جور دیگر باید دید

مروری بر دیدگاه های سینماگران درباره سینمای دفاع مقدس

برخی از سینماگران در گزارش حاضر این پرسش ها پاسخ داده اند.

همایون اسعدیان ، کارگردان : در دو دهه گذشته کمتر می بینیم که به مسائل بعد از جنگ پرداخته شود در حالی که علاقه مندی برای تولید در این ژانر بیشتر شده .سینماگران، مسئولین و مدیران فرهنگی به عقیده من نبض اتفاق را گم کرده اند. وقتی از جنگ جهانی در 70 سال گذشته همچنان فیلم می سازند که اکثرا هم فیلم های مطلوب و استانداردی اند، پی می بیریم که فیلم سازان دنیا شاه کلید تولید را در این ژانر پیدا کرده اند ومی دانند که چه می خواهند بسازند.شاید دید مسئولین ما که فقط از یک دریچه به دفاع مقدس نگاه می کنند ضربه بزرگی به سینما وارد کرده است. نباید با یک سونگری ها وتکرار تجربه های تاریخ مصرف گذشته ، به بدنه سینما لطمه بزنیم در حالی که باید به نقطه ای برسیم که به آن نیاز داریم ودر نسل امروز نیاز به دفاع و ایثار را جستجو کنیم و پاسخگوی نیازهای حال حاضر مخاطب سینما باشیم.فیلم های دهه اول سینمای دفاع مقدس تبلیغ جنگ وتاسیس این سینما را نشان می دهد. امروز فیلم ها باید رنگ وبوی تاثیرگذاری را به تصویر بکشند و ایثار و ازخودگذشتگی به بهترین شکل با نگاه نو یادآوری و برای نسل امروز جاودانه نگه دارند.

عباس رافعی ،کارگردان: آثار دفاع مقدس علاوه بر اینکه باید تاریخ نگاری داشته باشند ،‌ باید در طول زمان دیده شوند . نباید این گونه باشد که بک فیلم بیاید و گیشه ها را فتح کند چرا که تاریخ نشان داده فیلم هایی که یک شبه گیشه ها را فتح می کنند یک شبه هم ابهت خود را از دست می دهند اما خوشبختانه فیلم های دفاع مقدس ما همواره در طول تاریخ زنده نگه داشته شده اند.متاسفانه ملاک ارزشمندی یک فیلم اکنون به جذب مخاطب پیوند خورده است. بینندگان این آثار تنها در طول زمان وجود دارند. فیلم مهاجر آقای حاتمی کیا که یکی از بهترین فیلم های دفاع مقدس است همچنان دیده می شود اما بوده اند فیلم هایی که مخاطب فراوان داشتند اما الان نمی توانیم اسم آنها را به یاد آوریم.نکته مهم دیگر این که فیلم ها ی دفاع مقدس باید وامدار سینما باشد و عناصر هنری در آن وجود داشته باشد تا به ورطه شعار و یک سو نگری هایی نرود.

سیامک اطلسی، بازیگر : سینمای دفاع مقدس یادآوری می کند که پایداری و آرامش امروز ما حاصل خون شهداست. هرکس در این زمینه فعالیت کند، مقاله بنویسد، فیلم بسازد، فیلمنامه بنویسد و به هر طریقی به این موضوع بپردازد، خدمتی است که برای این ملت و جاودانگی شان انجام می دهد.سینمای دفاع مقدس تاکنون تلاش زیادی کرده تا رسالت خودش را انجام دهد و به خصوص در این دوره آخر که فیلم ها و فیلمنامه نویسان به گردآوری خاطره ها و درکل به اقتباس روی آوردند وضعیت این سینما رو به بهبود است.

رضا رویگری بازیگر: اختصاص زمان كافی و امكانات مناسب و لازم به سینمای دفاع مقدس دستاوردهای ارزشمندی را به دنبال دارد،اما مدیران در این سالها نسبت به این مقوله بی توجه بوده اند.درسال های اولیه، مردم به این ژانر توجه خاصی نشان می دادند، اما رفته رفته به دلیل كمبود جذابیت این آثار به لحاظ اكشن بودن، شعارزدگی، مضامین آن و عدم باورپذیری آن از سوی مردم، ‌دیگر استقبالی از این آثار نمی شود.متاسفانه مدیران در این سال ها با جدی نگرفتن این ژانر و ارائه آ‌ثاری با بودجه نازل در مدت زمان اندك باعث تضعیف سینمای دفاع مقدس شده اند. در صورت اختصاص زمان كافی، امكانات و پشتیبانی و پیش تولید خوب، به كارگیری كارگردانان حرفه ای و بها دادن به این ژانر می‌توانیم شاهد آثار ارزشمندی باشیم،اما متاسفانه در این سال ها مدیران نسبت به این مقوله بی توجه بوده اند.با ارائه كارهای خوب و مناسب در سینما، دوری از شعار زدگی، تخصیص بودجه كافی به كارگیری كارگردانان، نویسندگان و بازیگران خوب انتقال فرهنگ دفاع مقدس در سینما موفق تر خواهد بود. بیشترین سهم رابرای رونق و رشد سینمای دفاع مقدس بودجه برعهده دارد كه در صورت كمبود بودجه و امكانات مشكلات بسیاری به وجود می آید كه منجر به ارائه كار ضعیف می شود.

ابوالفضل جلیلی کارگردان سینما: ما در ابتدای انقلاب هیچ‌گاه برای تولیدات ارزشی خود نام یا ژانری چون سینمای دینی، معناگرا و... درست نمی‌كردیم. اما زمانی كه اینگونه نامگذاری‌هایی چون سینمای دینی در سینما متداول شد از كیفیت تولیدات هم كاسته شد.زمانی فیلمساز می‌تواند در حوزه مسائل دینی و انقلابی موفق عمل كند كه بدون دستور به چنین موضوعاتی بپردازد. بدین معناكه دولت به وی سفارش ساخت آثار مذهبی ندهد، بلكه فیلمساز یا تهیه‌كننده خود دغدغه ساخت اینگونه تولیدات را داشته باشد.متاسفانه بسیاری از این تولیدات تاثیرگذاری لازم را ندارند چرا که تنها به واسطه یك سفارش شكل گرفته‌اند نه دغدغه فیلمسازانش؛ كدام سفارش می‌تواند عشق عظیم رزمندگان را نشان دهد؟ این عشق‌ها را تنها با عشق می‌توان تصویركرد نه سفارش و دستور العمل.جسارت، فداکاری، رفتارهای پرشگفتی و شهادت سرشار از معانی و رمز و راز که روایت و تصویر آنها بسیار دشوار است معرفت می خواهد. خلوص و گذشت بچه ها در جنگ فراتر از وادی های عرفان بود.این بخش های دفاع مقدس زیباست و ما باید این زیبایی ها را به دنیا نشان دهیم. باید اخلاق ، خلوص، صداقت و گذشت بچه های جنگ را تصویر کنیم. عرفان جنگ و معرفت جنگ را به فیلم درآوریم.اگر خط کشی ها برداشته شود و به همه جور علاقمندی اجازه ورود و کار در این حوزه داده شود سینمای دفاع مقدس دچار تحول اساسی می شود.

حسن جوهرچی بازیگر: در سال های اولیه سینمای دفاع مقدس به طور تقریبی هیچ بازیگر زنی وجود نداشت و بیشتر فیلم ها به صورت مردانه ارایه می شد که شخصیت ها دائم در حال مبارزه و دفاع بودند؛ اما در سال های بعد، آرام آرام به مسائل حاشیه ای به غیر از خود جنگ مانند مقوله خانواده ها، شهرها و تاثیرات جنگ بر مردم پرداخته و به این ترتیب بازیگران زن نیز به این آثار اضافه و در نتیجه زندگی آنها نیز به تصویر کشیده شد.در ادامه نقش زن نیز دیده شد و کارگردانان به ساخت آثاری پرداختند که زنان به طور مستقیم درگیر مسایل جنگ بودند و شاهد این موضوع هستیم که روز به روز به لحاظ فیلمنامه پیشرفت کرده ایم اما متاسفانه هنوز به سطح ایده آل در این خصوص نرسیده ایم.جذب مخاطب بیشتر در فیلم ساخته شده و کارگردانان تعیین می کنند و در اصل عاملی که تماشاگر را به سینما می کشاند؛ بازیگر بوده در حالی که علت ماندگاری یک اثر کارگردانی و فیلمنامه نویسی خوب است که باید با نگاه جوی به این آثار به ارایه اثر مطلوب برای مخاطب پرداخته شود.در این سالها به طور کلی آثار غیرجنگی نیز استقبال و فروش خوبی ندارند و فقط برخی از فیلم های کمدی توانسته اند موفق باشند.

بخش سینما و تلویزیون تبیان

مطالب مرتبط:

با افسوس و آه به موفقیت نمی رسیم!