در گوشیهای پیامبر با زن و شوهرها
تفکر اشتباهی که برخی از افراد و مخصوصا جوانها درگیر آن شدهاند، دین را تنها برای مناسک مذهبی و اجرای فرایضی میداند که ثواب اخرویاش اهمیت دارد و شاید همین نگاه باعث شده تا در زندگی روزمرهیمان دین را مغفول نگه داریم و تنها در زمانهای خاصی چون شبهای قدر، زمان بیماری، سفرهی عقد، مجلس ختم و .... به سراغ کتاب زندگیمان و حرفهای پیامبر (ص) و امامانمان(ع) برویم.
یک نگاه نه چندان عمیق هم میتواند به ما نشان دهد که نظریات روان شناسی نوین، با زبانی کاربردی و کاملاً آماده برای استفاده در زندگی، سالها پیش توسط بزرگان دینی ما بیان شده و اگر از آنها بی خبریم و یا اجرایش نمی کنیم، مقصر خودمان هستیم .این روزها که ایام هفته ی وحدت است و مخصوصا روز ولادت پیامبر اکرم(ص) و امام صادق(ع) بهانهی زیبایی است تا چند نمونه از حرفهای آن بزرگواران را در زندگی خود عملی کنیم و نتیجهاش را ببینیم.
هر روز بر طرفداران حقوق زن اضافه می شود، مکتب هایی که از آن طرف بوم افتاده اند و می خواهند تقاص سالها زجر تاریخی زنان را با حرفها و عقاید افراطی خود بگیرند اما در باطن همان ظلم را به آنها روا می دارند وقتی برخی از عقایدشان مخالف فطرت زنان است. در حالی که سالها قبل، درست همان زمانی در گوشه ای از زمین دختران زنده به گور می شدند، پیامبری مبعوث می شوند که اتفاقا در همان گوشه ی زمین، چنان ارتباط زیبایی با دخترشان دارند و همچنین زیباترین جملات رادر خصوص زنان و وظایف مردان در قبال آنها می گویند.
این جمله را یکبار بخوانید:
عشق به همسر گرما بخش و انرژی زاست، با اعلام این عشق به او قلب وی را تسخیر کنید. ((دوستت دارم)) جمله ای که هیچ گاه از قلب زن بیرون رفتنی نیست، همسر خود را از این کلام آتشین محروم نسازید.(1)
کسی که این جمله را گفته است، روان شناسی زنان را خوب می دانسته و تاثیر ابراز محبت در ماندگاری یک رابطهی زناشویی را میشناخته است. این جمله متعلق به یک مکتب روانشناسی نوظهور نیست، جملهایست که پیامبر مهربانی ها، هزار و اندی سال قبل در باره ی برخورد با همسر، به مردان سفارش کرده اند.
تعریف شما از بهترین مرد چیست؟ مردی که درامد خوبی داشته باشد؟ مهربان باشد؟ به خانوادهاش توجه کند؟ موقعیت اجتماعی خوبی داشته باشد؟ چقدر یا این حرفها موافقید:
خَیرُ الرِّجالِ مِن اُمَّتىَ الَّذینَ لا یَتَطاوَلُونَ عَلى أَهلیهِم و َیَحِنُّونَ عَلَیهِم و َلا یَظلِمُونَهُم؛
بهترین مردان امّت من كسانى هستند كه نسبت به خانواده خود خشن نباشند و اهانت نكنند و دلسوزشان باشند و به آنان ظلم نكنند.(2)
خَیرُكُم خَیرُكُم لأَهلِهِ و َأَنَا خَیرُكُم لأَهلى ما أَكرَمَ النِّساءَ إلاّ كَریمٌ و َلا أَهانَهُنَّ إلاّ لَئیمٌ؛
بهترین شما كسى است كه براى خانوادهاش بهتر باشد، و من از همه شما براى خانوادهام بهترم، زنان را گرامى نمىدارد، مگر انسان بزرگوار و به آنان اهانت نمى كند مگر شخص پَست و بى مقدار.(3)
إنَّ المَرءَ یَحتاجُ فى مَنزِلِهِ و َعِیالِهِ إِلى ثَلاثِ خِلالٍ یَتَكَلَّفُها و َإن لَم یَكُن فى طَبعِهِ ذلِكَ : مُعاشَرَةٌ جَمیلَةٌ و َسَعَةٌ بِتَقدیرٍ و َغَیرَةٌ بِتَحَصُّنٍ؛
مرد در خانه و نسبت به خانواده اش نیازمند رعایت سه صفت است هر چند در طبیعت او نباشد: خوشرفتارى، گشادهدستى به اندازه و غیرتى همراه با خویشتن دارى. (4)
نشستن مرد پیش زن و فرزندنش، نزد خداوند محبوبتر است از اعتکاف در این مسجد من.(5)
اینها هم تعریف دین ما از بهترین مردها و وظایف آنان است. اگر بیشتر مثالهای ما در مورد سفارش بزرگان به مردان است نه به دلیل آنکه برای خانمها هیچ سفارشی وجود ندارد بلکه به این منظور است که این روزها طرفداران حقوق زنان به گونهای حرف میزنند که گویی در طول تاریخ هیچ کس دیگری به فکر زنان نبوده است. اما بد نیست دو شاهد مثال هم برای رفتار مناسب خانمها با شوهرشان ذکر کنیم.
أیَّما اِمرَأةٍ حَمَلَتهُ عَلی ما لایَقدِرُ عَلَیهِ وما لا یُطیقُ لَم تُقبَلَ مِنها حَسَنَةٌ.
زنی که شوهر خود را بر انجام کارهایی وادار کند که او توانایی انجام دادن آنها را ندارد، هیچ یک از کارهای نیک او پذیرفته نخواهد شد.(6)
لاغِنی بِالزَّوجَةِ فیما بَینَها و بَینَ زَوجِها المُرافِقِ لَها عَن ثَلاثِ خِصالٍ و هُنَّ: صِیانَةُ نَفسِها عَن کلِّ دَنَسٍ حَتّی یَطمَئِنَّ قَلبُهُ إلَی الثِّقَةِ بِها فی حالِ المَحبوبِ والمَکروهِ ...
زن در رابطه به شوهر سازگار خود از رعایت سه خصلت بی نیاز نیست: حفظ کردن خود از هر گناه و آلودگی تا شوهرش در هر حال، خوشایند یا ناخوشایند، در دل به او اطمینان داشته باشد؛ مراقبت از او و زندگی اش تا شوهرش در صورتی که لغزشی از او سرزند با او مهربانی کند و اظهار عشق به او با عشوه و دلبری و ظاهر مناسب و خوشایند در نظر او.(7)
گویندهی این جملات، بر روان شناسی و نیاز مردان در زندگی زناشویی اشراف کامل داشته است. با یک نگاه ساده به این جملات، می توانیم به یک نتیجهگیری کاملا منطقی برسیم، جملات بزرگان ما و کتاب دینی ما تنها برای خواندن نیستند، مثل نسخه ی پزشک که اگر از رویش بخوانی، بیماریات درمان نمیشود. باید بخوانی، داروها را بخری و به موقع مصرف کنی.
کتاب زندگی ما و سیرهی بزرگان ما باید خوانده شود، خورده و هضم شود و در مناسبات مختلف زندگی، به آن عمل شود.
شاید سخت ترین وظیفه ی ما که خود را پیرو آنان می دانیم و در ظاهرمان هم این پیروی را نشان میدهیم، این باشد که نوع زندگی مان، آنقدر خوب و صحیح و عاری از خطا باشد که هر کس از بیرون بینندهی ماست، بتواند رد پای سخنان بزرگانمان را در رفتارمان ببیند.
ولادت آخرین فرستاده (ص)و امام صادق(ع) را به شما تبریک میگویم با آرزوی اینکه بتوانیم حرفها و سیره شان را در چهار دیواری خانهمان هم عملی کنیم.
پینوشتها:
"_ 1پیامبر اکرم (ص)،،وسایل الشیعه ج14 ص10
2_ مكارم الأخلاق ص 216
3_ نهج الفصاحه ص472 ح 1520
4_ تحف العقول ص 322
5_«وسائل الشیعه، ج 15، ص 175»
6_«مکارم الأخلاق، ص 215»
7_«بحار الأنوار، ج 78، ص 237»
مطالب مرتبط:
گرم وعاشقانه حتی باوجود نفر سوم