تبیان، دستیار زندگی
در موضوع مذاکرات هسته ای، چگونگی عملکرد رسانه ها و نقش آن ها در تاثیر گذاری و اقناع افکار عمومی مردم، در میان دو طرف مذاکره، اهمیت بسیاری دارد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نقش رسانه ها در مذاکرات هسته ای


در موضوع مذاکرات هسته ای، چگونگی عملکرد رسانه ها و نقش آن ها در تاثیر گذاری و اقناع افکار عمومی مردم، در میان دو طرف مذاکره، اهمیت بسیاری دارد.

نقش رسانه ها در مذاکرات هسته ای

رسانه ها به واسطه قدرت و دامنه نفوذی که دارند، می توانند عموم جامعه مورد نظر خود را اقناع کرده و بر روی آن ها اثرگذار باشند. رسانه ها همچنین می توانند در هر موضوعی با ارائه اطلاعات صحیح به شهروندان؛ ذهن خلاق و منطقی آن ها را به تحرک واداشته و زمینه افزایش حمایت های عمومی را فراهم آورند.

پوشش خبری مذاکرات در رسانه های خارجی:

خبرگزاری رویترز انگلیس:

"امریکا، پیشرفت هایی را در مذاکرات هسته ای ایران مشاهده کرده و هنوز خواهان رسیدن به توافق تا ضرب الاجل نوامبر است. یک مقام ارشد امریکایی گفت، برخی پیشرفت ها در مذاکرات هسته ای روز چهارشنبه با ایران به دست آمده است اما کارهای بیشتری باقی مانده که باید انجام شوند. وی افزود که هدف امریکا، رسیدن به توافق نهایی تا ضرب الاجل ماه نوامبر است. سخنان این مقام وزارت خارجه امریکا پس از مذاکرات جان کری، محمد جواد ظریف و کاترین اشتون در وین بیان شده است که حدود شش ساعت به طول انجامید."

سایت روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز:

"زمانی که باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا ماه گذشته به رهبری ایران نامه نوشت، از ایشان خواست تا بر یک دهه بی اعتمادی فائق آمده و بر سر یک توافق که برنامه هسته ای ایران را محدود کنند مذاکره کنند؛ این ممکن است آخرین تلاش های رئیس جمهوری آمریکا برای آشتی با ایران برای بازسازی خاورمیانه بوده باشد. امروز آقای اوباما به هنر سیاست خارجی بیش از هر زمان دیگری نیاز دارد و می بیند که زمان برای ایجاد تغییر در محاسباتش در خاورمیانه به سرعت در حال سپری است. در حالی که مذاکرات هسته ای بار دیگر در هفته جاری به وین بازگشته است و این امید وجود دارد که آخرین دور از مذاکرات هسته ای برگزار شود. مشاور ارشد امنیت ملی اوباما احتمال دستیابی به توافق هسته ای با ایران را 40 تا 50 درصد عنوان کرد. حتی اگر توافق کسب شود نیز آغاز بحث و جدل ها و نه یک پایان خواهد بود."

تحلیل پوشش خبری مذاکرات هسته ای در رسانه های غربی:

دکتر محسنی، پژوهشگر مرکز مطالعات امنیتی و بین الملل دانشگاه ایالتی مریلند آمریکا معتقد است که پوشش اغلب رسانه های غربی در مورد برنامه هسته ای ایران از سه نقطه ضعف عمده برخوردار بوده است:

عدم توجه به بستر اصلی برنامه هسته ای ایران:

یکی از مهمترین این نقاط ضعف، عدم پرداخت کامل به پیش زمینه ها و بستر اصلی برنامه هسته ای ایران می باشد و رسانه های غربی عموما بدون پرداختن به تاریخچه و توافقات پیشین کشورهای غربی با ایران در مورد برنامه هسته ای، و همچنین بدون پرداختن به مباحث حقوقی مرتبط با این موضوع، تنها مناقشات اخیر در مورد برنامه هسته ای کشورمان را مورد پوشش قرار می دهند.

به نظر می رسد رسانه های ایران نتوانسته اند آن طور که باید به مسئولیت رسانه ای خود در حوزه برنامه هسته ای کشورمان بپردازند و در مقایسه با رسانه های غربی، تاثیر به مراتب کمتری بر افکارعمومی کشورهای تاثیرگذار داشته‌اند

یک سویه بودن منابع:

از دیگر نقاط ضعف پوشش خبری رسانه ها غربی، یک سویه بودن منابع کسب اخبار توسط این رسانه ها بوده به طوری که اغلب مطالب خبری این رسانه ها مبتنی بر نقل قول های مطرح شده از سوی مقامات سیاسی غربی و به ویژه آمریکایی بوده است.

تاکید بر اهداف نظامی ایران:

یکی دیگر از نقطه ضعف های جدی این رسانه ها این است که اغلب مطالب خبری و تحلیلی با این رویکرد و پیش فرض نگاشته شده که در این مناقشه هسته ای، ایران مقصر اصلی بوده، برنامه هسته ای ایران دارای اهداف نظامی می باشد و مسئولیت حل و فصل این مناقشه نیز صرفا بر دوش ایران قرار دارد.

ایران، مقصر اصلی در شکست مذاکرات:

هم چنین کشورهای گروه 1+5 عموما در آستانه مذاکرات هسته‌ای سعی کرده‌اند تا ایران را مقصر اصلی برای هرگونه شکست‌های احتمالی در مذاکرات معرفی کنند. نمونه بارز آن اظهارات چند روز پیش وزیر خارجه آلمان است که دلیل هر گونه شکست در رسیدن به توافق هسته‌ای را به ایران منتسب کرده است. این اظهارات در کنار گزارش‌های رسانه‌های غربی طوری وانمود می‌کنند که گویی این ایران است که زیاده‌خواهی می‌کند و نه طرف غربی.

تحریم ها، عامل اصلی علاقه مندی ایران به انجام مذاکرات:

تنها تفاوتی که در یک سال اخیر در پوشش رسانه های غربی نسبت به ایران به وجود آمده است این است که تا پیش از این ایران به عنوان کشوری که می بایست اعتماد سازی لازم را ایجاد کند ولی از انجام این «مسئولیت» سرباز می زند معرفی می گردید ولی اکنون ایران کشوری معرفی می شود که تاحدی علاقمند شده است تا این «مسئولیت» خود را پذیرفته و انجام دهد و البته دلیل این «علاقمندی» ایجاد شده را نیز موثر و کارآمد بودن فشارها و تحریم ها علیه ایران تفسیر می کنند.

نقش رسانه ها در مذاکرات هسته ای

پوشش خبری رسانه های غربی و تاثیر بر افکار عمومی:

باید در نظر داشت که جامعه آمریکا جامعه ای تخصص گراست و افراد تنها در زمینه تخصص و فعالیت های شغلی خود آگاهی و دانش قابل قبولی داشته و در سایر حوزه ها اطلاع چندانی ندارند. از این رو رسانه ها نقش بسیار پر رنگی در شکل دهی به افکار عمومی مردم آمریکا داشته و با توجه به رویکرد یکسویه رسانه های غربی نسبت به برنامه هسته ای ایران، تعجبی ندارد که مردم امریکا برنامه هسته ای کشورمان را تهدیدی برای امنیت خود و جامعه بین المللی قلمداد می کنند. پوشش خبری یکسویه رسانه‌های غربی، به گونه ای بوده که باورهای نادرست متعددی در افکارعمومی مردم امریکا شکل گرفته و نهادینه شده است. به عنوان مثال، در تحقیقی که اخیرا مرکز مطالعات امنیتی و بین الملل دانشگاه ایالتی مریلند آمریکا در زمینه افکارعمومی مردم آمریکا انجام داده است، مشاهده شده است که بیشتر مردم آمریکا بر این باورند که رهبر انقلاب فتوا داده است که ایران حق دارد درصورت تمایل سلاح اتمی تولید کند!

پوشش خبری مذاکرات در رسانه های داخلی:

این در حالی است که به نظر می رسد رسانه های ایران نتوانسته اند آن طور که باید به مسئولیت رسانه ای خود در حوزه برنامه هسته ای کشورمان بپردازند و در مقایسه با رسانه های غربی، تاثیر به مراتب کمتری بر افکارعمومی کشورهای تاثیرگذار داشته‌اند. حتی در مورد اطلاع رسانی به افکارعمومی داخل کشور نیز دیده می شود که در خبرها و تحلیل های مرتبط با پرونده هسته ای کشورمان، مطالبی به طور آماده از خبرگزاری های خارجی اخذ می شود و با ترجمه خبرهای این خبرگزاری ها، خوراکی برای خبرگزاری های داخلی فراهم می شود. این در حالی است که خبرگزاری های خارجی معمولا در پرداختن به رویدادها، از نگاه و زاویه خودشان به موضوع نگاه کرده و این در حالی است که گفته شد، رسانه های غربی به طور بی طرفانه به موضوع هسته ای ایران نمی پردازند.

فرآوری: زهرا مجدی زاده

بخش ارتباطات تبیان


منابع: تسنیم/ اقتصاد پرس/ جام نیوز

مطالب مرتبط:

بیماری رهبری،شیطنت رسانه های غربی و چند نکته

روحانی در رسانه های خارجی