تبیان، دستیار زندگی
آمار اتباع خارجی غیرمجاز بویژه افغان در استان تهران رو به افزایش است که در برخی موارد غیرقابل کنترل و نگران کننده شده است
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اشتغال اتباع بیگانه در ایران

آمار اتباع خارجی غیرمجاز بویژه افغان در استان تهران رو به افزایش است که در برخی موارد غیرقابل کنترل و نگران‌کننده شده است.

فرآوری: طاهره رشیدی - بخش اجتماعی تبیان
اشتغال اتباع بیگانه

اشتغال اتباع بیگانه در ایران یکی از موضوعات و واقعیت‌هایی است که در چند دهه گذشته بازار کار کشور را با خود درگیر کرده و صدها هزار نیروی کار غیرمجاز خارجی هم اکنون فضاهای کاری را در کشور اشغال کرده اند و امکان استفاده از اینگونه فرصتهای شغلی به نیروی متقاضی کار ایرانی داده نمی شود.

در دهه های اخیر صدها هزار نیروی کار خارجی و اغلب از افغانستان از طریق مرزهای پهناور کشور وارد ایران شده اند و آزادنه در نقاط مختلف کشور به دنبال کار هستند. این موضوع در شهرهای بزرگ به ویژه تهران نمود بیشتری دارد و می توان اتباع بیگانه ای که آزادانه در فعالیتهای مختلف کشور حضور دارند را مشاهده کرد.

مدیرکل اتباع و مهاجران خارجی استانداری تهران گفت: آمار اتباع خارجی غیرمجاز بویژه افغان در استان تهران رو به افزایش است که در برخی موارد غیرقابل کنترل و نگران‌کننده شده است.

همدانی افزود: اکنون حدود 900 هزار تبعه خارجی در استان تهران سکونت دارند که از این تعداد حدود 530 هزار نفر غیرمجاز هستند.

حضور آزادانه اتباع بیگانه غیرمجاز

مقامات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می گویند نگاه همراه با نوع دوستی ایران به پدیده حضور اتباع بیگانه فاقد مجوز و غیرمجاز در کشور در دهه های اخیر باعث افزایش گرایش دیگر کسانی شده است که به امید پیدا کردن کار از طریق مرزها به صورت غیرقانونی وارد ایران شده اند.

در واقع غیرمجاز بودن نیروی کار خارجی برای کارفرمای ایرانی نه تنها یک مزیت محسوب می شود، بلکه باعث می شود تا وی از فرصت عدم اقدام قانونی وی برای بیمه شدن و نپرداختن حقوق قانونی وی استفاده ببرد. همچنین کارفرما قادر است تا از انگیزه نیروی کار خارجی برای ارائه کار بهتر برای جلب توجه استفاده کند

این مسئله سالیان متمادی است که بازار کار کشور را تحت تاثیر قرار داده و به عنوان یک پدیده نامناسب خودنمایی می کند. هرچند در زمینه شناسایی، ساماندهی و بعضا اخراج نیروی کار خارجی در کشور اقداماتی شده و می شود اما این اقدامات هیچگاه آن میزان تاثیر و بازدارندگی مناسب به نحوی که به این مسئله سر و سامانی داده شود را نداشته و ممکن است برخی اتباع غیرمجاز خارجی به دفعات وارد مرزها و اخراج شوند.

فرصت سوء استفاده از نیروی کار خارجی

متاسفانه در زمینه حضور اتباع بیگانه در ایران برای کار چند موضوع دارای اهمیت بیشتری است؛ اولا اینکه کارفرمایان فراوانی هستند که این فضا را فرصتی برای سوء استفاده تلقی می کنند و از غیرمجاز بودن نیروی کار خارجی در راستای منافع خود بهره می برند.

در واقع غیرمجاز بودن نیروی کار خارجی برای کارفرمای ایرانی نه تنها یک مزیت محسوب می شود، بلکه باعث می شود تا وی از فرصت عدم اقدام قانونی وی برای بیمه شدن و نپرداختن حقوق قانونی وی استفاده ببرد. همچنین کارفرما قادر است تا از انگیزه نیروی کار خارجی برای ارائه کار بهتر برای جلب توجه استفاده کند.

برخی کارفرمایانی که از نیروی کار غیرمجاز خارجی استفاده می کنند معتقدند نه تنها به کارگیری نیروی غیرمجاز برای آنها صرفه اقتصادی بیشتری از نیروی کار ایرانی دارد، بلکه در مقابل کار بیشتری نیز انجام می شود.

هم اکنون کارفرمایان فراوانی هستند که در چند مرحله به دلیل استفاده از نیروی کار غیرمجاز خارجی شناسایی و جریمه شده اند، اما به دلیل عدم بازدارندگی برخوردها باز هم اقدام به استفاده از کارگر غیرمجاز خارجی به جای نیروی ایرانی می کنند.

افاغنه کار دوست!

با این حال،کارشناسان معتقدند جنس نیازهای شغلی کارجویان فعلی با نوع مشاغلی که قریب به اتفاق اتباع بیگانه در ایران اشغال کرده اند، متفاوت است. به بیان ساده تر، اتباع بیگانه حاضر در ایران که اغلب از کشور افغانستان و بدون مجوز کار و اقامت در ایران حضور دارند، بیشتر در مشاغل ساده و کارگری فعالیت دارند، اما مسئله امروز بازار کار ایران بیکاری حدود 1.2 میلیون نفر فارغ التحصیل دانشگاهی است.

تحلیل های ارائه شده از سوی کارشناسان حاکی این مسئله است که اتباع بیگانه حاضر در ایران شرایط دشواری برای اشتغال ندارند، ارزان هستند، بهره وری بالاتری دارند، بیمه نمی شوند، حقوق شان پایین است و قدرت مطالبه حق و حقوق را از کارفرمایان ندارند؛ به همین دلیل شراط جذب آنها از سوی کارفرمایان و سودجویان فراهم شده است.

هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف اجرایی در برخورد با مسئله اشتغال غیرمجاز نیروی کار خارجی و استخدام نیروهای خارجی براساس نیاز بازار کار تعریف شده از دیگر برنامه‌های وزارت کار به منظور حل معضل بیکاری جوانان ایرانی است

با این حال، حسن طائی معاون توسعه اشتغال وزارت کار در اظهارات جدیدی در این باره معتقد است: در دنیا کارگران کره‌ای و افغان کاردوست‌ترین کارگران جهان محسوب می‌شوند و واقعیت این است که کارگران افغان فاقد پروانه اشتغال تنها به دلیل ارزان‌تر بودن در ایران استخدام نمی‌شوند.

معاون توسعه اشتغال وزارت کار اظهارداشت: شناسایی تعداد نیروی کار خارجی مورد نیاز و فاقد جایگزین در کشور و به کارگیری آنها صرفا یکی از برنامه‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در زمینه جلوگیری از ورود اتباع خارجی به مشاغل مختلف کشور است.

وی ادامه داد: هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف اجرایی در برخورد با مسئله اشتغال غیرمجاز نیروی کار خارجی و استخدام نیروهای خارجی براساس نیاز بازار کار تعریف شده از دیگر برنامه‌های وزارت کار به منظور حل معضل بیکاری جوانان ایرانی است.

لذا در همین راستا براساس قانون اتباع افغان دارای مدرك اقامت معتبر در ایران فقط مجاز به انجام این مشاغل هستند.

مشاغل اتباع بیگانه

همچنین می توان برنامه ریزی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این بخش را اینگونه تفسیر کرد که این وزارتخانه می گوید چه بخواهیم و چه نخواهیم در حال حاضر این افراد در بازار کار ایران حضور دارند، بنابراین بهتر است آنها را شناسایی ودرصورت اقامت معتبر، ادامه حضورشان در ایران را به صورت قانونمند دنبال کنیم.


منابع : صراط / پارسینه / مهرنیوز / جام جم انلاین

افغان های پرزحمت یا پر دردسر؟

پیوند اعضا ممنوع شد!

زن ایرانی،شوهر خارجی