دارایی داعشی ها چقدر است؟

هیچ کس نمی داند داعشی ها چقدر پول دارند اما دارایی آنها بیش از 2 میلیارد دلار تخمین زده شده است. داعشی ها نفت موصل و نفت بخشی از سوریه را که به تصرف درآوردند را در میان شگفتی همگان می فروشند و درآمد هنگفتی را نصیب خود می کنند.بعد از اشغال موصل، شیرین ترین پولی که داعشی ها به دست آوردند دلارهای بانک مرکزی نینوا بود. بعد از اشغال استان نینوا داعش بیش از 400 میلیون دلار به دست آوردند تا پشتوانه مالی شان بیش از پیش شود.

با شدت گرفتن حملات داعش، نخستین بازاری که واکنش نشان داد، بازار «نفت» بود. چرا که یکی از مهم‌ترین مخازن نفتی جهان یعنی عراق، با خطر کاهش عرضه در آینده مواجه شده بود و معلوم نبود دیگر صادرکنندگان منطقه نظیر ایران و عربستان نیز، از شوک جدید عراق چه تاثیری خواهند گرفت.

بنابراین، مهم‌ترین موضوعی که در بحران اخیر عراق، مثل هر تنش دیگری در خاورمیانه، مورد توجه قرار گرفت، مساله «نفت و بازارهای انرژی» بود. چنانکه اوباما نیز وقتی در اولین روزهای سر برآوردن داعش در عراق، از سوی خبرنگاران مورد این پرسش قرار گرفت که «جنگ داخلی عراق چگونه منافع امنیت ملی آمریکا را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟»، چندین عامل را ذکر کرد که مهم‌ترین آنها، «موضوعاتی مثل انرژی، و بازارهای جهانی نفت بود».نفت عراق به ویژه از آن جهت اهمیت داشت که در سال‌های اخیر، به نظر می‌رسید که یک «انتقال تدریجی» بین جایگاه ایران و عراق در اوپک نیز به چشم می‌خورد. مطابق گزارش‌ها، پس از حمله آمریکا به عراق، از سال 2003 تولید و صادرات نفت عراق به صورت مداوم و تدریجی در حال افزایش بوده است. به طوری که در نهایت و در ماه‌های گذشته، عراق به دومین کشور تولیدکننده نفت در اوپک تبدیل شد.

بنابراین، بی‌جهت نبود که بلومبرگ روز 17 ژوئن گزارش داد با تصرف یکی از مسیرهای مواصلاتی نفتی مهم در شمال عراق، قیمت نفت خام به سطح 116 دلار برای هر بشکه رسید که در 9 ماه اخیر، بی‌سابقه بود. حتی کار به جایی رسید که برخی از پیش‌بینی‌ها مبنی بر نرخ رشد اقتصادی جهان در سال آینده نیز دستخوش تغییر قرار بگیرد.

داعش چگونه نفت عراق را به می فروشد؟

رویترز چند روز پیش به نقل از مقامات عراقی گزارش کرد که در هفته های اخیر گروه تکفیری داعش، نفت را از «القیاره» در موصل برای تبدیل به پالایشگاههای سیار در سوریه قاچاق می کند و از آنجا از طریق قاچاقچیان به تاجران ترکیه به فروش می رساند.مقامات عراقی اعلام کردند که در هفته های اخیر، گروه تکفیری «داعش»، نفت را از «القیاره» برای پالایش و تبدیل به گازوئیل و بنزین با کیفیت پایین به پالایشگاههای سیار در سوریه منتقل می کنند و سپس برای فروش به موصل بازگردانده می شود. بر اساس این گزارش، محموله های بزرگتر نفت خام، که برخی از آنها از نجمه هستند، همچنین از طریق قاچاقچی ها به تاجران ترکیه با تخفیف بالا و هر بشکه 25 دلار به فروش می رسد. رئیس کمیته انرژی شورای استانی موصل تصریح کرد: ما گزارشاتی را تأیید می کنیم که نشان می دهد داعش نفت خام را از میدان نفتی نجمه در موصل به سوریه ارسال می کنند تا آن را به یکی از همسایگان سوریه قاچاق کنند. داعش سود چند میلیون دلاری از این تجارت قاچاق به دست می آورد. ایستگاههای نفتی در موصل هم اکنون سوخت هایی را به فروش می رسانند که توسط تاجرانی که با داعش همکاری دارند، تهیه شده است و بر اساس کیفیت آن، هر لیتر 1 تا 1.5 دلار است که افزایش چشمگیری در مقایسه با قیمت قبلی دارد.

داعش و اقتصاد کشورهای عضو آ.سه.آن

عراق یک بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت در دنیاست و صادرات نفت از این کشور نقشی اساسی در ثبات نسبتی بازار نفت دارد. در حال حاضر به‌منظور حفظ ثبات در بازار، عرضه نفت از جانب عراق اهمیت اساسی دارد، اما با توجه به شرایط فعلی در این کشور، وقوع چنین امری نامحتمل به نظر می‌رسد.

در واقع، بسته به توانایی دولت عراق در سازمان‌دهی نیروهای امنیتی خود و مقابله موفقیت‌آمیز با گروهک داعش، آشوب‌های به‌وجود آمده می‌تواند برنامه‌های بغداد در راستای افزایش تولید نفت در نقاط مختلف این کشور و نیز تحت کنترل درآوردن صادرات نفت از اقلیم کردستان را با مشکل مواجه کند.

برخی تحلیل‌گران بر این باورند که بحران اخیر در عراق و تأثیر آن بر قیمت‌ نفت در بازارهای جهانی می‌تواند کشورهای آسیایی را با یک شوک نفتی مواجه سازد. در واقع، عراق ششمین صادرکننده برتر نفت در جهان محسوب می‌شود. بنابراین طی هفته‌های اخیر، نگرانی بابت کاهش عرضه از جانب این کشور، افزایش قیمت نفت و نوسان آن حول قیمت 115 دلار به ازای هر بشکه را درپی داشته است.

سطح تولید در پالایشگاه بیجی، 300 هزار بشکه در روز است و اکنون تولید در این پالایشگاه متوقف شده است. اما در صورتی‌که توقف فعالیت‌های این پالایشگاه برای مدت زمانی طولانی تداوم یابد، عراق مجبور خواهد شد به‌منظور تأمین نیازهای داخلی خود، واردات نفت را افزایش دهد و این امر بازارهای نفت را تحت تأثیر قرار داده و افزایش قیمت نفت را درپی خواهد داشت.

افزایش نوسانات قیمت نفت در بازارهای جهانی، می‌تواند تهدیدی برای اقتصاد کشورهای عضو اتحادیه ملل جنوب‌شرق آسیا معروف به آسه‌آن، به‌خصوص اندونزی و سنگاپور باشد.

یک شوک نفتی می‌تواند افزایش تورم در اندونزی را به‌دنبال داشته باشد. در سنگاپور نیز با توجه به تأثیرپذیری بخش تجاری این کشور، شوک نفتی می‌تواند تأثیر چشم‌گیری بر رشد اقتصادی سنگاپور داشته باشد. به این ترتیب، نرخ ارز نیز تحت تأثیر قرار خواهد گرفت و این امر نیز افزایش تورم در سنگاپور را درپی خواهد داشت.

در واقع، انتظار می‌رود که در صورت تداوم سیر افزایشی قیمت نفت در بازارهای جهانی، تورم در سال 2014 مجدداً در اقتصاد کشورهای عضو آسه‌آن پدیدار شود. به این ترتیب، سیاست‌های پولی سختگیرانه‌تری نیز در این کشورها اتخاذ خواهد شد.

در این میان، چین اقداماتی را در راستای متنوع‌سازی منابع تأمین انرژی خود انجام داده است و در حال‌حاضر از کشورهای عربستان سعودی، ایران، عمان، امارات، آنگولا، ونزوئلا و روسیه، نفت و فرآورده‌های نفتی مورد نیاز خود را وارد می‌کند. با این وجود، افزایش قیمت‌ نفت می‌تواند امید مقامات چینی به تکرار رشد سریع اقتصادی در این کشور را به باد دهد. اما هند با توجه به این‌که 75 درصد از نفت مورد نیاز خود را از طریق واردات تأمین می‌کند، با تهدید جدی‌تری مواجه است.

نکته بسیار عجیب ماجرا در حوزه نفت ثبات قیمت جهانی بعد از حمله داعش به عراق بود. بازار جهانی نفت بعد از توقف حمله های داعش آرام شد و حتی نرخ نفت کاهش نیز بعد از مدتی کاهش پیدا کرد. داعش اگر حملات خود را جدی تر کند بازار جهانی نفت تحت تایر آن گران خواهد شد. عدم امنیت در عراق موجب شده ریسک سرمایه گذاری در این کشور بالا رود و وضعیت عراق در این زمینه بسیار بد شود. شاید خیلی مضحک باشد که اقتصاد جهان با حملات حدود 13 هزار تروریست تحت تاثیر قرار بگیرد اما این اتفاق مضحک افتاده و هنوز مشخص نیست در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد.

مطالب مرتبط :

اقتصاد جهانی و خطر آمریکا!

خبرهای خوش نفتی پس از مذاکرات ژنو

فرانسه بازار ایران را می خواهد!