حفاظ سرد؛ داستان

داستانی از حسین مرتضاییان آبکنار*

اصلاً نگران نباش . من هم بعد از چهارده پانزده سال ، می بینی که ، هنوز طوریم نشده . سالمم . دست شان بهت نمی رسد . حتی صدای شان . همان طور که به من هم نرسید . وگرنه می خواهند که تکه پاره ات کنند . این حفاظ شیشه ای همیشه جلوت هست . این همه مدت جلو من هم بوده . دستت را رویش بکش! سرد است ، نه ؟ هر روز باید امتحانش کنی: کافی است که دستت را رویش بگذاری ببینی هنوز سرد است یا نه . وقتی که از سردی اش مطمئن شدی ، دلت آرام می شود . آن وقت می توانی بروی و پشتِ میزت بنشینی . دیگر سالم است . وقتی که نشستی ، حالا کارُت شروع می شود .

همیشه از تو زودتر ، کسانی آنجا هستند . منتظرند تا بیایند پشت این حفاظ . اگر سرت به کار باشد ، اول آرام می زنند به این شیشه سرد . محل شان که نگذاری محکم تر می زنند . دلت می لرزد که نکند بزنند حفاظ را بشکنند . سرت را که بالا می کنی _ باید سرت را بالا کنی _ ساعتِ دیواری را نشانت می دهند . سرت را برمی گردانی ، می بینی : بله ، از هشت ، دو سه دقیقه هم گذشته . با بخش تماس می گیری تا یکی شان را که نوبتش است بفرستند . بعد همهمه ای پشت حفاظ بلند می شود _ از حرکت لب ها و دست هاشان می فهمی _ گویا از بلند گو اسمی را خوانده اند . تو اما چیزی نمی شنوی . اینجا سکوتِ مطلق است .

خودشان بهتر از تو می دانند که نوبت کدام شان است . از قبل ، از چند روز یا چند ماه پیش خبرشان کرده اند . گفته اند که بیایند . بهشان هم گفته شده که بارِ آخر است . تو کارُت فقط فشار دادن این دکمه است . دکمه زرد را که بزنی صدای همدیگر را از شیشه قابِ رو به روی شان می شنوند . دکمه قرمز را سه دقیقه بعد فشار می دهی . قطع می شود . می دانند که فقط سه دقیقه وقت دارند . هر دو طرف می دانند . حرف های شان را باید آماده کرده باشند در طول این مدت . به التماس های شان توجه نکن ! وقت شان که تمام شد دکمه را بزن . سر سه دقیقه .

بعضی وقتها پیش از این که کَسِ شان بیاید ، یکی شان که مثلاً زن است می آید پشتِ حفاظِ تو . با دست پوستِ گونه هایش را که آویزان است می کشد پایین . . . که یعنی : این تن بمیره ، اجازه بده یک دقیقه بیشتر حرف بزنیم . . . دلت به رحم نیاید ! سعی کن بهشان نگاه نکنی . اگر کردی ، به گوش هایت هیچ اشاره نکن که یعنی صدای شان را نمی شنوی ، وگرنه حرف هاشان را درشت می نویسند روی یک کاغذ و می گیرند پشت شیشه حفاظ . تقصیر خودشان است . می دانسته اند که . اینجا که می آیند همه چیز انگار یادشان می رود . تا می آیند با هم سلام و احوال کنند می بینند وقت شان تمام شده ، آن وقت است که می آیند سراغِ تو : التماس می کنند ، اشک می ریزند ، زار می زنند ، شاید هم غَش کنند . حرف شان تمام شده نشده تو سرِ سه دقیقه باید دکمه را بزنی . بعضی شان هم یادداشتی ، نامه ای برای کَسِ شان نوشته اند و می خواهند به دستش برسانند . به تو نشان می دهند . محل نمی گذاری . می خواهند از درزِ شیشه حفاظ بیندازندش توی اتاقکِ تو . اما درزی پیدا نمی کنند . از این مطمئن باش . یکی شان شاید بیاید با مشت بکوبد به حفاظ . محل شان نگذار . خیالت از این هم راحت باشد : تا موقعی که سرد است آسیبی بهش نمی رسد .

ساعت کارُت هم زیاد نیست : هشتِ صبح تا یازده ! فقط سه ساعت . تعجب نکن . شاید هم از این تعجب می کنی که واقعاً هر سه دقیقه یک نفر می آید پشتِ قابِ آن شیشه و یکی هم این طرف باهاش حرف می زند ؟ بله هر سه دقیقه یک نفر را می آورند . سالنِ پهلویی البته این طور نیست . آنجا دیگر حفاظ لازم نیست چون آنها طوری اند که هر چند وقت یک بار می توانند همدیگر را ببینند . حتی به جای درزی که اینجا وجود ندارد ، آنجا به عوض باید یک دریچه کوچک آن پایین زیرِ پا بگذاری . چون آن هایی که آنجا می آیند ، چیزهایی هم برای تو که آنجایی می آورند تا دلت را به دست آورند : گاهی هم برای آن که خواسته ای از تو دارند یا می خواهند چیزی رد و بدل کنند . مثلاً سیگار . با تو یا با کَسِ شان . اما ساعت کارت طولانی تر بود اگر آنجا می رفتی . تا چهارِ بعد از ظهر . بلکه بیشتر . بستگی دارد به همان دریچه کوچکِ زیرِ پایت . اما آدم های آنجا با اینجایی ها فرق دارند : آنجایی ها را از صورت شان می شود تشخیص داد . صورت شان انگار بزرگ تر و پهن تر است !

اینجا خوبی اش ساعت کارش است . می توانی از اینجا که رفتی به کارهای شخصی ات برسی . گذارت هم دیگر توی خیابان به این آدم ها نمی افتد . اگر توی خیابان یکی شان را شناختی راهت را کج کن و برو . بهتر است. شاید همانی باشدکه آمده دیدن کَس اش و سه دقیقه حرف برایش کم بوده . یا همانی که هنوز دو دقیقه نشده دعوای شان شده و با اشک ازاینجا رفته. . . عده ای هـم اصـلاً شکایتی ندارند ، حـرف شان را می زنند و با رضایت بلند می شـوند و می روند ! از آن طرفی ها خیالت راحت باشد : می آیند و می برندش . شده چند نفری . بعد دیگر هیچ کس نمی بیندشان . شده که بیایند دو نفری رو به روی هم بنشینند و لب های شان اصلاً تکان نخورد . زل بزنند توی چشم های همدیگر ، بعد بلند شوند و بروند ، و تو دکمه قرمز را بزنی و منتظر باشی تا یکی دیگر را بیاورند و یکی هم از این طرف بیاید رو به رویش . اگر یک بار تصادفاً یادت رفت که سرِ سه دقیقه دکمه را بزنی به روی خودت نیاور . باور کن که حتی اگر هفت دقیقه هم حرف بزنند باز می گویند کم است و می آیند به التماس . مسخره است .

تو اگر بودی توی این سـه دقیقه چه کار می کردی ؟ می دانی چقدر حرف ها هست که می شود زد ، و راضی بود . این ها وقت شان که شروع می شود شروع می کنند به اراجیف گفتن و اباطیل بافتن حتماً ، که موقعی وقت تمام می شود یادشان می افتد که فلان چیزِ مهم را نگفته اند . آن وقت است که دهـان شان را تا بنـاگـوش باز می کنند و حرف های به ظاهر مهم شان را با داد می خواهند به گوشِ هم برسـانند . . . که تو دیگر دکمه را زده ای و فقط سکوت است . پس خسته که شدند می آیند سراغ ِ تو و با لال بازی می افتند به دست و پایت . . . خوب است که قبلاً ، چند روز یا حتی چند ماه قبل بهشان خبر داده شده که حرف های شان را آماده کنند . پس توقعی نمی توانند داشته باشنـد . فرض کن تو یکی از اینـها : به کَس ات چه می گفتی ؟ یک بار من یادم رفت که دکمه را بزنم . یارو حرفش را برای سه دقیقه تنظیم کرده بود و بعد دیگر حرفی برای گفتن نداشت ! از سکونِ لب هاشان متوجه شدم که دکمه را فراموش کرده ام . . .

اگر کارشان به دعوا کشید می توانی دکمه را زودتر قطع کنی . آن وقت هر چقدر دل شان می خواهد دهان شان را پاره کنند . گاهی می بینی شان که یکی از این طرف و یکی از آن طرف برای بوسیدن همدیگر ، و شاید آخرین بار ، لب هاشان را روی آن شیشه می گذارند و هر دو دست شان را به شیشه می چسبانند انگار که از ورای شیشه پنجه هاشان را به هم قلاب کرده اند . . . با هم خداحافظی می کنند ! این را هم بهت بگویم : بعد از مدتی به اینجا عادت می کنی . هر روز که به این حفاظ دست بکشی و سردی اش را حس کنی علاقه عجیبی بهش پیدا می کنی . درست مثلِ من . آن وقت مجبوری یکی از این حفاظ ها را توی خانه ات درست کنی . درست می کنی . توی رختخوابت که باشی و پسر بزرگت بیاید بزند به شیشه که مثلاً فلان می خواهم ، می توانی محل نگذاری : کافی است فقط چشم هایت را ببندی تا خوابت ببرد . . . به زنم گفته ام که بیرون حفاظ بخوابد ، گریه بچه اش زا به راهُم می کند . بد خواب شده ام . . . دستت را به این حفاظ بکش ! سرد است ، نه ؟ پس اصلاً نگران نباش !

*

حسین مرتضائیان آبکنار از اساتید دانشگاه تهران، متولد سال 1345 در تهران از داستان نویسان دارای سبک ایران خوانده می شود که تا کنون چند جایزه ادبی را به خود اختصاص داده است.