«علامة الشقاوة اربعه» چهار چیز نشانه بدبختی است:
1.«نسیان الذنوب الماضیه» فراموش كردن گناه

کسی که گناهی را انجام می دهد ولی خیلی راحت، فراموشش می کند، به مرحله ای خواهد رسید، که دیگر گناه برایش عادی می شود!

خداوند در ابتدای آیه 10 از سوره کهف می فرماید: این دسته از افراد ستمکارترین افراد هستند!

وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِآیاتِ رَبِّهِ فَأَعْرَضَ عَنْهَا وَ نَسِی مَا قَدَّمَتْ یدَاهُ (الکهف/57)

چه کسی ستمکارتر است از کسی که آیات پروردگارش به او تذکر داده شده، ولی از آن روی گرداند، و آنچه را انجام داده بود، فراموش کرد؟!

اینکه بعضی ها خیلی راحت ادعا می کنند: من که هیچ گناهی ندارم! از همین دسته افراد هستند، و ادعایی رو با تکبّر و غرور مطرح می کنند، که هیچ پیغمبر و امامی مطرح نکرده!

لذا شیطان خیالش از بابت این افراد راحت راحت است. به عبارتی فراموشی گناه موجب بیچارگی انسان می شود و انسان را از عیوب و نقاط ضعف خود غافل می سازد و در نهایت موجب خسارت در دنیا و آخرت خواهد شد.

از امام صادق- علیه‌السلام- نقل شده است که فرمودند: فراموش كردن و غفلت از معصیت و گناه، از بزرگترین عذاب ها و عقوبت‌هاى خداوند است در دنیا، و از موثرترین اسباب گرفتارى و سختى است در روز قیامت. و تا بنده مومن اشتغال به طاعت خدا و معرفت عیوب نفسانى خود داشته، و آنچه را كه به دین او صدمه و ضرر دارد ترک مى ‏كند؛ پس او از آفات دور و محفوظ بوده، و در دریاى رحمت پروردگار غوطه‏ ور خواهد شد. و چنین شخصى از جواهر حكمت و از لطائف معارف و حقایق استفاده خواهد كرد.

و اگر كسى در انجام وظائف خود غفلت ورزیده و معاصى خود را فراموش كرده، و تمام اعتماد و توجه و اتكاء او به قدرت و قوت و نیروى خود شد، به طور مسلم چنین آدمى رستگار نخواهد بود. (مصباح الشریعة/ ترجمه مصطفوى/ ص: 34)

2.به رخ کشیدن خوبی ها

«ذكر الحسنات» خوبی‌هایت را به رخ دیگران بكشی. اینها عامل بدبختی است.

یکی از جایگاه هایی که امکان بروز این رفتار وجود دارد، خانواده و بین زوجین می باشد.

بکوشید همیشه و در همه حال همسر خود را انسانی با استعداد و سرشار از عقل و شعور بدانید. بارها دیده شده است که وقتی زن یا شوهر مدرکی می گیرند، دائم به رخ همدیگر می کشند که من هوش و استعداد خوبی دارم، در دانشگاه قبول شده ام و غیره. اگر چنین اتفاقی افتاده.

 چنانچه بگویید: "تو استعداد و هوش خوبی داری و لیاقت درس و دانشگاه را هم داشته ای. "و همسرتان در مقابل بگویید:  "این تو بودی که باعث شدی من موفق شوم"

یک ارتباط عاطفی منطقی بسیار خوبی بین شما برقرار خواهد شد. ولی تصور کنید مردی در دانشگاه قبول شده بگوید:

"قبولی دانشگاه هوش و استعداد می خواهد و این منم که می توانم  و تو چنین استعداد و هوشی نداری".

توجه توجه:

این به رخ کشیدن خوبی ها آنگاه مذمت شده که من از خودم تعریف کنم و خوبی های خودم را به رخ دیگران بکشم اما در همین خانواده و رابطه زن و شوهر یکی از شکرهای عملی که باید بین زوجین وجود داشته باشد و اثرات مثبتی دارد این است که صفات خوب و خوبی های همسرمان را نادیده نگیریم و دائم بدی های او را به رخ نکشیم.

3. در امور دین به پایین دست خود نگاه کردن

«نظره فی الدین إلى من هو دونه‏» (مجموعه ورام/ ج1/ ص169) در امور دینی به پایین دستت نگاه كنی این عامل بدبختی است، رشد نمی‌كنی. من وقتی به شما می‌گویم: چرا فوق دیپلم داری؟ می‌گویی: فلانی سیكل هم ندارد، فوق دیپلم می‌مانید. ولی اگر گفتید: دكترا، رشد می‌كند. حداقل ارشد می‌گیرد.

پس در كمالات به بالاتر از خودت نگاه كن تا الگو بگیرى.

و اینکه در دعای کمیل می‌خوانیم: «حتى أسرح إلیك فى میادین السابقین» یعنى خدایا من مى‌‏خواهم در میدان سبقت بگیریم منتهى نه سبقت در خانه و ماشین سبقت در كمالات!!

به دوستی می گوییم چرا انقدر در کار و کاسبی دروغ می گویی؟ می گوید: برو ببین دارن چه دزدی هایی می کنند، این دروغ کوچک در برابر آنها چیزی نیست!

می گوییم چرا گران فروشی می کنی؟! می گوید چرا به من گیر می دهید بروید جلوی اختلاس های میلیاردی را بگیرید!

بله یکی از بدبختی ها همین است که در امور دینی به پایین تر از خود نگاه می کنیم و مطمئن باشیم که اگر این گونه شدیم نتیجه اش جز نابودی و تباهی چیزی نخواهد بود.

4. در مادیات به بالاتر از خود نگاه کردن

«نظره فی الدنیا الی من هو فوقه» آدم در امور دنیا به بالا دست نگاه كند احساس ضعف و شقاوت می‌كند. در حقیقت به خاطر اینکه انسان دچار رذیله اخلاقی چشم و هم چشمی که آفتی در زندگی انسان است و ریشه بسیاری از مشکلات و گاهاً طلاق‌ها، نشود و به خاطر اینکه انسان قدر نعمت‌هایی که خداوند به او داده است را بداند، در اسلام توصیه شده که در مسائل مادی به پایین تر از خود نگاه کن. 

این توصیه و دستور تربیتی اگر در مسائل و امور مادی عملی شود، خیلی از معضلات حل می شود و آرامش درونی و تسکین قلبی به انسان می دهد. و طبیعی است اگر در مسائل مادی ما به بالاتر از خود نگاه کنیم، چنین دستاوردی نصیب انسان نخواهد گشت.

امام صادق عَلَیهِ السَّلام آثار این شیوه را چنین تبیین فرموده اند:

« و إیَّاکُم أن تَمُدُّوا أطرَافَکُم إلَی فی أیدِی أبنَاءِ الدُّنیا؛ فَمَن مَدَّ طرفَهُ إلَی ذلک، طَالَ حَزَنُهُ، وَ لَم یُشفَ غیظُهُ، وَ استَصغَرَ نِعمَهَ اللهِ عِندَهُ، فَیَقِلُّ شَکرُهُ للهِ، وانظُر إلی مَن هُوَ دُونَکَ فَتَکُونَ لأنعُمِ اللهِ شَاکِراً، وَ لِمَزیدهِ مستوجِباً، وَ لِجُودِهِ سَاکِناً»،[ مستدرک الوسائل، ج 8، ح 9595 و ج 12، ح 14167]؛

« و برحذر باشید از این که به آنچه در دست دنیادوستان است چشم بدوزید که هر کس به آن چشم بدوزد اندوهش طولانی شود و خشمش فرو ننشیند و نعمت خدا در نزد او کوچک شود و در نتیجه، شکرگزاری او نسبت به خدا کم شود و به آن کس که پایین تر از شماست بنگرید تا شکرگزار نعمت های خدا، سزاوار زیاد شدن نعمت ها و برخوردار همیشگی جود و بخشش خداوند شوید.»

به تعبیر جناب سعدی:

«هرگز از دور ننالیدم و روی از گردش آسمان در هم نکشیدم، مگر وقتی که پایم برهنه بود و استطاعت پای پوشی نداشتم تا به جامع کوفه درآمدم دلتنگ، یکی را دیدم که پای نداشت! سپاس نعمت حق به جای آوردم و بر بی کفشی صبر کردم.»

منابع:

سایت زندگی شیرین می شود

پرسمان

اسک دین

برنامه گلبرگ

مطالب مرتبط:

وقتی بلوتوث گناهان شما روشن می شود!

گناه به هیچ وجه قابل تحمل نیست

آثار مخرب گناه در زندگی!

چه زمان قلب دچار قساوت می شود؟