شعارنویسی بر دیوار کاغذی
امیر احمدی آریان، مترجم و محقق که به دلیل تحقیق و پژوهش چند سال از بازار نشر دور بود، به تازگی با کتاب «شعارنویسی بر دیوار کاغذی» به فضای نشر و کتابفروشیها بازگشته است.
کتاب "شعارنویسی بر دیوار کاغذی" با عنوان فرعی "از متن و حاشیه ادبیات معاصر" نوشته امیر احمدیآریان را نشر چشمه منتشر کرده است.
احمدی آریان چندی پیش هنگام اعلام خبر تحویل این کتاب به ناشر، گفته بود: این کتاب را میتوان اثری مانند کتاب «کیمیا و خاک» دانست که یک تکنگاری از ادبیات معاصر کشورمان از سال 76 تا امروز است.
کتاب یک مقدمه و دو بخش تقسیم میشود: بخش اول: زمانه و زمینه ادبیات در دهه 80 و بخش دوم: چخوفیسم ایرانی و ادبیات زندگی روزمره.
آریان در این کتاب نوشته است: طبق قانونی نانوشته تقسیم بندی دههها را به عنوان بازههای زمانی نگاه به وضعیت فرهنگیمان پذیرفتهایم، که دل بخواهی و بی منطق است، اما عموما مفید و راهگشا. "
به زعم امیر احمدی آریان "کتاب شعار نویسی بر دیوار کاغذی مروری است بر یک دهه فعالیت ادبیات داستانی در ایران، دهه 1380، که البته در این کتاب با تقویم مطابقت نمیکند. فاصله 1376 تا 1388 دهه هشتاد نامیده شده است، دورهای دوازده ساله بین دو نقطه عطف تاریخ ایران بعد از انقلاب که فصلی دشوار و اغلب تلخ از حیات ادبی ما بود.
آریان در توضیح ساختار "شعارنویسی بر دیوار کاغذی" مینویسد: کتاب بر دو بخش است؛ بخش نخست مروری بر آنچه در حوالی ادبیات داستانی گذشت، از ظهور ناگهانی خیل داستاننویسان جوان تا فشار هشت سالهای که کم سابقه بود و ترسی که در جان نویسندگان ریشه دواند و مهاجرت تدریجی اهالی ادبیات به فضای مجازی. بخش دوم نگاهی است به متون منتشر شده، تلاشی است برای شکار خصایل کلی و عناصر بوتیقایی داستان نویسی ایران در این دوران.
اما وجه تسمیه این کتاب احتمالا در این بخش از نوشته پشت جلد کتاب است: روزنامه نویس صفحات ادبی برای فرونشاندن کنجکاوی و ارضای میل تفکر است که مفاهیم را به کار میبندد، چیزهایی -ایدهها، مفاهیم، باورها- از اطراف و اکناف علوم انسانی وام میگیرد و بدل میکند به سلاحی برای نبرد با متن ادبی، با وضعیت ادبی. او خود را در فرآیند مبارزه میبیند و همراه و همرزم دارد، منتها در قیاس با ایدئولوگهای مبارزه که کتاب و جزوه مینویسند و نیروهای فیزیکی آن که مبارزه خیابانی را پیش میبرند، او شعارنویس دیوارهاست.
در قسمتی از متن این کتاب میخوانیم:
داستانهای چخوف بیشک درآمدی است بر شکل جدیدی از زاویه دید که در قرن بیستم رواج یافت و «زاویه دید دوربین» نام گرفت و بسیاری از نویسندگان به کارش بردند. به نظر میرسد به همان میزان که داستایفسکی اروپا را تکان داد و در این قاره پیروان و سینهچاکان فراوان یافت، چخوف باب طبع نویسندگان ینگه دنیا بوده است. در قرن بیستم دهها نویسندهی امریکایی داستان کوتاه میتوان یافت که ادامهدهندگان جدی دستاوردهای چخوفاند: اتکا به زندگی روزمره، انتخاب شخصیتهای معمولی و آدمهای میانمایه به عنوان قهرمان داستان، افراط در عینیگرایی و شرح آنچه با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است، رغبت اندک به داستانهای روانشناختی و بیمیلی به کاوش اعماق ذهن شخصیتها.
شاخصترین نمونههایش را بیتردید در آثار ارنست همینگوی باید جست. او سنت چخوفی را در عالیترین شکل اجرا کرد، میراث چخوف را جلا داد و به اوج رساند. جی دی سلینجر، ریموند کارور، جان چیور، الیس مونرو، ان بیتی و امثالهم دیگرانی هستند که در این سنت جای میگیرند و داستاننویسیشان ادامهی چخوف است و استوار به تکنیکهایی که چخوف جدی گرفت و به کار بست. با این حال، به گمانم در این سنت، هیچکدام به قلهای که همینگوی بر آن تکیه زد دست نیافتند.
"شعارنویسی بر دیوار کاغذی" را نشر چشمه در شمارگان 1000 نسخه و با قیمت 7500 تومان منتشر کرده است.
منابع: هنرآنلاین، مهر