که همه افراد ساکن ایران (به‌جز افرادی که در مناطق مرطوب شمالی و جنوبی در حاشیه دریا زندگی می‌کنند و رطوبت در آن مناطق بیشتر است) برای کاهش بروز بیماری‌های جسمانی و روحی خود باید نکات مهمی را رعایت کنند، هشدار داد و افزود: در سنین جوانی، افراد بهتر است کمتر در تماس مستقیم با نور آفتاب باشند و در محیط‌های گرم و خشک کاری، به‌ویژه هنگام ظهر، کمتر حضور داشته باشند. از سوی دیگر، توصیه می‌شود مصرف غذاهای فست فود، انواع نوشابه‌ها، غذاهای کنسرو شده که حاوی مواد نگه‌دارنده و ادویه هستند را به حداقل برسانند، زیرا این مواد برای سلامتی افراد، به‌ویژه کبد، مضر به شمار می‌رود.
وی با اشاره به اینکه در مناطق خشک ایران، افراد باید کمتر از مواد غذایی چون سیر، گردو، ادویه، پیاز و سس مصرف کنند گفت: علاوه بر کاهش مصرف این مواد غذایی در مناطق خشک ایران، افراد باید توجه خاصی به کاهش مصرف خوراکی‌های سردی‌بخش برای جلوگیری از بروز بیماری‌های سرد در اندام‌های حساس بدن، به‌ویژه در فصول سرد داشته باشند و برای تقویت قوای بدن به‌ویژه کبد، بهتر است از مواد خوراکی مانند بادام، انجیر، عسل، زیتون، مویز و... استفاده کنند و در این فصل سرد درصورتی‌که تمایل به مصرف آب سرد، غذاهای سرد و تر و ترش‌مزه دارند، از عرق کاسنی یا شربت آب‌لیمو، شربت سکنجبین، و... برای کاهش حرارت خشکی کبد استفاده کنند تا در جامعه شاهد افزایش سطح سلامتی افراد و کاهش بروز بیماری‌ها باشیم.
