تبیان، دستیار زندگی
افراد شریک در پاساژ، در انتخاب شغل آزادند، مگر آن که آن شغل خلاف شرع و قانون و قرارداد بوده و یا مزاحم کسب و کار دیگران شود و یا آن که عرفاً با وجود چنین شغلی در مجموعه، ارزش و موقعیت پاساژ به مخاطره افتد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

باز هم حق الناس!!

حق الناس
افراد شریک در پاساژ، در انتخاب شغل آزادند، مگر آن‌که آن شغل خلاف شرع و قانون و قرارداد بوده و یا مزاحم کسب و کار دیگران شود و یا آن‌که عرفاً با وجود چنین شغلی در مجموعه، ارزش و موقعیت پاساژ به مخاطره افتد.

سوال: اگر در یک پاساژ، یکی از مغازه‌داران بخواهد، در مغازه خود نوعی از شغل را اجرا نماید که با شغل‌ مغازه‌های دیگر سنخیت ندارد و مزاحم کسب آنها هم نباشد، آیا باید از بقیه مغازه‌داران اجازه بگیرد؟ اگر مزاحم کسب دیگران باشد حکم چگونه است؟ در صورت ایجاد شغل نامناسب، آیا بقیه، حق شکایت از وی و ممانعت از او را دارند؟

افراد شریک در پاساژ، در انتخاب شغل آزادند، مگر آن‌که آن شغل خلاف شرع و قانون و قرارداد بوده و یا مزاحم کسب و کار دیگران شود و یا آن‌که عرفاً با وجود چنین شغلی در مجموعه، ارزش و موقعیت پاساژ به مخاطره افتد.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی سیستانی(مد ظله العالی):

اگر بر خلاف قانون باشد حضرت آیة الله اجازه مخالفت نمی‌دهند.

حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی(مد ظله العالی):

انتخاب و یا تغییر شغل نیاز به اجازه دیگر مغازه داران نیست و دیگران هم حق مزاحمت و یا شکایت ندارند مگر آن‌که شغل خلاف شرع باشد.

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):

چنانچه برخلاف قوانین و مقررات نباشد مانعی ندارد.

حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

به مقتضای قوانین عمل شود.

سوال: یکی از کسانی که برای شرکت بنده کاری را انجام می داد با قهر و ناراحتی از ما جدا شد و تتمه حسابی پیش ما دارد هر چه تماس می گیریم که مانده حسابش را بدهیم جواب نمی دهد به دوستانش هم که گفتیم می گویند ما دخالت نمی کنیم بفرمایید که این مبلغ که کمتر از 30 هزار تومان است را چه کنیم؟

پاسخ: به رسم امانت نزد خود نگهدارید و در وقت مختص پرداخت نمایید یا اگر حساب بانکی دارد به حسابش واریز نمایید یا اینکه بوسیله فرد امینی برایش ارسال کنید.

سوال: اگر از ویدیو کلوپ فیلم خارجی دوبله اجاره کرد و از روی آن یک کپی بدون اجازه صاحب مغازه فقط برای استفاده شخصی زد اکنون باید به صاحب مغازه گفت یا پاک کردن آن کفایت می کند؟

پاسخ: احتیاط کنید و از صاحب مغازه برای کپی فیلم رضایت بگیرید.

سوال: اگر كسی بدون مسئولیت و در اثر سهل انگاری به شخصی ضرر و زیانی وارد كند و قابل جبران نباشد و امكان دسترسی به شخص برای طلب حلالیت را نداشته باشد، تكلیفش چیست؟

جواب: اگر ضرر و زیان مادی است باید جبران نماید و یا به نحوی طلب حلالیت كند و اگر طرف را نمی‌شناسد از طرف او با اجازه مجتهد جامع الشرایط به فقیر صدقه دهد و از گناه خود هم توبه نماید و اما اگر ضرر و زیان غیر مادی باشد مثلاً بر اثر غیبت یا تهمت آبروی مسلمانی را ریخته است جبران آن به این است كه سوء ظن آن افراد را نسبت به شخص مذكور بر طرف نماید و با تعریف از او و یا تكذیب گفته‌های قبلی خود رفع مشكلی نماید و اگر این جهت هم ممكن نباشد برای او از خداوند طلب مغفرت كند و از گناه خود نیز توبه نماید انشاء الله خداوند متعال او را مشمول عفو خود قرار می‌دهد ـ چنانچه مورد دیگری در نظر است خصوص مورد را بنویسید تا جواب مناسب داده شود. (جامع المسائل آیة الله فاضل لنکرانی ره، ج 2، س 1200 و 1201)

سوال: فروشنده یک فروشگاه بزرگ هستم که در اینجا مشتری های زیادی می آیند اشیایی از آنها پیدا می کنم مثل کمربند تل، یا لاک که چیز های با ارزشی نیستید و قیمت ناچیزی دارند در این باره وظیفه ام چیست؟

آیة الله خامنه ای دام ظله:

اگر از پیدا کردن صاحب آنها مأیوس هستید، باید از طرف صاحبش به فقیر صدقه بدهید.

آیة الله مکارم شیرازی دام ظله:

یافتن صاحبش به مدّت یکسال تلاش و کوشش کنید، هرگاه در اثناء از یافتن صاحبش مأیوس شدید می توانید آن را به نیّت صاحب اصلی به فقیری صدقه دهید.

آیة الله وحید خراسانی دام ظله:

چنانچه انسان مال گم شده اى که حیوان نباشد پیدا کند ، در صورتى که نشانه اى نداشته باشد که به واسطه آن صاحبش ـ هر چند بین چند نفر معیّن ـ معلوم شود ، و قیمت آن از یک درهم ـ یعنى 6/12 نخود نقره سکه دار ـ کمتر باشد ، جایز است آن را بردارد و تملّک کند و تفحّص از مالکش لازم نیست ، ولى احتیاط مستحبّ آن است که از طرف صاحبش به فقرا صدقه بدهد.

ـ اگر مالى پیدا کند که نشانه دارد و قیمت آن از یک درهم کمتر است ، چنانچه صاحب آن معلوم باشد ـ هرچند در بین افراد معیّن ـ تا رضایت او را نداند نمى تواند بدون اجازه او بردارد، و اگر صاحب آن به هیچ وجه معلوم نباشد، مى تواند براى خود بردارد، و بنابر احتیاط واجب هر وقت صاحبش پیدا شد در صورتى که تلف نشده خود مال را، و در صورتى که تلف شده عوض آن را به او بدهد.

ـ هرگاه چیزى که پیدا کرده نشانه اى دارد که به واسطه آن مى تواند صاحبش را پیدا کند، چه صاحب آن مسلمان باشد یا کافرى که مالش محترم است، در صورتى که قیمت آن چیز به مقدار یک درهم برسد، باید از روزى که آن را پیدا کرده تا یک سال در محلّ اجتماع مردم اعلان کند.

ـ اگر انسان خودش نخواهد إعلان کند، مى تواند به کسى که اطمینان دارد بگوید که از طرف او اعلان نماید.

ـ اگر تا یک سال اعلان کند و صاحب مال پیدا نشود، در صورتى که آن مال را در غیر حرم مکّه پیدا کرده باشد، مى تواند آن را براى صاحبش نگه دارد که هر وقت پیدا شد به او بدهد، یا از طرف صاحبش به فقرا صدقه بدهد ، یا براى خود بردارد ، ولى هرگاه صاحبش پیدا شد حقّ دارد بگیرد، و اگر آن مال را در حرم پیدا کرده باشد باید از طرف صاحبش به فقرا صدقه بدهد.

ـ بعد از آن که یک سال اعلان کرد و صاحب مال پیدا نشد، اگر مال را براى صاحبش نگهدارى کند و از بین برود، چنانچه در نگهدارى آن کوتاهى نکرده و تعدّى یعنى زیاده روى هم ننموده، ضامن نیست، ولى اگر براى خود برداشته و از بین رفته، در صورتى که مالک پیدا شود و مطالبه کند ضامن است، و اگر صدقه داده باشد، صاحب مال مخیّر است بین آن که به صدقه راضى شود یا عوض مالش را بگیرد و ثواب صدقه براى صدقه دهنده باشد.

ـ کسى که مالى را پیدا کرده، اگر عمداً به دستورى که گذشت اعلان نکند، گذشته از این که معصیت کرده، تکلیف ساقط نشده و باید به همان دستور اعلان کند.

آیة الله سیستانی دام ظله: تا مدتى نگه دارید اگر از یافتن صاحبش مایوس شدید به فقرا صدقه بدهید

آیة الله فاضل ره: اگر از پیدا شدن صاحبان آنها مایوس هستید به فقیر صدقه بدهید.

فرآوری: آمنه اسفندیاری  

بخش احکام اسلامی تبیان


منابع:

سایت اسلام کوئیست

پورتال انهار

اندیشه قم

طلبه پاسخگو

مطالب مرتبط:

اهمیت حق الناس

حکم برگرداندن مال به صاحبش

حق کسی را ضایع نکنیم

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.