برنده ها و بازنده های تلویزیون
کم کم عزت الله ضرغامی باید ریاست سازمان صدا و سیما را واگذار کند.او در حدود یک دهه مسئولیت، تجربه های متفاوتی از سر گذراند اما هیچ سالی مانند سال 92 در مضیقه مالی نبود...
در گزارش پیش رو ، در چند آیتم مثل برنده ها، بازنده ها ، جنجال ها ، اتفاقات و ... کارنامه تلویزیون را ورق زده ایم. بخش نخست پیش روی شما است.
برنده ها
بازیگر مرد / پژمان جمشیدی
سروش صحت در مقام كارگردان و برادران قاسمخانی به عنوان نویسنده ،این بار سراغ زندگی فوتبالیستی به نام پژمان رفتند و پژمان جمشیدی را برای ایفای نقش آن انتخاب كردند. این تیم كلا ریسك بالایی دارند و البته نتیجه اش را هم گرفته اند. نمونه اش استفاده از بازیگری ناآشنا به نام بهنام تشكر برای نقش اول «ساختمان پزشكان». این بار اما قضیه فرق می كرد؛ تشكر بازیگر تئاتر بوده ولی جمشیدی بازیكن فوتبال. تئاتری های زیادی به محض حضور جلوی دوربین توانایی خود را ثابت كرده اند اما كمتر فوتبالیسی سراغ داریم كه هم خوب بازی كرده و هم این مسیر را ادامه داده باشند. جمشیدی این كار را كرد و جلوی دوربین «پژمان» نه تنها كم نیاورد كه بازی اش دچار تكرار نشد. حالا هم كه در تئاتر و سینما پركار شده و قرار است در فیلم سینمایی«پژمان» بازی كند. ضمن این که نباید از توانمندی مهران احمدی که بخش عمده ای از کاراکتر شکیب در «آوای باران» مدیون توانمندی و خلاقیت او است بگذریم.
بازیگر زن/الهام چرخنده
بعد از بازی در فیلم «شب یلدا» به یک باره غایب شد. در بازگشت چند حضور کوتاه و ناموفق داشت تا این که به عنوان نقش اصلی سریال «آوای باران» انتخاب شد. تا پیش از پخش از الهام چرخنده به عنوان پاشنه آشیل سریال نام برده می شد اما او از همان قسمت اول نشان داد که با انگیزه و توان بالا جلوی دوربین قرار گرفته. زیور به عنوان نقشی موفق در کارنامه بازیگری او خواهد ماند.
کارگردان/ جلیل سامان
جلیل سامان که چند سال پیش با ساخت «ارمغان تاریکی»، توانسته بود عیارش را به عنوان یک کارگردان خوب و کاربلد نشان دهد، اوایل امسال هم یک بار دیگر با سریال «پروانه» توانست این موفقیت را تکرار کند. «پروانه» با قصه خوب و حساب شده، بازی موفق حامد کمیلی، سارا بهرامی، نیما رئیسی و ... بدون شک یکی از بهترین سریال های امسال تلویزیون بود. سامان امسال در جشنواره تلویزیونی جام جم توانست با دریافت 9 جایزه برای «ارمغان تاریکی » و «پروانه»، رکورددار شود. علاوه بر این جوایز که برای بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین بازیگر نقش اول زن، بهترین طراحی، بهترین صدابرداری و .... به سریالهای سامان رسید، دو سریال او جایزه ویژه بخش سریالهای دفاع مقدس جشنواره را هم دریافت کردند. او حالا بعد از کسب این دو موفقیت، قرار است ساخت سریال شهید چمران را در سیمافیلم شروع کند.
سریال /بچه های نسبتا بد
در بخش برنده ها می شد اسم مقدم را مقدم از سریال «بچه های نسبتا بد » قرار داد و از او به عنوان كارگردان موفق تلویزیون نام ببریم ؛ چرا كه موفقیت این سریال هم مدیون هوش بالای خود او است. سیروس مقدم قبل و بعد از سری دو و سه «پایتخت» پاسخ مدیران شبكه یك را بی جواب نگذاشت و قبول كرد سریالی تین ایجری را در فرصتی دو ماهه برای آنتن ماه رمضان بسازد. تیم سازنده «بچه های نسبتا بد» خیلی سریع كاری با كیفیت آماده كردند كه البته در نهایت مهرماه پخش شد. فیلمنامه پر تعلیق پیمان عباسی درباره چهار دوست كه طلای یك موسسه خیریه را دزدیده اند ، باعث شد بینندگان زیادی شب ها منتظر ادامه داستان پای گیرنده شان بنشینند. از ضعف های سریال كه عمدتا به بازی بد علی طباطبایی و حضور تكراری حمید گودرزی برمی گردد، بگذریم ، این مجموعه داستانش را بدون شعار و اغراق های آزاردهنده روایت می كرد.اتفاقی كه در پایان بندی «بچه های نسبتا بد » هم رخ داد و باعث شد بعد از مدت ها شاهد سریالی با پایانی معقول باشیم.
مجری (برنامه اجتماعی)/ احسان علیخانی
احسان علیخانی بعد از یکه تازی در اجرای ویژه برنامه تحویل سال شبکه 2 و كسب عنوان بهترین مجری نوروزی، با اجرای موفق «ماه عسل» در رمضان 92، یک بار دیگر در اوج قرار گرفت. برنامه رمضانی او، چنان تاثیری روی مخاطبان گذاشت که شاید هیچ کدام از برنامه های چند سال اخیر تلویزیون نتوانسته بودند حتی بخشی از این تاثیر گذاری را داشته باشند. با وجود تمام این موفقیت ها اما در تهیه کنندگی «سه ستاره» که چندی پیش به مناسبت بیست سالگی تاسیس شبکه سه روی آنتن رفت، چندان موفق ظاهر نشد.
مجری (برنامه ورزشی) / حمید محمدی
بی شك «فوتبال 120» یكی از بهترین و كم نقص ترین برنامه های ورزشی كل شبكه های سیما ست كه با ریتمی خوب و آیتم های فوق العاده توانسته به یكی از پر بیننده ترین برنامه های شبكه ورزش تبدیل شود. اما این برنامه یك برگ برنده دیگر هم دارد و آن هم مجری خوب و مسلطش است. حمید محمدی كه تا همین چند سال پیش گوینده خبر بود، خیلی اتفاقی و برنامه ریزی نشده پایش به برنامه «فوتبال 120» باز شد، اما اجرای خوب و بی نقصش باعث شد تا عادل فردوسی پور بعد از او به گزینه دیگری برای اجرای برنامه اش فكر نكند. تسلط خوب بر اجرا، گزیده گویی ، جمع كردن سوتی های پخش، آماده كردن مخاطب برای تماشای آیتم ها با كوتاه ترین و موجزترین جملات و همچنین استفاده به موقع از طنز كلامی موجب شده تا حمید محمدی به یكی از ستون های برنامه «فوتبال 120» تبدیل شود.
برنامه/ورزش از نگاه دو
روزی كه سری جدید برنامه «ورزش از نگاه دو» قرار بود روی آنتن برود، خوشبین ترین مخاطب هم فكر نمی كرد این برنامه خنثی بتواند سری توی سرها در بیاورد و موفق شود جلوی رقیبی مثل «نود» عرض اندام كند. این برنامه مهر ماه پخش شد و از همان برنامه اول نشان داد كه فكری اساسی پشت آن قرار دارد. آیتم ها، گرافیك ،دكور،مجری و ساختار برنامه دگرگون شده بود و به خوبی دیده می شد كه سازندگان قصد فرار از تعارفات معمول و تزریق جسارت به برنامه شان دارند. «ورزش از نگاه دو» با دعوت از چهره های حوزه های مختلف سعی در كنكاش موضوعات دارد ؛اگرچه گاهی طرح موضوعات در سطح می مانند اما نمی توان منكر جذابیت های ذاتی طرح مباحث چالشی شد. قدرت نمایی برنامه را هم كه چندی پیش و حضور لوتار ماتئوس آلمانی شاهد بودید؛قرار است این برنامه تا جام جهانی باز هم میهمان اختصاصی داشته باشد؛ فعلا كه به گفته تهیه كننده حضور زیدان قطعی است.
دری توانسته بود اعتماد مدیران را جلب كند و برخی موارد حساسیت برانگیز برهه كشف حجاب را وارد سریالش كند اما این جذابیت بالقوه به خاطر ریتم كند و لخت بودن درام، نتوانست موفقیتی همپای سریال قبلی « كیف انگلیسی» نصیب دری كند.
شبكه / آی فیلم
هر چند شبكه دو زبانه بین المللی «آی فیلم» در سال 92 فروغ سال گذشته را نداشت، اما همچنان انتخاب اول همه مخاطبانی است كه به سیستم دیجیتال و ستا پ باكس دسترسی دارند. این شبكه هم اكنون میزان آگهی های بازرگانی میان برنامه اش از خیلی از شبكه های سراسری هم بیشتر شده است. تولید یك سریال مستقل و پربازیگر به كارگردانی حجت قاسم زاده هم یكی دیگر از موفقیت های آی فیلم در سال جاری بود. این شبكه همچنین با تولید و راه اندازی بخش فارسی برنامه «شما و آی فیلم» هم توانست بر تعداد بینندگان داخلی خود بیفزاید.
بازنده ها
بازیگر مرد / افشین هاشمی
چهار سال بعد از «گاو صندوق» افشین هاشمی در پی تكرار تجربه موفق دیگری در سریال «اولین انتخاب» بود. نتیجه كار اما پایین تر از حد انتظار رقم خورد و برای هاشمی به تجربه ای تلخ تبدیل شد. سریال ضعف های روایی و ساختاری فراوانی داشت اما آن چه باعث شد نام هاشمی به فهرست بازنده ها بیاید، نوع مواجهه او با نقش است. نقشی كه در محافل غیر رسمی با كاراكتر بن استیلر در فیلم «ملاقات با والدین» مقایسه می شد اما عملا هیچ قرابتی (جز خط كلی قصه) با این فیلم نداشت. ماجرا وقتی بیخ پیدا كرد كه هاشمی در مصاحبه ای پنبه سریال و همكارانش را زد و بعد از آن مجید مظفری روی دیگری از پشت صحنه را مطرح كرد. محور جدل رسانه ای این دو بازیگر متهم كردن دیگری به كم كاری بود كه در صورت عدم افشاگری، خود سریال گویای حال پشت صحنه بود!هاشمی بازیگری است كه هم روی صحنه و هم جلوی دوربین تجربیات موفق كم نداشته اما در «اولین انتخاب» یك بازنده واقعی حساب می شود.
بازیگر زن / مریلا زارعی
با نگاهی گذرا به كارنامه بازیگری مریلا زارعی ، تجربه گرا بودن او به خوبی قابل لمس است. این بازیگر با كلی تجربه خوب سینمایی ، بار دیگر پای قرارداد یك سریال را امضا كرد به امید آن كه تجربه ای تازه به داشته هایش اضافه كند. زارعی در «كلاه پهلوی» نقش زنی سنتی و پایبند به ارزش ها را بازی كرد و در واقع نماینده قشر متدین در برابر تجددخواهان به شمار می رفت.« فروغ» این سریال اما در برابر نماینده تجددخواه نتوانست آن نقشی كه باید به باور مخاطب بنشاند. حتما خاطرتان هست كه این كاراكتر در مواجهه با بلانژ چگونه درباره حجاب (مقابل دختران كلاس آموزش فرانسوی) مباحثه می كرد و می خواست اهمیت حجاب را با فن بیان اثبات كند اما از آن سو، طرف مخالف با ظرافت رفتاری سعی در القای منظورش داشت. البته درنیامدن این صحنه خاص به پای كارگردان نوشته می شود ، اما زارعی نه در این سكانس و نه در بخش های دیگر بازیگری نبود كه به عنوان نمونه در «شیار 143 » دیدیم. «كلاه پهلوی» می توانست برگ برنده او بعد از چندین سال دوری از تلویزیون باشد كه نشد و حالا باید مترصد پیشنهاد دیگری بر ای عرض اندام در این مدیوم فراگیر باشد.
کارگردان/ محمد حسین لطیفی
بعد از چند سال دوری از تلویزیون، ماه رمضان با «دودکش» یک بار دیگر به این رسانه برگشت و اتفاقا خیلی موفق هم ظاهر شد. «دودکش» با وجود ضعف ها و مشکلاتی داشت، یکی از موفقترین سریالهای رمضانی امسال بود . مشکل اصلی لطیفی دقیقا بعد از «دودکش» شروع شد. او بلافاصله بعد از این سریال، تصمیم گرفت سریال مناسبتی محرم «زمانی برای عاشقی» را برای شبکه تهران بسازد؛ سریالی که کمترین شباهتی به کارهای قبلی این کارگردان نداشت و به هیچ عنوان نمی شد آن را با سایر کارهای مذهبی او مثل «صاحبدلان»، «سفر سبز» و ... مقایسه کرد.
سریال / كلاه پهلوی و ماتادور
«كلاه پهلوی» به لحاظ ساختاری و روایی دچار اشكالات اساسی بود و همین باعث شد به مرور با ریزش مخاطب مواجه شود. دری توانسته بود اعتماد مدیران را جلب كند و برخی موارد حساسیت برانگیز برهه كشف حجاب را وارد سریالش كند اما این جذابیت بالقوه به خاطر ریتم كند و لخت بودن درام، نتوانست موفقیتی همپای سریال قبلی « كیف انگلیسی» نصیب دری كند. اوج ضعف سریال در قسمت آخر و نحوه پایان بندی اش رقم خورد ؛یعنی جایی كه مخاطب به خاطر قول سازندگان منتظر پایانی غافلگیر كننده و غیر كلیشه ای بودند اما حجم بالای این قسمت به فلش بك و مرور اتفاقات قبل اختصاص یافت و البته از غافلگیری خبری نبود تا «كلاه پهلوی» كاملا عنوان سریال شكست خورده بگیرد.
الهام چرخنده از همان قسمت اول «آوای باران» نشان داد که با انگیزه و توان بالا جلوی دوربین قرار گرفته. زیور به عنوان نقشی موفق در کارنامه بازیگری او خواهد ماند.
هدف سازندگان«ماتادور» نشان دادن زوایایی تازه از تلاش بی دریغ بخشی از ماموران نیروی انتظامی بود كه به واسطه نوع فعالیت شان (حفاظتی و امنیتی) در جامعه چندان شناخته شده نیستند. هدف فرهاد نجفی و تیمش اما نه تنها به ثمر ننشست كه تبدیل به ضد خود شد. اتفاقات سریال غیر معقول و ابتدایی بودند و نشانی از تلاش ماموران انتظامی در آن دیده نمی شد. جالب آن كه بازیگران سریال هم منتقد سریال شدند و آن را به باد انتقاد گرفتند. مشهور ترین مصاحبه هم مربوط به سام درخشانی است كه به خاطر مضحك بودن روند اتفاقات سریال ،از كارگردان خواسته بود كاراكترش را شهید كند!
مجری/ علی ضیا
بعد از اجرای ناموفق ویژه برنامه تحویل سال 92، دست به هرکاری کرد تا بتواند خودش را در برنامه صبحگاهی «ویتامین 3» ثابت کند. با تمام این تلاش ها اما ماه رمضان امسال، شبکه سه، «ماه عسل» را به به احسان علیخانی سپرد. تلاش های بعضا موفق این مجری در نهایت به مذاق مدیران خوش نیامد برای همین در جشنواره جام جم، مورد توجه داوران قرار نگرفت و از آن سو اجرای برنامه تحویل سال شبکه سه هم در اختیارش قرار نگرفت.
برنامه/ خانواده و به خانه برمی گردیم
دو برنامه خانوادگی اصلی تلویزیون یعنی برنامه «خانواده» شبکه یک و «به خانه برمیگردیم» شبکه تهران، دیگر نشانی از برنامه های خانوادگی در خودشان ندارند. با بروز مشکلات مالی تلویزیون و کمبود بودجه، این برنامه ها عملا به جایگاهی برای تبلیغات مختلف محصولات تبدیل شده اند. شبکه تهران خیلی وقتها برنامه خانوادگی اش را در یک هتل یا رستوران اجرا میکند، برنامه «خانواده»، به جای پزشک خانواده یا کارشناس تخصصی، تریبون را 10 دقیقه در اختیار فردی قرار میدهد که بیاید و راجع به قرص لاغری تبلیغ کند.
شبکه/ تماشا
در مدت یک سالی که شبکه تماشا زمان داشت نتوانست آنطور که باید حق یک شبکه مخصوص سریال را به جا آورد. تماشا بیشترین تمرکزش را روی چند سریال نوستالژیک انگشت شمار مثل «اوشین» و «هانیکو» و... گذاشت و سایر باکسهایش را آنطور که باید جدی نگرفت.
احمد رنجیر
بخش سینما و تلویزیون تبیان
