تبیان، دستیار زندگی
یکی از آسیب هایی که در فضای مجازی همواره در کمین افراد است، نقض حریم خصوصی افراد بوده که منجر به بی اخلاقی در فضای وب و از بین رفتن آبروی اشخاصی میشود که خواسته یا نا خواسته حریم خصوصی شان در این فضا زیر پا گذاشته شده است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

عمومی شدن حریم خصوصی در فضای مجازی


یکی از آسیب هایی که در فضای مجازی همواره در کمین افراد است، نقض حریم خصوصی افراد بوده که منجر به بی اخلاقی در فضای وب و از بین رفتن آبروی اشخاصی میشود که خواسته یا نا خواسته حریم خصوصی شان در این فضا زیر پا گذاشته شده است.

حریم خصوصی در فضای مجازی

هر چند که چنین مواردی تنها به فضای مجازی اختصاص نداشته و در فضای واقعی نیز شاهد مواردی از این دست هستیم، اما برخی ویژگی های فضای مجازی باعث می شود که در فضای وب، با موارد بیشتر و گسترده تری از نقض حریم خصوصی افراد، مواجه شویم.

برای مثال در فضای واقعی برخی افراد با اهداف سودجویانه و از پیش تعیین شده، قوانین مربوط به حریم خصوصی را زیر پا می گذارند. این در حالی است که در فضای مجازی داستان به گونه ای دیگر رقم می خورد و این نقض قوانین به چنین افرادی محدود نمی شود؛ بلکه بسیاری از افرادی که در فضای واقعی به حریم خصوصی احترام می گذارند، در فضای مجازی با افراد سودجو همراه شده و تصاویر و فیلم های مربوط به حریم خصوصی دیگران را با یکدیگر به اشتراک می گذارند. اغلب این افراد نمی دانند که اشتراک چنین مواردی در فضای مجازی، آسیب های واقعی بسیاری را برای آن اشخاص به دنبال خواهد داشت.

عمومی شدن حریم خصوصی در فضای مجازی

بسیاری از صاحب نظران معتقدند که با ظهور رسانه ای به نام اینترنت، امکاناتی به وجود آمده است که علیرغم ایجاد تحولات بسیار در ارتباطات میان افراد، در بسیاری از موارد نیز اسباب نقض حقوق افراد را در گستره ای بسیار وسیع فراهم کرده است. این صاحب نظران هم چنین معتقدند که در اینترنت امکان تفکیک حوزه خصوصی و حوزه عمومی وجود ندارد و با توجه به جهانی شدن باید انتظار داشت که در زندگی مجازی با عمومی شدن حریم خصوصی مواجه شویم!

در ادامه به بیان برخی از ویژگی های فضای مجازی می پردازیم که بستر هایی را برای نقض هر چه بیش تر حریم خصوصی و یا به عبارتی عمومی شدن آن را فراهم می کنند.

امکان ناشناخته ماندن!

افراد در فضای مجازی می توانند ناشناخته بمانند و هویت حقیقی خود را پنهان کنند. این امر از سویی برای حفظ حریم خصوصی حقیقی افرادی که در اینترنت برای خود هویت مجازی ساخته اند، مناسب بوده و خطری آنها را تهدید نخواهد کرد. اما از سوی دیگر همین افراد می توانند تهدیدی برای دیگر کاربران اینترنتی باشند؛ چرا که افراد با هویت ناشناخته می توانند با آسودگی در فضای وب تخلفات بسیاری را مرتکب شوند. یکی از این تخلفات، نقض حریم خصوصی دیگران است.

انجام فعالیت های روزمره در فضای مجازی

یکی از عوامل دیگری که بستر مناسب را برای نقض حریم خصوصی افراد در فضای مجازی فراهم می کند، انجام امور شخصی افراد در فضای مجازی است. با گذشت زمان و افزایش امکانات فضای مجازی هم چون تلفن های هوشمند و نرم افزار های کاربردی، افراد تمایل بیشتری را برای آنلاین انجام دادن کارهای خود پیدا کرده اند. در نتیجه بسیاری از افراد، امور کاری و یا شخصی خود را در این فضا انجام می دهند. وجود اطلاعات شخصی و کاری افراد در محیط مجازی، بسیاری را وسوسه می‌کند تا از این محیط و اطلاعات آن استفاده کنند.

هر چند نقض حریم خصوصی افراد و بی اخلاقی های مربوط به آن، در فضای واقعی نیز اتفاق می افتد و تنها به فضای مجازی اختصاص ندارد، اما ویژگی های خاص فضای مجازی، بستر هایی را برای تسریع و گسترده شدن چنین بی اخلاقی هایی فراهم می کند

تلقی های شخصی از شبکه اجتماعی!

این روز ها اینترنت برای بسیاری از افراد جایگزینی برای دفترچه خاطرات شان شده است! بسیاری از افراد بدون رعایت مسائل امنیتی، خصوصی‌ترین اطلاعات خود را بر روی سیستم های رایانه ای خود و یا فلش ها، کارت های حافظه، تلفن همراه و … ذخیره می کنند و با این کار امکان تعرض به حریم خصوصی خود را برای متخلفان فراهم می کنند. در حقیقت چنین افرادی به راحتی خود را در معرض قربانی شدن قرار می دهند. در این میان برخی افراد، خود خواسته و برخی نیز ناخواسته قربانی می شوند!

فقدان اطلاعات کافی از محیط مجازی

کارشناسان، فقدان اطلاعات کافی درباره محیط مجازی و بی‌دقتی در محافظت از داده‌ها را از مهمترین دلایل قربانی شدن افراد در فضای مجازی می‌دانند.

از سوی دیگر، باید به شرکت هایی اشاره کرد که یکی از منابع درآمدشان از طریق نقض حریم خصوصی یا استفاده از اطلاعات شخصی افراد به دست می آید. اغلب این موضوع با اطلاع قبلی افراد اتفاق می افتد. به این ترتیب که این شرکت‌ها با وضع برخی قواعد پیچیده به عنوان قواعد حریم خصوصی، به صورت ظاهری رضایت فرد را برای اقدام به نقض حریم خصوصی شان، کسب می کنند. ولی در باطن این امر به صورت کاملا ناآگاهانه اتفاق می‌افتد؛ چرا که بسیاری از افراد بدون خواندن قراردادهای طولانی شرکت‌ها دکمه قبول دارم را فشار می دهند و به این شرکت‌ها اجازه نقض حریم خصوصی خود را می دهند.

حریم خصوصی در فضای مجازی

ارتباط با یک مانیتور یا انسان؟

بسیاری از ما فراموش می کنیم که پشت هر مانیتوری یک انسان واقعی نشسته است و نه یک موجود مجازی و غیر واقعی! حاصل چنین تصوری این است که کاربران در این فضای به ظاهر مجازی بسیاری از اموری را مرتکب می شوند که در فضای واقعی آن را انجام نمی دهند. به اشتراک گذاری حریم خصوصی افراد در فضای وب نیز یکی از همین فعالیت هایی است که به دلیل همین اشتباه رایج، از سوی بسیاری از کاربران اتفاق می افتد و نتیجه آن شریک شدن در بی اخلاقی دیگران است! برای مثال، چندی پیش تصاویر و فیلم های نامناسبی از یکی از بیمارستان های جنوب کشور، در فضای مجازی منتشر شد. پس از آن، دهها سایت، لینک دانلود آن را منتشر کردند و در فاصله اندکی، جست و جوی کلمات مربوط به این ماجرا در گوگل، یاهو و ... افزایش یافت. در شبکه های اجتماعی نیز صدها جوک درباره آن ساخته و منتشر شد.برخی افراد نیز بی آن که متوجه باشند که آن فیلم ها مربوط به یک "انسان" است و فرستادن آن برای دیگران، عواقب بسیاری برای خانواده و اطرافیانش خواهند داشت، این تصاویر خصوصی دیگران را برای دیگران ارسال کردند. چنین مواردی بار ها مشاهده شده است.

باید به این نکته اشاره داشت که این امر نه تنها موجب هتک حرمت و بی آبرویی برای برخی اشخاص می شود؛ بلکه می تواند در فضای حقیقی جامعه نیز تاثیر گذار باشد. رواج بی اخلاقی ها و تصاویر و مطالب نامناسب، بر عرف جامعه نیز تاثیر گذار بوده و می تواند آن را تغییر دهد.

در پایان باید گفت که هر چند نقض حریم خصوصی افراد و بی اخلاقی های مربوط به آن، در فضای واقعی نیز اتفاق می افتد و تنها به فضای مجازی اختصاص ندارد، اما ویژگی های خاص فضای مجازی، بستر هایی را برای تسریع و گسترده شدن چنین بی اخلاقی هایی فراهم می کند. در این میان لازم است کاربران با آگاهی کامل از این فضا، از سویی از حریم خصوصی خود محافظت نمایند و از سوی دیگر ضمن حفظ شرافت انسانی خود، حریم خصوصی دیگر کاربران را نیز محترم شمارند.

زهرا مجدی زاده

بخش ارتباطات تبیان


مطالب مرتبط:

بازیگر شدن به شیوه فیس بوک

شخصیت هایی که شبکه های اجتماعی می سازند