تبیان، دستیار زندگی
معرفی کتابهایی به مناسبت این ایام غمبار؛ با عناوین: «پیشخوانی در تعزیه»، مجموعه ۱۰ جلدی قصه کربلا، «من می گویم شما بگریید» و کتاب «گزارشی مستند از کربلا».
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

من می گویم شما بگریید

معرفی کتابهایی با عناوین: «پیشخوانی در تعزیه»، مجموعه 10 جلدی قصه کربلا، «من می‌گویم شما بگریید» و کتاب «گزارشی مستند از کربلا».

فرآوری: زهره سمیعی- بخش کتاب و کتابخوانی تبیان
«پیشخوانی در تعزیه»، مجموعه ۱۰ جلدی قصه کربلا، «من می‌گویم شما بگریید» و کتاب «گزارشی مستند از کربلا».

«پیشخوانی در تعزیه»

«پیشخوانی در تعزیه» پژوهشی در نغمات آوازی شبیه‌خوانی، نام اثری از اردشیر صالح‌پور است که توسط سوره مهر منتشر شده است.

به گزارش خبرگزاری فارس، «پیشخوانی در تعزیه» دارای هشت فصل است که به ترتیب عبارتند از «پیش درآمد»، «پیشخوانی، زمینه‌ها و تعاریف»، «ویژگی‌های ادبی پیشخوانی‌ها»، «سرایندگان پیشخوانی‌ها»، «موسیقی پیشخوانی‌ها»، «نوحه‌های پیشخوانی»، «خوانندگان و نوازندگان» و «سایر پیشخوانی‌ها».

در این کتاب به جز بحث تئوریک در زمینه نغمات آوازی شبیه‌خوانی، شعرهای از پیشخوانی‌ها تعزیه‌ها نیز گردآوری و منتشر شده است.

همچنین در این کتاب نام تعدادی از سرایندگان، خوانندگان و نوازندگان پیشخوانی‌ها نیز آمده است.

در مقدمه کتاب اینگونه آمده است: «ترانه‌ها، آواها و نواهای گمشده و رها‌شده در کوی و برزن‌ها با حمایت جدّی دولت قاجار مجالی یافت تا خود را به ثبت برساند. هر چند این فرصت مغتنم اگر چه خوش درخشید؛ اما دیری نپایید و بخشی از آن به گرامافون و صفحات و رادیو ره یافت بخش دیگر هم در یاد و حنجره‌ها پژمرد. و این همان نکته‌ای است که «روح‌اله خالقی» و «ابوالحسن صبا» به آن اشاره داشتند، که تعزیه وجه ضمان موسیقی ایرانی بوده است. به‌رغم ریشه‌ها و پیشینه‌های بسیار، «شبیه‌خوانی» در دورة قاجار رونق بسزایی یافت...»

«از صبا تا نیما»، «تکیه و حسینه‌های ایرانی»، «سرگذشت موسیقی در ایران»، «نمایش در ایران»، «تعزیه و تعزیه‌خوانی» و «سفرنامه بنجامین» نام تعدادی از منابع و مآخذ صالح‌پور برای نگارش «پیشخوانی در تعزیه» است.

«پیشخوانی در تعزیه» به قلم اردشیر صالح‌پور را انتشارات سوره مهر در 115 صفحه و بهای سه هزار و 600 تومان منتشر کرده است.

مجموعه 10 جلدی قصه کربلا

مجموعه 10 جلدی قصه کربلا روایت‌های داستانی کوتاه مهدی قزلی از واقعه عاشورا و حوادث منجر به آن است که در آن نویسنده با انتخاب برخی از تاثیرگذارترین بخش‌های داستانی از واقعه عاشورا آنها را در قالب داستان‌های کوتاهی که توام با تصویرگری‌های زیبا است در قالب 10 مجلد کتاب تالیف کرده است.

روایت داستانی قزلی در این مجموعه روایتی متصل و در عین حال مستقل است. به عبارت ساده‌تر داستان‌های روایت شده توسط وی در این مجموعه کتاب داستان‌های مستقل هستند که از منظر غایت روایت و خط سیر داستانی همگی با یکدیگر در ارتباط هستند و همین مساله است که این مجموعه را رد میان آثار مشابه به اثری در خور اعتنا و بدیع مبدل کرده است.

کتاب اول مجموعه به نام «فصل امام» نامگذاری شده و در آن از زوایای مختلف به شخصیت امام حسین(ع) پرداخته شده است. در کتاب دوم این مجموعه به نام «فصل علم دار» به زندگی و رشادت ‌های حضرت ابوالفضل(ع) پرداخته شده و همچنین سرگذشت و وقایع مربوط به زندگی حضرت علی اکبر(ع) در کتاب سوم با عنوان «فصل پیام بر دوباره» آمده است. نویسنده برای کتاب چهارم این مجموعه هم عنوان «فصل صبر» را انتخاب کرده که در آن به سرگذشت و ابعاد مفهوم صبر در زندگی حضرت زینب(ع) پرداخته است.

قزلی در کتاب پنجم از این مجموعه به شهر کوفه و بی وفایی ساکنان آن پرداخته است و در ادامه و در کتاب ششم به یاران با وفای امام حسین(ع) توجه نشان داده است. کتاب هفتم با عنوان «فصل دشمنان» به مساله حق ناشناسی حرامیان اشاره شد و در ادامه در کتاب هشتم با عنوان «فصل اسارت»به وقایع دردناک اسارت اهل بیت(ع) پس از واقعه عاشورا پرداخته شده است.

کتاب نهم یا فصل انتقام به ابعاد مختلف قیام مختار ثقفی اشاره دارد و کتاب آخر با عنوان «فصل عاشقی»به روایت روابط بین یاران امام حسین(ع) با هم، یاران با امام حسین(ع)، امام حسین(ع) با اهل حرم و همگی آنها با پروردگار پرداخته است.

این مجموعه 10 جلدی از سوی نشر عماد منتشر شده است.

«پیشخوانی در تعزیه»، مجموعه ۱۰ جلدی قصه کربلا، «من می‌گویم شما بگریید» و کتاب «گزارشی مستند از کربلا».

«من می‌گویم شما بگریید»

مجموعه شعر من می‌گویم شما بگریید مجموعه‌ای از مراثی عاشورایی است که به کوشش علیرضا قزوه گردآوری شده و انتشارات سوره مهر تاکنون در چهارده نوبت آن را بازچاپ کرده است.

قزوه این مجموعه را در پنج فصل گردآوری کرده که فصل نخست از آن به موضوع امام حسین(ع) پرداخته است. فصل دوم از این مجموعه از سوی قزوه به شهیدان کربلا مانند حضرت علی‌اصغر و علی‌اكبر و حضرت ابوالفضل العباس(ع) اختصاص داده شده است. وی در فصل سوم به سراغ مراثی مرتبط با اصحاب امام حسین(ع) رفته ودر فصل چهارم به موضوع گودال قتل‌گاه توجه نشان داده است. فصل پنجم یا پایانی این کتاب نیز با موضوع وقایع بعد از عاشورا اختصاص داده است و در هر فصل به سراغ شاعرانی رفته كه مرثیه‌ای دراین باب سروده‌اند.

علیرضا قزوه در بخشی از مقدمه خود بر این کتاب می‌نویسد: این سالهای آخر، شعرهایی از اینجا و آنجا از برخی مداحان آشنا و نام‌آشنا می‌شوم كه به جای آنكه دل را بارانی كند، دل را به درد می‌آورد. برخی نیز داعیه خودنمایی دارند، حال آنكه اصل در كربلا گم شدن است و به اصل خویش رسیدن. همین انگیزه‌ای شد تا این اشعار را در دفتری فراهم آورم و هدیه‌اش كنم به مداحان دل‌سوخته به‌خصوص آنان كه به لحن عاشورا تكلم می‌كنند و حنجره‌شان وقف امام حسین(ع) و یاران او است. می‌توانستیم به جای این شعرها اشعاری انتخاب كنیم كه زرق و برق الفاظش امروزی‌تر باشد، اما فرمان از دل گرفتم و حكایت چنین شد كه می‌بینید.

«گزارشی مستند از کربلا»

کتاب گزارشی مستند از کربلا را حجت‌الاسلام والمسلمین محمدیان رئیس دفتر نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌ها تالیف کرده است که در آن به استناد احادیث اهل‌بیت (ع) و اسناد معتبر تاریخی به وقایع نگاری درباره حوادث منجر به واقعه عاشورا پرداخته شده است.

محمدیان در این کتاب با استناد به این موضوع که كربلا فقط یك تاریخ نیست كه در برهه‌ای از زمان اتفاق افتاده و یه پایان رسیده باشد، بلکه كربلا پیامی زنده و جاوید است كه برای همه اهل حق در طول تاریخ الهام‌بخش و هدایتگر و برای مبارزان و جهادگران تابلوی راهنما و قطب‌نمای حقیقت به شمار می‌رود، گزارشی از حوادث زمان ورود كاروان امام حسین (ع) به كربلا تا هنگام شهادت آن حضرت را در کنار گزارشی از حوادث قبل ورود به كربلاء و همچنین وقایع بعد از شهادت امام (ع) و اسارت خاندان آن بزرگوار را رد قالب سه مجلد کتاب بیان می‌کند که تاکنون دو مجلد از آن منتشر شده است.

در مجلد اول منتشرشده از این مجموعه موضوع ورود امام حسین(ع) به كربلا، خاطره‌ای از امیرالمونین (ع)، ارسال نامه‌ای به بنی‌هاشم، بسته شدن آب به روی كاروان حسینی، بشارتی به امام (ع) در عصر تاسوعا، ‌ آخرین آب!، رویای امام (ع) در سحرگاه عاشورا، مناجات صبح عاشورا، پاسخی به تبلیغات عمرو بن الحجاج، وداع یاران با امام (ع)، نماز ظهر در زیر تیرباران تیرها، شهادت علی‌اكبر(ع)، شهادت قاسم، شجاعت بی‌نظیرامام حسین(ع)، تیر خوردن گلوی امام(ع)، اصابت سنگ به پیشانی امام (ع)، افتادن امام حسین(ع) از اسب بر روی زمین، فریاد اعتراض زینب كبری، شهادت امام (ع)، بازگشت اسب امام (ع) به سوی خیمه‌ها، اسب تاختن بر پیكر امام (ع)، غارت خیمه‌های اهل بیت از جمله عناوینی هستند كه در كتاب گزارشی مستند از كربلا به طور مبسوط به آنها پرداخته می‌شود.

مجلد دیگری که به تازگی ودر سال جاری منتشر شده است نیز به بررسی حوادث پس از عاشورا می‌پردازد.


منابع:
مهر
فارس