مهار پوکی استخوان از کودکی
کلسیم، مهمترین عامل ایجاد استحکام در اسکلت استخوانی است و برای جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان، باید از کودکی اقدام کرد.
زمان، همیشه مهم است و برای بعضی مسائل، حکم آب حیات را دارد. یکی از این موارد، پوکی استخوان است. بعضی افراد صبر میکنند و تا به سن پوکی استخوان میرسند، آنگاه مصرف انواع و اقسام مواد غذایی کلسیمدار را شروع میکنند، اما این زمان، زمان مناسبی برای جبران نیست. بنابر این، برای جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان، باید از کودکی اقدام کرد. به نظر شما، هر کودک روزانه به چه مقدار مواد غذایی حاوی کلسیم نیاز دارد تا به پوکی استخوان در بزرگسالی دچار نشود؟ شکل دریافت این مواد غذایی باید چطور باشد؟ این مسئله، اگر کودک در سن پایین دچار شکستگی استخوان شود، بسیار مهم است.
با شنیدن اسم کلسیم، اولین خوراکی که به ذهن همه میرسد، شیر است و بعد از آن هم لبنیات دیگر مانند ماست، دوغ، کشک و پنیر بهیادمان میآید، اما جالب است بدانید میزان کلسیم موجود در کشک، از شیر هم بیشتر است! این ماده معدنی، مهمترین عامل ایجاد استحکام در اسکلت استخوانی است. یکی از دلایل تاکید بر مصرف شیر مادر تا دو سالگی، وجود همین ماده غذایی مهم در شیر مادر است.
کلسیم؛ همهکاره بدن
استخوانها، موها، دندانها و ناخنها، مهمترین بخشهای بدن است که به کلسیم نیاز دارد، اما پیش از آن، مغز کودک نیز به کلسیم نیازمند است. از طرفی دستگاه گردش خون برای عملکرد بهتر و جلوگیری از لخته خون، به این ماده معدنی نیاز دارد. دستگاه عصبی نیز برای انتقال پیامهای عصبی، به کلسیم بهعنوان واسط نیاز دارد؛ بنابراین میتوان کلسیم را همهکاره بدن دانست.
پوکی استخوان در بزرگسالی
تا دو سالگی، کودک باید از شیر مادر تغذیه کند، به این دلیل که نیاز بدن کودک به کلسیم تأمین شود. در کودکانی که به هر دلیل نمیتوانند از شیر مادر استفاده کنند، این نیاز باید با مصرف مقدار کافی شیر سازگار با بدن کودک تأمین شود. همین جا اشاره کنیم که معده کودک، توان هضم و جذب شیر گاو را ندارد، بنابراین باید شیر مناسب با سن و توان جذب آن توسط معده به کودک داده شود.
در صورتی که از همین سن، نیاز بدن به کلسیم تأمین نشود، اولین مراحل ایجاد مشکل در استخوانها آغاز میشود. این مسئله باعث میشود استخوانهای کودک به شکل مناسبی استحکام نیافته و در معرض خطر شکستگی و جوش خوردن نامناسب قرار گیرد.
در صورتی که بدن به اندازه کافی کلسیم دریافت نکند، برای تأمین نیازش، این عنصر مهم را از منابع ذخیرهای کلسیم برداشت میکند. یکی از این منابع مهم، اسکلت استخوانی است. به این ترتیب، استخوانها از همان دوره کودکی، دچار ضعف در تکمیل ساختار میشوند. این مسئله، اولاً زمینهساز پوکی استخوان در بزرگسالی است و ثانیاً در همان سن کودکی، استخوانها را ضعیف و شکننده میکند.
آفتاب و کلسیم
حتماً این توصیه را بارها شنیدهاید که برای جذب کلسیم، بدن نیاز به ویتامین D دارد. منابع غذایی ویتامین D کم نیست، اما کودک و به ویژه نوزاد، نمیتواند همه آنها را مصرف کند. علاوه بر این که تغذیه به تنهایی نمیتواند نیاز بدن به ویتامین D را تأمین کند. بنابر این، باید کودک ساعتهایی از روز را در معرض نور آفتاب باشد.
قرار گرفتن در معرض نور آفتاب، به ویژه پیش از شش ماهگی که کودک نمیتواند از منابع حاوی ویتامین D مانند زرده تخممرغ، ماهی و روغن ماهی استفاده کند، نکته بسیار مهمی است. کودک باید روزانه 20 دقیقه با پوشش مناسب، در حدی که دست و صورتش کمی در معرض نور آفتاب قرار بگیرد، در هوای آزاد قرار گیرد. قدم زدن مادر در هوای آزاد و پاک در شرایطی که کودک در آغوش اوست، بهترین شرایط است.
خوراکیهای همکار
پس از شش ماهگی، به تدریج با مشورت متخصص اطفال، میتوانید کودک را با خوراکیهای حاوی ویتامین D مانند سیبزمینی، زرده تخممرغ و سبزیهای پهنبرگ پخته مانند اسفناج تغذیه کنید. پس از آن نیز با بزرگتر شدن کودک میتوانید به تدریج انواع آجیل خام، آووکادو، غلات کامل یا همان سبوسدار و کره بادام زمینی به او بدهید.
منابع دیگر کلسیم
اگرچه میزان کلسیم موجود در کشک از شیر هم بیشتر است، اما شیر به عنوان غنیترین منبع غذایی حاوی کلسیم قابل جذب، توسط انجمن بینالمللی تغذیه آمریکا شناخته شده است. به این مقایسه دقت کنید. میزان کلسیم موجود در هر 11 تا 14 فنجان کلم معادل 8 فنجان شیر است. کلم یکی از منابع اصلی کلسیم در بین سبزیهاست. از دیگر منابع حاوی کلسیم به ویژه منابع گیاهی میتوان به سویا، کلم بروکلی، غلات غنیشده، بادام و دیگر انواع آجیلها اشاره کرد.
کمبود، وجود دارد
آمارها نشان میدهد که 25 درصد پسران 9 تا 13 سال، کلسیم کافی دریافت میکنند، اما این میزان در بین دختران، فقط 9 درصد است. این در حالی است که دختران در این سن، بیش از هر زمان دیگری به کلسیم نیاز دارند.
چه چیز، چقدر و چطور ذخیره کنید؟
همانطور که اشاره شد، کلسیم باید از کودکی در بدن کودک ذخیره شود. به این دلیل که تا هفده سالگی، 90 درصد توده استخوانی که فرد تا پایان عمر با آن زندگی میکند، شکل گرفته است. به این ذخیره که اصلیترین محل آن استخوانهاست، «بانک کلسیم» میگویند. برای آن که بانک فرزند شما، همیشه حسابش پر باشد، باید تا هفده سالگی کلسیم کافی دریافت کرده باشد. پس به این جدول دقت کنید. سه فنجان متوسط شیر، معادل 900 میلیگرم است.
سن به سال | میزان نیاز به کلسیم به میلیگرم |
یک تا 3 | 500 |
4 تا 8 | 800 |
9 تا 18 | 1300 |
مهتاب خسروشاهی - کارشناس علوم و صنایع غذای
باشگاه کاربران تبیان - ارسالی از: er_66
برگرفته از گروه: سلامت و بهداشت جامعه
مطالب مرتبط:
فرزندتان چه مقدار کلسیم نیاز دارد؟