رازهای اخرین سفیر آمریکا در ایران
سولیوان اخرین کسی است که نمایندگی امریکا در ایران را به طور رسمی بر عهده داشته است به همین جهت خاطرات او می تواند شنیدنی و خاص باشد
خاطرات مهره های امریکا در ایران ناگفته ها و حقایق مخصوصی در دل خود دارد حکایاتی که دست چدنی آمریکا و قصد دشمنی او علیه ملت ایران را به خوبی و وضوح نمایان می کند. بسیاری از مهره های دربار و یا نمایندگان غرب که در ایران بوده اند در باره سالهای حضور خود و یا دامنه فعالیت ها و ماموریت هایشان خاطراتی را چاپ کرده اند که یکی از این منابع خاطرات سولیوان اخرین سفیر آمریکا در ایران است.
به بیان دیگر در میان منابع مطالعاتی و تحقیقاتی انقلاب اسلامی ایران، كتب خاطرات كه توسط بازیگران و ناظران این واقعهی مهم تاریخ معاصر ایران نوشته شده اهمیت ویژهای دارند. خوشبختانه چنین آثاری هم توسط ایرانیان بازیگر نقش در انقلاب، اعم از وابستگان به حكومت پهلوی و مخالفان آن و هم توسط خارجیهای صاحب نقش در اتفاقات انقلاب انتشار یافته است. این آثار زوایای پنهان تاریخ ایران عصر پهلوی دوم بهویژه واپسین سالهای آن را تا حدود زیادی روشن كرده است. یكی از این آثار ارزشمند كتاب مأموریت در ایران است. این كتاب با توجه به ویژگیها، موقعیت و نقش نویسندهی آن در تحولات انقلاب ایران و نوع اطلاعات موجود در كتاب از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنین نویسنده نگاه تحلیلی و گاه انتقادی به برخی مسائل این دوره بهویژه برنامههای اقتصادی و فرهنگی حكومت پهلوی دوم دارد. با وجود نقاط قوت كتاب، ضعفها و آسیبهای آن نیز قابل انكار نیست كه برخی از آنها آسیبهایی است كه به طورعام بر خاطره نویسی عارض است و این كتاب نیز از آن مصون نیست.
نویسنده نگاه تحلیلی و گاه انتقادی به برخی مسائل این دوره بهویژه برنامههای اقتصادی و فرهنگی حکومت پهلوی دوم دارد. با وجود نقاط قوت کتاب، ضعفها و آسیبهای آن نیز قابل انکار نیست که برخی از آنها آسیبهایی است که به طورعام بر خاطره نویسی عارض است و این کتاب نیز از آن مصون نیست. خاطرات سولیوان، هرچند برخی ضعفها و كاستیهایی دارد كه مترجم به برخی از آنها در پیشگفتار اشاره كرده است، ولی تا حدودی پشت پردهی سیاست آمریكا در ایران را به نمایش میگذارد و ضمن بیان شیوهی تعاملات فیمابین دو كشور، آخرین تلاشهای دولت آمریكا و ناكامی آن را در جلوگیری از فروپاشی رژیم پهلوی بازگو میكند.
نویسنده نگاه تحلیلی و گاه انتقادی به برخی مسائل این دوره بهویژه برنامههای اقتصادی و فرهنگی حکومت پهلوی دوم دارد. با وجود نقاط قوت کتاب، ضعفها و آسیبهای آن نیز قابل انکار نیست که برخی از آنها آسیبهایی است که به طورعام بر خاطره نویسی عارض است و این کتاب نیز از آن مصون نیست
پست سفارت آمریكا در تهران از آذر ماه 1354/ دسامبر 1976 كه ریچارد هلمز از سمت سفارت آمریكا در ایران استعفا كرده بود خالی مانده بود و به همین جهت دولت كارتر عجله داشت سفیر جدیدی جایگزین شود. سولیوان در این هنگام فرصت نداشت كه از تعطیلی و استراحت قبل از عزیمت به این مأموریت استفاده كند.وی روز 20 فروردین 1356 خورشیدی/9آوریل1977 به عنوان سفیر آمریكا در ایران تعیین شد و در روز 18 خرداد/8 ژوئن در شرایطی كه محمدرضا پهلوی در سرمایهگذاری مالی خود برای كمك به پیروزی مجدد جمهوریخواهان آمریكا شكست خورده بود، وارد تهران شد و در 24 خرداد 1356/14 ژوئن1977 به عنوان سفیر جدید آمریكا در تهران، استوارنامهی خود را به شاه تقدیم كرد. او هنگام ورود به تهران 56 ساله بود. در این موقع سفارت آمریكا در تهران فعالیت وسیع و پردامنهای داشت. تعداد كاركنان سفارت به اضافهی مأمورینی كه در قسمت نظامی كار میكردند بالغ بر دو هزار نفر بود كه با اعضای خانوادههایشان به پنج هزار نفر میرسیدند. هنگام ورود سولیوان به تهران بیش از 35 هزار آمریكایی در ایران سرگرم كار بودند.
او هنگام ورود به تهران 56 ساله بود. در این موقع سفارت آمریکا در تهران فعالیت وسیع و پردامنهای داشت. تعداد کارکنان سفارت به اضافهی مأمورینی که در قسمت نظامی کار میکردند بالغ بر دو هزار نفر بود که با اعضای خانوادههایشان به پنج هزار نفر میرسیدند. هنگام ورود سولیوان به تهران بیش از 35 هزار آمریکایی در ایران سرگرم کار بودند.
«مأموریت در ایران» در 316 صفحه و قیمت 10هزار تومان روانه بازار نشر شده است.
فرآوری: امین شفیق
بخش سیاست تبیان
مرکز اسناد انقلاب اسلامی/ فارس
مطالب مرتبط: