سوره ی نساء - آیات 32 الی 34
خدا به همه چیز آگاه است
امسلمه به پیامبر اكرم(ص) عرض كرد: چرا مردان به جهاد مىروند، ولى زنان جهاد نمىكنند. اى كاش ما هم مانند مردان به جهاد مىرفتیم، و چرا براى ما نصف مردان ارث تعیین شده است؟
بعضى از مردان مسلمان هم مىگفتند: اى كاش اجر و پاداش معنوى ما، مثل سهم ارث، دو برابر زنان بود و بعضى از زنان مىگفتند: اى كاش مجازات و كیفر ما نصف مجازات مردان بود. خداوند سبحان، به آنان و به تمام مردان و زنانى كه در آرزوى موقعیت یكدیگر هستند، پاسخ مىدهد:
و آن چیزهایى را كه خدا به وسیلهی آنها بعضى از شما را بر بعضى دیگر برترى داده است، آرزو نكنید. مردان از آنچه به دست مىآورند، نصیبى دارند و زنان نیز از آنچه به دست مىآورند، نصیبى دارند. و فضل خدا را بخواهید به راستى خداوند بر همه چیز داناست.
آیهی 32
خدا گواه است
پیش از اسلام، در میان اعراب، پیمانى به نام «ضمان جریره» وجود داشت. در این پیمان دو نفر با هم قرار مىگذاشتند كه در زندگى، برادرانه به یكدیگر كمك كنند و بعد از مرگ، براى هم ارث بگذارند. این پیمان به این صورت بسته می شد كه یك نفر مىگفت: «با تو پیمان بستم كه مرا یارى كنى و من ترا یارى كنم و در پرداختن غرامتها(3)، به من كمك كنى و من نیز به تو كمك كنم و از من ارث ببرى و من نیز از تو ارث ببرم.» نفر دیگر نیز مىگفت: « قبول كردم.»
این پیمان دوستى و برادرى بعد از اسلام نیز برقرار بود. خداوند مهربان به كسانى كه عهد و پیمانى با دیگران دارند مىفرماید:
و براى هر كس وارثانى قرار دادیم كه از میراث پدر و مادر و خویشان، ارث ببرند، و سهم هر كس را كه با او پیمانى بستهاید، بپردازید به راستى خدا بر هر چیزى گواه است.
آیهی 33
مردان، سرپرست زنانند
خانواده یك واحد كوچك اجتماعى است و باید مسئول و سرپرست داشته باشد. خداوند، این مسئولیت را به عهدهی مردان گذاشته است. مردان در مورد تأمین خانه، لوازم زندگى، پرداختن هزینههاى زندگى و تأمین هر چیزى كه براى یك زندگى آبرومند لازم است، مسئول هستند.
زنان هم در خانواده وظایفى به عهده دارند و از نظر انجام این وظایف دو دسته هستند:
دسته اول زنان صالح و درستكارى كه مسئولیتهاى خود را به خوبى انجام مىدهند و حافظ خانواده، مال و آبروى مردان هستند. این زنان باید مورد حقشناسى و احترام مردان باشند.
دسته دوم زنانى كه از انجام وظایف خود سرپیچى مىكنند و ناسازگار هستند. در این صورت مردان وظیفه دارند اول آنان را نصیحت كنند، و اگر صحبت و نصیحت تأثیرى نداشت، با آنان قهر كنند، و در صورتى كه سركشى و ناسازگارى ادامه پیدا كرد و هیچ راهى براى وادار كردن آنان به انجام وظایفشان باقى نماند، آنان را تنبیه كنند.
البته مردان نباید از موقعیت سرپرستى خود در خانواده سوءِ استفاده كنند و به بهانههاى گوناگون به زنان ظلم و ستم كنند. آنان باید بدانند بالاترین قدرتها، قدرت خداوند بزرگ است و او چنین مىفرماید:
مردان سرپرست زنانند، به خاطر برترىهایى كه خداوند براى بعضى نسبت به بعضى دیگر قرار داده است، و به این جهت كه از مال خود نفقه مىدهند. پس زنان شایسته، فرمانبردارند و به پاس آنچه خدا حفظ كرده، اسرار را حفظ مىكنند. و آن زنان را كه از نافرمانى آنان بیم دارید، اندرز دهید و از خوابگاهشان دورى كنید و آنان را بزنید و اگر فرمانبردارى كردند، راهى براى ستم به آنان نجویید. به راستى خدا بلندمرتبهی بزرگ است.
آیهی 34
آشنایی با قرآن کریم برای نوجوانان
سوره ی نساء - آیات 24 الى 147